[b]Mój pracodawca właśnie poinformował, że przenosi mnie na najbliższy kwartał do innego działu. Mam zajmować się sprawami, z którymi nigdy wcześniej nie miałam do czynienia. Czy ma do tego prawo?[/b] – pyta czytelniczka

[b]Radek Kołodziej, [i]adwokat z kancelarii Siwek Gaczyński & Partners: [/i][/b]

Przepisem, na podstawie którego pracodawca może wydać polecenie dotyczące takiej pracy, jest art. 42 § 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=76037]kodeksu pracy[/link]. Stanowi on, iż powierzenie pracownikowi innej pracy nie wymaga wypowiedzenia mu dotychczasowych warunków pracy lub płacy, jednak tylko wówczas, gdy jest to podyktowane uzasadnionymi potrzebami i nie przekroczy trzech miesięcy w roku. Nie może to też powodować obniżenia wynagrodzenia i musi odpowiadać kwalifikacjom pracownika. Gdy zaistnieją łącznie wszystkie te przesłanki, pracownik nie może odmówić wykonania decyzji pracodawcy o przeniesieniu go do innej pracy. W takiej sytuacji naraża się na określone w kodeksie pracy sankcje – od odpowiedzialności porządkowej aż do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Co oznaczają te poszczególne przesłanki w praktyce? Inna praca musi odpowiadać kwalifikacjom. Pojęcie kwalifikacji zawodowych należy przy tym rozumieć nie tylko jako przygotowanie zawodowe , tj. formalne wykształcenie, lecz również jako doświadczenie zawodowe, umiejętności oraz właściwości psychofizyczne pracownika.

Wielu problemów interpretacyjnych w praktyce może przysparzać określenie, czy rzeczywiście zaistniały uzasadnione potrzeby. Pracodawca może bowiem mieć na to pogląd odmienny niż pracownik, co w efekcie niekiedy wywołuje potrzebę zweryfikowania tego przez sąd pracy. Stanie się tak np., gdy pracownik odmówi podporządkowania się decyzji pracodawcy powierzającej mu inną pracę, a ten rozwiąże z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia, traktując takie zachowanie jako naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Pracownik musi jeszcze odwołać się od tej decyzji do sądu pracy. Nie ulega jednak wątpliwości, iż potrzeby skłaniające do przeniesienia do innej pracy muszą być obiektywne, takie jak np. awaria czy zmiany organizacyjne u pracodawcy.

Inną pracę można powierzyć każdemu pracownikowi zatrudnionemu na czas określony, nieokreślony, na czas wykonywania określonej pracy i na okres próbny, a także w okresie wypowiedzenia umowy o pracę.

[b]Mogą być do niej skierowani także pracownicy podlegający szczególnej ochronie, a więc w wieku przedemerytalnym, czy też pracownice w ciąży. [/b]

Jeżeli jednak brakuje którejkolwiek z przedstawionych powyżej przesłanek, jedyną drogą prowadzącą do przeniesienia pracownika do innej pracy jest bądź porozumienie stron, bądź tzw. wypowiedzenie zmieniające dokonane przez pracodawcę, które jednak wiąże się ze zmianą treści umowy o pracę.