[b]Lekarz prowadzący prywatną praktykę posiada w ewidencji środków trwałych samochód osobowy. Pojazd ten został wystawiony na sprzedaż. Kupujący wpłacił zaliczkę w wysokości 70 proc. ustalonej ceny i została zawarta umowa przedwstępna sprzedaży, określająca ostateczną datę finalizacji sprzedaży. Czy po stronie kupującego jest obowiązek złożenia deklaracji i zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC)?[/b]

Skoro sprzedawany samochód jest środkiem trwałym, sprzedaż ta nie podlega PCC. Nie ma tu znaczenia, że sprzedający nie jest czynnym podatnikiem VAT.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o PCC opodatkowana tym podatkiem jest m.in. umowa sprzedaży rzeczy i praw majątkowych.

Z tego można by wnioskować, że w tym wypadku sprzedaż samochodu powinna być opodatkowana PCC. Jednak art. 2 ustawy o PCC określa, w jakich sytuacjach czynności cywilnoprawne nie podlegają tej daninie (nie są z niej zwolnione, lecz w ogóle jej nie podlegają).

Zgodnie z pkt 4 tego artykułu obowiązek zapłaty PCC nie wystąpi, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

a) opodatkowana VAT,

b) zwolniona z VAT (z wyjątkami, które nie mają w tym wypadku zastosowania).

Skoro czytelnik sprzedaje składnik majątku trwałego, to do takiej transakcji mają zastosowanie regulacje ustawy o VAT. W świetle art. 15 tej ustawy należy ją uznać za wykonaną w ramach działalności gospodarczej podatnika VAT. Bez znaczenia jest to, że czytelnik ze względu na przedmiot działalności (praktyka lekarska) nie musiał rejestrować się jako czynny podatnik, a także to, że sprzedaż samochodu osobowego jest objęta zwolnieniem z VAT.

Skoro sprzedaż ta podlega VAT i jednocześnie jest zwolniona od tego podatku, nie ma do niej zastosowania PCC.

Na zakończenie dodajmy, że nawet gdy transakcja jest objęta PCC, zapłata zaliczki nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego. Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności.

[i]Radosław Kowalski, współpracownik Vademecum Głównego Księgowego, ABC Wolters Kluwer Polska[/i]