Obowiązujące od wiosny przepisy dotyczące kontroli czasu prowadzenia pozwalają na sprawdzanie tego także przez inspektorów pracy, Straż Graniczną czy celników. Jeśli chodzi o inspektorów pracy, będzie to przede wszystkim kontrola w firmie.
Do niedawna, jeżeli do firmy przychodził inspektor pracy, to interesował się przede wszystkim czasem pracy (a także innymi kwestiami, które zgodnie ze swoimi uprawnieniami sprawdza podczas kontroli, np. BHP czy legalności zatrudnienia). Sprawdzanie czasu prowadzenia zostawiał zaś przede wszystkim inspektorowi transportu drogowego.
Zgodnie z obowiązującym od 4 maja 2008 r. rozporządzeniem w sprawie kontroli w zakresie przewozu drogowego (DzU z 2008 r. nr 76, poz. 454) i ustawą o transporcie drogowym inspektorzy pracy mogą również kontrolować czas prowadzenia pojazdów. Mogą też karać za takie wykroczenia. Konkretnie chodzi o przepisy unijnego rozporządzenia 561/2006/WE, a także art. 4a ustawy o czasie pracy kierowców. Nie znaczy to jednak, że inspektorzy pracy przychodzą do firm tylko po to, żeby sprawdzić czas prowadzenia.
– Tak jak dotychczas robimy to zazwyczaj wtedy, gdy mamy wątpliwości, czy nie doszło do przekroczenia wymiaru czasu pracy – mówi Piotr Wojciechowski, zastępca dyrektora w Departamencie Prawnym Głównej Inspekcji Pracy. – W tym celu sprawdzamy przede wszystkim tarczki tachografów.
Inspektor pracy może także ukarać za nieprawidłowości związane z czasem prowadzenia. – Jednak na ogół przekazujemy te informacje inspektorom transportu drogowego – wyjaśnia Wojciechowski.
Sytuacja może się jednak zmienić, jeśli się okaże, iż Inspekcja Transportu Drogowego nie nadąża ze sprawdzaniem kierowców. Unia Europejska wymaga bowiem, by organy kontrolne w każdym kraju sprawdzały aż 2 proc. czasu prowadzenia. Wówczas być może inspektorzy pracy będą częściej kontrolowali czas prowadzenia pojazdów przez kierowców. To samo może być z policjantami, ze Strażą Graniczną czy funkcjonariuszami celnymi (ci ostatni dokonają kontroli tylko na szosie).
Główna Inspekcja Pracy przesyła też co roku Inspekcji Transportu Drogowego sprawozdanie dotyczące przeprowadzonych przez nich kontroli czasu prowadzenia. Takie sprawozdania przesyłają też celnicy i Straż Graniczna.
W toku kontroli inspektor może m.in.:
- legitymować kierowców i inne osoby w celu ustalenia tożsamości, jeżeli jest to niezbędne na potrzeby kontroli,
- badać dokumenty i inne nośniki informacji objęte zakresem kontroli,
- dokonywać oględzin i zabezpieczać zebrane dowody,
- przesłuchiwać świadków i zasięgać opinii biegłych,
- przesłuchiwać kontrolowanego w charakterze strony, jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub z powodu ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla ustaleń kontroli.
Z takiego zdarzenia sporządzany jest protokół, który podpisują zarówno kontrolujący, jak i kontrolowany.
Wykresówki z tachografów analogowych trzeba przechowywać w firmie przez rok po ich użyciu, zachowane w czytelnej formie i chronologicznie poukładane. Za nieokazanie tarczki tachografu grozi przewoźnikowi drogowemu kara w wysokości 500 zł za każdy dzień, z którego brakuje wykresówki, a kierowcy – mandat.
