Ochrona środowiska i przejście na niskoemisyjną gospodarkę to jeden z najważniejszych kierunków wsparcia firm realizowanego za pośrednictwem Funduszy Europejskich. Wyraźnie daje to o sobie znać w czerwcu.

– Aż trzy czerwcowe nabory łączy wspólny cel: wsparcie rozwoju zeroemisyjnego transportu w Polsce i transformacja sektora transportu ciężkiego, prowadząca do całkowitego odchodzenia od paliw kopalnych – mówi Małgorzata Okularczyk-Okoń, prezes zarządu Collect Consulting, ekspertka od pozyskiwania dotacji, która stara się zwracać uwagę czytelników „Rzeczpospolitej” na najatrakcyjniejsze nabory w kolejnych miesiącach. – Nabory te obejmują niemalże liniowe wsparcie sektora transportu: od finansowania rozbudowy infrastruktury do ładowania pojazdów elektrycznych i tankowania wodoru, przez dotowanie zakupu i leasingu zeroemisyjnych pojazdów kategorii N2 i N3, aż po inwestycje przemysłowe w nowoczesne technologie czystej mobilności. Różnice to źródła finansowania: KPO, Fundusz Modernizacyjny i środki krajowe na wsparcie elektromobilności, ale wszystko w kierunku gospodarki neutralnej klimatycznie i przyszłości opartej na zrównoważonym rozwoju – wskazuje.

Czytaj więcej

Elektryfikacja flot w Polsce: klucz do zrównoważonego transportu miejskiego i rozwoju biznesu

Na początek dotacja na zakup zeroemisyjnej ciężarówki

Od 30 maja 2025 r. do 30 czerwca 2025 r. przedsiębiorcy mogą składać wnioski o wsparcie zakupu lub leasingu zeroemisyjnych pojazdów dostawczych i ciężarowych kategorii N2 i N3 (N2 – pojazdy o masie maksymalnej przekraczającej 3,5 tony, ale nieprzekraczającej 12 ton; N3 – pojazdy o masie maksymalnej przekraczającej 12 ton). Program realizowany jest przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOSiGW). Jego budżet to 2 mld zł zapewnione z Funduszu Modernizacyjnego.

Maksymalna wysokość dofinansowania to 400 tys. zł dla pojazdu kategorii N2 i 750 tys. zł dla pojazdu kategorii N3. Intensywność wsparcia zależy od wielkości przedsiębiorstwa i sięga do 60 proc. kosztów kwalifikowanych dla mikro- i małych firm, do 50 proc. dla średnich i do 30 proc. dla dużych przedsiębiorstw. Pojazdy, których nabycie sfinansowane zostanie dotacją, muszą być nowe, posiadać ważne polisy ubezpieczeniowe OC oraz AC i przejeżdżać minimum 25 000 km rocznie w przypadku kategorii N2 oraz 50 000 km dla N3.

Czytaj więcej

Zwolniło tempo inwestycji w miejskie autobusy elektryczne

– Czas pokaże, czy firmy transportowe zainteresowane będą większym wykorzystaniem paliw alternatywnych. Niemniej jednak możliwość sfinansowania zakupu elektrycznej floty ciężarówek z niemałą dotacją z pewnością stanowić będzie kluczowy czynnik zachęcający – uważa Małgorzata Okularczyk-Okoń.

Produkcja pojazdów eko. Wejście kapitałowe za co najmniej 50 mln zł

Pozostając w klimacie gospodarki niskoemisyjnej przedsiębiorcy powinny zwrócić uwagę również na najnowszy naborów w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO) komponent E3.1.1. Instrument wsparcia dla gospodarki niskoemisyjnej. – Spółki kapitałowe zakwalifikowane jako MŚP, spółki duże i spółki o średniej kapitalizacji mogą ubiegać się o kapitałowe wsparcie inwestycyjne na duże projekty przemysłowe w sektorze czystej mobilności i energetyki – wskazuje szefowa Collect Consulting. 

Dofinansowanie w formie wejścia kapitałowego, minimum 50 mln zł, obejmować będzie między innymi:

* produkcję pojazdów nisko- i zeroemisyjnych (osobowych, ciężarowych, autobusów, lokomotywów, maszyn rolniczych),

* wytwarzanie podzespołów (akumulatory, napędy, układy zasilania),

* budowę infrastruktury ładowania i tankowania wodoru,

* produkcję komponentów i technologii dla OZE (np. baterie, PV, magazyny energii),

* recykling odpadów z sektora niskoemisyjnego.

– O zakwalifikowaniu projektu do wsparcia decydować będzie przede wszystkim zapotrzebowanie rynkowe na produkt, kompletność i realność źródeł finansowania, a także zgodność z zasadą „nie czyń poważnych szkód środowisku” – mówi prezes Okularczyk-Okoń.

Czytaj więcej

Elektryki kontra biopaliwa – KE rozważa co poprzeć

Zwraca też uwagę, że kluczowym etapem oceny będzie analiza due diligence przedsiębiorstwa obejmująca aspekty finansowe, prawne, rynkowe i środowiskowe. Dodatkowe punkty firmy będą mogły uzyskać za udział komponentów z UE, innowacyjność i wykorzystanie OZE.

– Czasu na sporządzenie biznesplanów i złożenie wniosków pozostało niestety niewiele. Okienko naborowe otwarte 26 maja zamknie się 4 lipca 2025 r. – zauważa szefowa Collect Consulting.

Dofinansowanie stacji ładowania. Program dla firm, samorządów czy wspólnot mieszkaniowych 

Trzeci z wyróżnionych przez nią czerwcowych naborów organizuje NFOSiGW. – To konkurs w ramach programu priorytetowego „Wsparcie infrastruktury do ładowania pojazdów elektrycznych i infrastruktury do tankowania wodoru” – zauważa nasza ekspertka.

Czytaj więcej

Dziś produkcja zielonego wodoru jest za droga

Program oferuje przedsiębiorcom i innym podmiotom, tj. samorządom, wspólnotom mieszkaniowym czy spółdzielniom, bezzwrotne dotacje na budowę i modernizację stacji ładowania o mocy od 22 kW oraz stacji tankowania wodoru. Preferencje przewidziano dla MŚP oraz lokalizacji o niższym nasyceniu infrastrukturą.

Wysokość dotacji zależy od rodzaju inwestycji i może wynosić:

* do 25 proc. kosztów kwalifikowanych dla stacji ładowania na potrzeby własne lub nieogólnodostępnych,

* do 30 proc. dla ogólnodostępnych stacji ładowania o mocy 50–150 kW (z możliwością zwiększenia o 15 pkt proc. w mniejszych gminach),

* do 50 proc. dla stacji ładowania o mocy powyżej 150 kW oraz stacji wodorowych.

– Firmy, by zwiększyć szanse na pozyskanie dotacji na swoje projekty, powinny zapewnić większy niż minimalny wymagany udział środków własnych, uwzględnić wykorzystanie OZE, np. zasilanie stacji energią odnawialną czy też zweryfikować efektywność kosztową inwestycji liczoną stosunkiem nakładów inwestycyjnych do mocy stacji czy jej wydajności – mówi Małgorzata Okularczyk-Okoń. 

Nabór trwa od 2 do 26 czerwca 2025 r.