Ewentualna kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem będzie polegała na ustaleniu, czy prowadzący działalność:

Wymienione przesłanki powodujące utratę prawa do zasiłku opiekuńczego są niezależne. Wystarczy zatem stwierdzenie istnienia jednej z nich, aby ubezpieczony nie otrzymał zasiłku opiekuńczego.

Sąd Najwyższy w wyroku z 4 kwietnia 2012 r. (II UK 186/11) postanowił, że w przypadku prowadzenia działalności pozarolniczej pracą zarobkową będzie wykonywanie konkretnych czynności związanych wprost ?z działalnością gospodarczą, w tym obsługa klientów, przyjmowanie i wydawanie materiałów. Nie stanowi więc takiej pracy zarobkowej uzyskiwanie w trakcie korzystania ze zwolnienia lekarskiego dochodów niepołączonych z osobistym świadczeniem pracy, np. podpisywanie w trakcie zwolnienia lekarskiego dokumentów finansowych, sporządzonych przez inną osobę oraz formalnoprawne tylko prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej, jeśli osoba ją prowadząca jest równocześnie pracodawcą i wyłącznie w zakresie jej obowiązków leży nadzór nad działalnością firmy.

Z uwagi, że zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku, również ta okoliczność podlega kontroli. Nie dotyczy to tylko przypadków opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do dwóch lat.

Z wyjaśnień ZUS zawartych w komentarzu do ustawy o świadczeniach pieniężnych ?z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (zamieszczonym na stronie internetowej ZUS) wynika, że za członka rodziny pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym mogącego zapewnić opiekę nie uważa się m.in. osoby całkowicie niezdolnej do pracy, prowadzącej gospodarstwo rolne, a także osoby niezobowiązanej do sprawowania opieki na podstawie przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli odmawia jej sprawowania. Jeśli zatem żona przedsiębiorcy jest na rencie z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, a dziadkowie prowadzą gospodarstwo rolne, to mimo ich obecności ?w domu w trakcie kontroli ZUS nie uzna, że zasiłek opiekuńczy nie przysługuje.

podstawa prawna: art. 32, art. 34, art. 35 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2014 r. poz. 159)

podstawa prawna: paragraf 6 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich (tekst jedn. DzU nr 65, poz. 743)