Sąd Najwyższy zajął się sprawą przedsiębiorcy, któremu ZUS nakazał zapłatę zaległych składek od wynagrodzeń kilku pracowników. Razem z odsetkami należności przedsiębiorcy przekraczały 27 tys. zł. Choć ZUS wydał decyzje nakazujące zapłatę zaległości oddzielnie dla każdego z pięciu pracowników, sąd rozpatrujący odwołania na podstawie art. 219 kodeksu postępowania cywilnego połączył te sprawy do wspólnego rozpoznania. Decyzje dotyczyły bowiem jednego przedsiębiorcy – płatnika składek od wynagrodzeń pracowników. Zaległości powstały w tym samym okresie, ze względów ekonomiki procesowej nie było więc sensu rozpatrywać ich oddzielnie.

Kiedy sądy wydały niekorzystne dla przedsiębiorcy wyroki podtrzymujące decyzję ZUS o konieczności zapłaty wątpliwych składek, przedsiębiorca chciał złożyć skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Sąd apelacyjny odmówił mu jednak przekazania skargi, gdyż wartość przedmiotu sporu poszczególnych pracowników nie przekraczała 10 tys. zł. A taki jest, zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego, limit wartości przedmiotu sporu, powyżej którego można złożyć skargę kasacyjną do SN. W przypadku jednego z pracowników zabrakło 12 złotych do przekroczenia tego limitu.

Okazało się, że w dotychczasowym orzecznictwie SN ujawniły się rozbieżności. Raz sąd pozwalał na sumowanie, kiedy indziej kazał liczyć te kwoty oddzielnie.

W czasie rozprawy przed SN pełnomocnik przedsiębiorcy dowodził, że wartość przedmiotu sporu powinno się liczyć łącznie. Chociaż bowiem decyzje dotyczyły poszczególnych pracowników, to prowadzący działalność musi zapłacić je razem. Nie ma on przy tym wpływu na to, czy ZUS połączy takie sprawy w jednej decyzji bądź też sąd w jednym wyroku.

Rozpatrując to pytanie, SN stwierdził w uchwale z ?12 czerwca 2014 r., że w razie objęcia jednym wyrokiem wielu decyzji ustalających płatnikowi składek – pracodawcy i wskazanym w tych decyzjach pracownikom podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wartość przedmiotu zaskarżenia skargą kasacyjną liczy się odrębnie wobec każdego ubezpieczonego pracownika (art. 19 § 2 w związku z art. 3984 § 3 kodeksu postępowania cywilnego).

sygnatura akt: II UZP 1/14