[b]– Prowadzę firmę w Polsce i chcę zatrudnić obywatela Ukrainy na umowę o pracę, który będzie dla mnie wykonywał pracę na Ukrainie. Tam będzie zlokalizowane jego stałe miejsce pracy. Jak zatrudnić taką osobę i czy składki ZUS i podatek będą odprowadzane w Polsce, czy na Ukrainie? [/b]– pyta czytelnik.

Z pytania wynika, że pracodawca ma siedzibę na terytorium Polski, a obywatel Ukrainy, którego chce zatrudnić, będzie wykonywał pracę na terytorium swojego państwa. To oznacza, że nie stosujemy wobec niego polskich przepisów o zatrudnianiu obywateli państw wschodnich w Polsce.

Zatem polski pracodawca może podpisać z Ukraińcem umowę o pracę bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę dla niego, bo ono jest wymagane tylko wtedy, gdy praca ma być wykonywana w Polsce. Warto pamiętać, że obywatel Ukrainy nie potrzebuje dokumentów legalizujących pobyt w kraju, w którym będzie pracował.

[srodtytul]Zanim wyślesz, poinformuj[/srodtytul]

Czytelnik nie pisze, czy obywatel Ukrainy mieszka teraz w Polsce i wraz z podpisaniem umowy o pracę zostanie wysłany do pracy na Ukrainę, czy może czeka na podpisanie angażu z polskim pracodawcą w swoim kraju.

Tymczasem ta informacja ma znaczenie, bo jeśli Ukrainiec będzie kierowany przez polskiego pracodawcę do pracy na Ukrainie, to trzeba zastosować wobec niego art. 29[sup]1[/sup] [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=76037]kodeksu pracy[/link].

Określa on dodatkowe informacje, które trzeba przedstawić osobie, którą wysyłamy do pracy do państwa nienależącego do UE na okres dłuższy niż miesiąc. Chodzi tu m.in. o :

- świadczenia, które przysługują w związku z wykonywaniem pracy za granicą, obejmujące zwrot kosztów przejazdu i zakwaterowania, oraz

- warunki powrotu do kraju.

Ponadto w umowie takiego pracownika trzeba podać okres, przez jaki będzie pracował za granicą, oraz walutę, w której będzie zarabiał.

[srodtytul]Można wskazać prawo[/srodtytul]

Bez względu na to, czy potencjalny pracownik będzie wysyłany na Ukrainę, czy bezpośrednio tam czeka na podpisanie umowy z polskim przedsiębiorcą, w jego angażu strony mogą wskazać prawo państwa, któremu będą podlegały sprawy z zakresu tego zatrudnienia. W opisywanym przypadku może to być prawo Ukrainy bądź Polski.

A [b]jeżeli strony takiego wyboru nie dokonają, to zgodnie z ogólną zasadą stosunek pracy będzie podlegał prawu państwa, w którym strony mają miejsce zamieszkania albo siedzibę[/b]. Jeżeli Ukrainiec nie ma miejsca zamieszkania w Polsce (a wszystko wskazuje na to, że tak właśnie jest), to w sytuacji gdy wraz z polskim pracodawcą nie wybiorą obowiązującego prawa, wiążące będzie prawo państwa, w którym praca jest, była lub miała być wykonywana. Zatem w opisywanej sytuacji będzie to prawo ukraińskie.

W kwestii dotyczącej wyboru prawa właściwego i konsekwencji z tego wynikających zastosowanie mają [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=88005]postanowienia umowy z 24 maja 1993 r. między Rzeczpospolitą Polską i Ukrainą o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych i karnych (DzU z 1994 nr 96, poz. 465)[/link].

[srodtytul]Gdzie wnosić opłaty[/srodtytul]

Jeśli chodzi natomiast o składki, to nie ma wątpliwości, że będą odprowadzane na Ukrainie, bo art. 6 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=333804]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.)[/link] zastrzega, że [b]obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby wykonujące pracę na terenie Rzeczpospolitej Polskiej[/b].

W opisywanym przypadku tak nie jest. [b]Praca ma być wykonywana na Ukrainie i tam też będą płacone składki na ubezpieczenia[/b].

Z podatkami jest tak samo, bo [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=346580]ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.)[/link] zastrzega, że osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów osiąganych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

W zakresie podatków warto też pamiętać o [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=72841]umowie o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodów i majątku zawartej między rządem Rzeczpospolitej Polskiej i rządem Ukrainy z 12 stycznia 1993 r. (DzU nr 63, poz. 269)[/link].

Jej art. 15 stanowi, że „płace, uposażenia i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w umawiającym się państwie osiąga z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim umawiającym się państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim państwie”.