Prawo do zasiłków i ich wysokość ustalają oraz wypłacają je płatnicy, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, czyli co najmniej 21. Potwierdza to art. 61 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.).
Liczbę ubezpieczonych ustala się według stanu na 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego. Należy uwzględnić:
- pracowników (bez względu na wymiar czasu pracy), w tym również uczniów,
- podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby wykonujące pracę nakładczą,
- podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby wykonujące pracę na podstawie umowy-zlecenia,
- osoby przebywające na urlopach macierzyńskich,
- zgłoszone do ubezpieczenia chorobowego osoby prowadzące firmę w ramach działalności gospodarczej i osoby współpracujące.
Nie bierzemy natomiast pod uwagę osób przebywających na urlopach wychowawczych i bezpłatnych.
Jeżeli na 30 listopada 2007 r. czytelnik zatrudniał mniej niż 20 ubezpieczonych chorobowo, to w 2008 r. nie jest płatnikiem zasiłków z ubezpieczenia chorobowego. W takim wypadku musi wypłacać pracownikom jedynie wynagrodzenie chorobowe (do 33 dni w roku kalendarzowym 2008), a w razie dalszej absencji chorobowej zasiłki chorobowe sfinansuje i wypłaci ZUS. ZUS też musi wypłacić zasiłki macierzyńskie i opiekuńcze, a także świadczenia rehabilitacyjne.
Jeżeli więc w ogóle w 2008 r. czytelnik nie wypłacał świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, to ZUS wypłaca pracownicy zasiłek macierzyński. Obowiązek zakładu pracy polega natomiast na wysłaniu do ZUS informacji o zarobkach pracownicy (na druku ZUS Z3), aby mógł on prawidłowo ustalić wysokość zasiłku. Do ZUS trzeba też dostarczyć skrócony akt urodzenia dziecka (koniecznie oryginał, a nie kserokopię) oraz oświadczenie pracownicy o urodzeniu pierwszego lub kolejnego dziecka.
Ponieważ zasiłek macierzyński pracownicy będzie wypłacał ZUS, to składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od tego zasiłku również ustali ZUS we własnym zakresie
.
Autorka jest radcą prawnym w Departamencie Ubezpieczeń Społecznych w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej
