Wakacje składkowe stają się faktem. Od 1 listopada przedsiębiorcy będą mogli składać wnioski o zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne. W bieżącym roku zwolnienie obejmuje jedynie grudzień.
Czym są wakacje składkowe?
Dzięki wakacjom składkowym przedsiębiorcy będą mogli raz w roku w wybranym przez siebie miesiącu nie zapłacić składek na ubezpieczenia społeczne. Skorzystać ze zwolnienia można bez względu na to, jak rozliczany jest podatek dochodowy – PIT, ryczałt lub karta podatkowa.
W miesiącu korzystania z wakacji składkowych przedsiębiorca nie musi opłacać składek na własne obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe oraz wypadkowe), własne dobrowolne ubezpieczenie chorobowe oraz Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Konieczne będzie opłacenie składki zdrowotnej.
Co więcej, zwolnienie z płatności dotyczy tylko składek za przedsiębiorcę. Nie skorzysta on ze zwolnienia ze składek płaconych za pracowników, zleceniobiorców i współpracowników.
Czy wakacje składkowe sprawią, że przedsiębiorca będzie stratny?
Wakacje składkowe obejmują składki od najniższej podstawy wymiaru obowiązującej przedsiębiorcę. W wybranym miesiącu zostaną one pokryte z budżetu państwa. Czy to sprawi, że podatnik coś straci? Nie, nie będzie on w takim przypadku stratny, gdyż przez ten miesiąc będzie mógł prowadzić firmę, a tym samym uzyskiwać przychody, będzie uprawniony do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, a składki będą finansowane z budżetu, więc będą się liczyły do przyszłej emerytury lub renty.
Czytaj więcej:
Kto może skorzystać z wakacji składkowych?
Z wakacji składkowych może skorzystać przedsiębiorca prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą, który w miesiącu przed złożeniem wniosku zgłosił do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego do dziesięciu ubezpieczonych – licząc siebie. Ponadto płatnik może mieć zaległości w opłacaniu składek i wciąż skorzystać ze zwolnienia.
Limit 10 ubezpieczonych to wnioskujący przedsiębiorca, jego pracownicy, zleceniobiorcy (chyba że są to uczniowie lub studenci do 26. roku życia) oraz osoby współpracujące. Nie wliczają się do niego z kolei osoby, które nie podlegają ubezpieczeniu społecznemu, czyli na przykład pracownicy pobierający zasiłek macierzyński lub przebywający na bezpłatnym urlopie.
Jak wskazuje ZUS w pytaniach i odpowiedziach na temat wakacji składkowych, w przypadku określania limitu osób zgłoszonych do ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, wypadkowego lub zdrowotnego bierze się pod uwagę sumę osób zgłaszanych w ciągu całego miesiąca. Przykładowo, jeśli wniosek składany jest w styczniu, liczy się liczba osób zgłoszonych do ubezpieczenia w grudniu. Nie ma tutaj znaczenia, jak długo pracuje dana osoba – umowa może trwać kilka dni.
Z wakacji składkowych mogą skorzystać również wspólnicy spółki cywilnej jako osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą wpisane do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Należy jednak wówczas pamiętać o tym, by wniosek składać ze swojego profilu na PUE ZUS, nie z profilu spółki.
Czytaj więcej:
Wakacje składkowe: Warunki skorzystania
Przedsiębiorca może skorzystać ze zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, jeśli:
- chociaż przez jeden dzień, obowiązkowo lub dobrowolnie, podlegał jako osoba ubezpieczona ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, w miesiącu, który poprzedza miesiąc składania przez niego wniosku o wakacje składowe;
- w poprzednim roku oraz w roku składania wniosku (do dnia jego złożenia) jako osoba ubezpieczona nie prowadził pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, dla którego wykonywał w roku rozpoczęcia działalności lub rok wcześniej czynności wchodzących w zakres aktualnej działalności w ramach stosunku pracy bądź spółdzielczego stosunku pracy;
- w ostatnich dwóch latach przed rokiem składania wniosku nie miał przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub co najmniej w jednym roku z dwóch ostatnich lat poprzedzających rok składania wniosku roczny przychód z działalności nie przekraczał równowartości w złotych 2 milionów euro – jeżeli więc składasz wniosek w 2024 roku, pod uwagę brany jest rok 2022 oraz 2023.
Wnioskowanie o wakacje składkowe
Jeżeli przedsiębiorca chce skorzystać z wakacji składkowych, musi złożyć wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacania składek za wskazany miesiąc (RWS). Można to zrobić wyłącznie z profilu płatnika na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. Wniosek jest edytowalny, dane identyfikacyjne płatnika składek są pobrane automatycznie, domyślnie ustawiony będzie także okres zwolnienia, fundusze FUS, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy (w razie potrzeby można je odznaczyć). W dokumencie znajdują się również dane potwierdzające spełnianie wymaganych warunków do korzystania z wakacji kredytowych, na przykład o przychodzie czy korzystaniu z pomocy publicznej de minimis.
Wniosek należy złożyć w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który płatnik chce być zwolniony z opłacania składek. Wnioski złożone w tym samym miesiącu czy też kilka miesięcy wcześniej nie będą rozpatrywane.
Tym samym, jeżeli chcesz skorzystać ze zwolnienia w styczniu, wniosek złóż w grudniu. Tylko ten miesiąc daje gwarancję pozytywnego rozpatrzenia.
Informacje o wniosku będą dostępne na koncie przedsiębiorcy w PUE ZUS oraz przesłane na adres e-mail lub numer telefonu tam podany. Na konto płatnika w PUE zostanie przekazana zarówno informacja o zwolnieniu ze składek, jak i zwolnieniu częściowym lub nieprzyznaniu ulgi.
Czytaj więcej:
Co z dokumentami rozliczeniowymi do ZUS-u w czasie wakacji składkowych?
Jak można przeczytać na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli przedsiębiorca korzysta z wakacji składkowych, za ten miesiąc składa do ZUS-u następujące dokumenty:
- ZUS RCA z kodem wakacyjnym z rozliczonymi składkami na ubezpieczenie społeczne finansowane z budżetu państwa;
- ZUS RCA z aktualnym kodem prowadzenia działalności gospodarczej i składkami na ubezpieczenie zdrowotne oraz dobrowolnej ubezpieczenie chorobowe, jeżeli nie masz zwolnienia z tej składki;
- ZUS RCA za pozostałych ubezpieczonych w przypadku zatrudniania pracowników lub zleceniobiorców;
- ZUS DRA, który uwzględniać ma składki z utworzonych raportów RCA.
W przypadku zwolnienia ze składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy oraz opłacania składki tylko za siebie nie wykazuje się tego w deklaracji. W przypadku obowiązkowego opłacania składek za inne osoby ubezpieczone należy w deklaracji taką składkę na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy uwzględnić.
ZUS informuje, że w przypadku niezłożenia wymaganych dokumentów zrobi to za płatnika, tworząc je na podstawie dostępnych w ZUS-ie danych – nie będą jednak obejmowały dokumentów za pracowników.
Ponadto ZUS podkreśla, że dokument DRA za miesiąc wakacji składkowych w przypadku przedsiębiorcy opłacającego składki tylko za siebie, należy wypełnić tak samo jak w przypadku zatrudnienia pracowników – z pominięciem bloku X.
Co w przypadku przedsiębiorców płacących składki od podstawy wyższej niż minimalna?
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za miesiąc, w którym będzie przysługiwało zwolnienie z płacenia składek, to najniższa obowiązująca daną osobę ubezpieczoną podstawa wymiaru składek. W związku z tym nie jest przewidywana możliwość zadeklarowania wyżej podstawy w czasie wakacji składkowych. Nie można rozliczyć dodatkowych składek finansowanych przez siebie od nadwyżki.
Termin składania dokumentów do ZUS-u a decyzja w sprawie wakacji składkowych
Dokumenty do ZUS-u uwzględniające wakacje składkowe płatnik składa po uzyskaniu pozytywnej odpowiedzi na wniosek. Co jednak, jeżeli nie zostanie on rozstrzygnięty do czasu terminu składania dokumentów? Wówczas należy rozliczyć je na dotychczasowych zasadach, a po uzyskaniu zwolnienia z płacenia składek złożyć korektę dokumentów z rozliczonymi już składkami wakacyjnymi.
Czy można skorygować lub wycofać wniosek o wakacje kredytowe?
Płatnik do momentu rozstrzygnięcia wniosku może go wycofać. Może więc to zrobić do momentu aż otrzyma informację o zwolnieniu lub odmowie, wniosek nie będzie rozpatrzony, postępowanie zostanie umorzone lub nie zostanie wszczęte.
Do momentu rozstrzygnięcia wniosek można również korygować na takich samych zasadach, jak w przypadku wniosku podstawowego, również na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. Korygować można dane dotyczące pomocy publicznej. Nie będzie można zmienić wniosku, jeżeli okaże się, że płatnik nie spełnił wymogu przychodowego – wówczas najlepiej go wycofać.
