Tak uznał ZUS Oddział w Gdańsku ?w decyzji nr 232 z 16 czerwca 2014 r. (DI/100000/43/674/2014).
W tej sprawie wnioskodawca, składając do oddziału ZUS wniosek o wydanie pisemnej interpretacji na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy ?o swobodzie działalności gospodarczej, wskazał, że zamierza przyznawać pracownikom (osobom zatrudnionym u niego na podstawie umowy o pracę) różnego rodzaju świadczenia rzeczowe. Są to np. prawo do opieki medycznej, prawo do korzystania ze służbowego telefonu komórkowego do celów prywatnych czy możliwość używania samochodu służbowego do celów prywatnych. Cechą wspólną tych wszystkich świadczeń rzeczowych jest to, że byłyby one uregulowane w wewnątrzzakładowych źródłach prawa pracy obowiązujących ?w firmie. Ponadto przysługiwałyby pracownikom również w okresie urlopu macierzyńskiego (podstawowego, dodatkowego), rodzicielskiego oraz wychowawczego. Kolejną wspólną cechą tych świadczeń rzeczowych jest to, że ich wartość będzie stanowić przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Konsekwentnie zdaniem przedsiębiorcy będzie to też podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (odpowiednio: art. 18 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych; art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. ?o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych).
Kwestią wątpliwą dla wnioskodawcy było natomiast to, czy wartość takich rzeczowych świadczeń podlega oskładkowaniu również wtedy, gdy przysługują w okresie korzystania przez pracownika ?z uprawnień rodzicielskich – tj. urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego i wychowawczego. ZUS nie zgodził się ze stanowiskiem wyrażonym przez wnioskodawcę, że wartość tych świadczeń trzeba oskładkować, gdy przysługują za czas korzystania z urlopu wychowawczego, a gdy należą się za okres urlopu macierzyńskiego – wtedy, gdy nie zostały jednoznacznie uregulowane w wewnątrzzakładowych źródłach prawa pracy.
Komentarz eksperta:
Marcin ?Wojewódka, radca prawny ?w Kancelarii Prawa ?Pracy Wojewódka ?i Wspólnicy sp.k.
Należy co do zasady zgodzić się ?z organem rentowym, a stanowisko przedsiębiorcy przestawione ?we wniosku o wydanie interpretacji uznać za nieprawidłowe. ?Przedsiębiorca bezpodstawnie wskazywał bowiem te świadczenia jako związane – pod kątem ubezpieczeniowym – ze stosunkiem pracy. Źródłem istnienia obowiązku ubezpieczeń emerytalnych ?i rentowego jest w tym przypadku ?posiadanie przez daną osobę innego tytułu do objęcia tymi ubezpieczeniami.
Konieczność ustalenia podstawy wymiaru składek ?na ubezpieczenia społeczne ?może wystąpić wyłącznie ?wtedy, gdy osoba posiada tytuł ?do ubezpieczeń i osiągnięty przychód pozostaje w bezpośrednim związku z takim tytułem. ?Takim tytułem jest m.in. przebywanie na urlopie macierzyńskim ?i pobieranie z tego tytułu zasiłku. ?To odrębny od umowy o pracę ?tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Dlatego zarówno w okresie urlopu macierzyńskiego – podstawowego czy dodatkowego, jak i urlopu rodzicielskiego rodzic nie podlega ubezpieczeniom emerytalnym i ubezpieczeniu rentowemu z tytułu stosunku ?pracy. Wynika to wprost z art. 6 ?ust. 1 pkt 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. ?Z drugiej strony zgodnie z art. 18 ust. 6 tej ustawy podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych za ten okres stanowi wypłacony w danym miesiącu zasiłek macierzyński. W konsekwencji wartość dodatkowych świadczeń rzeczowych uzyskanych przez pracowników w okresie pobierania przez nich zasiłku macierzyńskiego nie może stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy. Świadczenia te nie przysługują bowiem z tytułu zatrudnienia i za okres świadczenia pracy, lecz za czas przebywania ?na urlopie macierzyńskim ?i pobierania z tego tytułu zasiłku. Podstawę wymiaru składek ?stanowi jedynie kwota tego świadczenia. Jeśli zaś chodzi ?o ubezpieczenie zdrowotne, ?to zasiłek macierzyński nie stanowi podstawy wymiaru składki na to ubezpieczenie.
