[b]2 grudnia pracownik poszedł na zabieg. Do pracy wróci 2 stycznia 2011 r. W zasadzie cały grudzień będzie przebywał na zwolnieniu lekarskim. Ale otrzyma paczkę świąteczną dla dziecka o wartości 300 zł i bony towarowe o wartości 700 zł.

Mimo absencji chorobowej dostanie też zaproszenie na firmową Wigilię oraz gwiazdkową imprezę dla dzieci. Planujemy zaprosić je do kina. Dofinansowanie biletu dla tego pracownika to 15 zł. Wszystkie świadczenia chcemy sfinansować z funduszu socjalnego. Zatrudniony ma pensję stałą w wysokości 4500 zł. Jak go rozliczyć w grudniu? [/b]– pyta czytelniczka.

Zacznijmy od tego, że w opisywanym przypadku zatrudniony przepracuje tylko jeden dzień w miesiącu. Za pozostałe dni dostanie prawdopodobnie wynagrodzenie chorobowe. Obliczamy je na zasadach określonych dla zasiłku chorobowego, pamiętając o tym, że:

- podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowi wynagrodzenie wypłacone w ciągu 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc choroby, a gdy nie ma takiego pełnego okresu (np. z powodu krótkiego zatrudnienia), to w podstawie uwzględniamy pobory wypłacone za pełne miesiące kalendarzowe,

- do podstawy wymiaru przyjmujemy przychód pomniejszony o składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika, których łączna kwota wynosi 13,71 proc.,

- wypłaca się je za każdy dzień niezdolności do pracy, w tym również za niedziele i święta oraz inne dni ustawowo wolne od pracy objęte zaświadczeniem lekarskim ZUS ZLA.

Oprócz wynagrodzenia chorobowego musimy obliczyć jeszcze wynagrodzenie częściowe za jeden dzień pracy. W tym celu dzielimy miesięczne wynagrodzenie przez 30, następnie otrzymany wynik mnożymy przez liczbę dni wskazanych w zwolnieniu lekarskim, a na koniec od miesięcznego wynagrodzenia odejmujemy uzyskaną sumę.

Tak stanowi § 11 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0BE45DAF69819E76087DBE4CF24A317A?id=73966]rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.)[/link].

W rachunkach używamy dzielnika 30, bez względu na to, ile faktycznie dany miesiąc miał dni. Może to rodzić problem, gdy miesiąc ma 31 dni, a zatrudniony chorował przez 30. Zastosowanie w takim wypadku dzielnika 30 spowoduje, że wynik będzie zerowy.

Nie oznacza to jednak, że za ten jeden dzień pracy zatrudniony nie ma prawa do wynagrodzenia chorobowego. Zarówno resort pracy, jak i GIP (GPP-87-4560-64/09/ PE/RP) uważają, że powinno zostać naliczone i wypłacone, bo przecież należy się za pracę wykonaną, a taka w jednym dniu pracy była (art. 80 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link]). Dlatego w opisywanym przypadku wynagrodzenie trzeba podzielić przez grudniowy wymiar czasu pracy, a uzyskaną stawkę dzienną przez liczbę godzin pracy.

[srodtytul]Uczta uczcie nierówna[/srodtytul]

Teraz czas na gwiazdkowe imprezy. Ma to być Wigilia dla pracowników i kino dla ich dzieci. Jedną i drugą imprezę czytelnik chce sfinansować z funduszu socjalnego. Tak jak w ostatnim przypadku jest to możliwe, tak w pierwszym wykluczone, bo choć pieniądze z zfśs mogą być wypłacane nie tylko na rzecz pracowników, ale także ich rodzin, to zanim zostaną przekazane, szef musi zbadać kryteria socjalne obdarowywanych osób.

W przypadku Wigilii nie jest w stanie podzielić pracowników na zamożniejszych i uboższych, dostosowując dla nich odpowiedni poczęstunek. Niestety, przy pracowniczej Wigilii trudno podzielić pracowników na gości, którzy mogą zjeść za 100 zł, i takich, którym przypisano gościnę za 200 zł. Dlatego wigilijną biesiadę należy finansować z funduszy obrotowych. Czy to oznacza, że będzie oskładkowanym i opodatkowanym przychodem pracownika?

Choć są co tego wątpliwości, to więcej argumentów przesądza, że nie, bo przychód musi być rzeczywisty. Trudno go zindywidualizować, gdy zatrudniony ma zaproszenie na Wigilię i nie wiadomo, czy z niego skorzysta. W opisywanym przypadku prawdopodobnie nie, bo pracownik jest przecież chory. Jego wizyta w firmie mogłaby wskazywać, że absencja jest nieuzasadniona, a zwolnienie lekarskie niewiarygodne. Ale nawet jeśli zatrudniony przyszedłby na imprezę, to przecież nie będziemy spisywać, ile i za jaką kwotę zjadł.

„(…) Aby po stronie uczestników posiedzeń powstał przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, musi istnieć możliwość wyraźnego zindywidualizowania określonej części wydatku, przypadającego na konkretnego uczestnika – beneficjenta świadczenia. (…) Wartość poczęstunku nie jest przychodem osób w nim uczestniczących, gdyż ma on charakter zwyczajowy w granicach ogólnoprzyjętych norm społecznych” – tak uznał [b]dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu (ILPB2/415-731/09-5/ES)[/b].

Są jednak i takie interpretacje, z których wynika, że wartość imprezy trzeba podzielić przez uczestniczących w niej pracowników, przypisując każdemu z nich określoną wartość oskładkowanego i opodatkowanego przychodu.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, że o powstaniu przychodu nie przesądza fakt skorzystania przez pracownika z oferowanych przez pracodawcę spotkań integracyjnych, ale samo otrzymanie przez zatrudnionego możliwości uczestnictwa w tym spotkaniu [b](interpretacje indywidualne z 19 lipca 2010 r., IBPBII/1/415-433/ 10/BD)[/b].

Wycieczka do kina nie będzie już tak kłopotliwa. Bilet wolno sfinansować z zfśs, nie odprowadzając od jego wartości składek ZUS, a podatku do kwoty 380 zł.

[srodtytul]Nie każdy urząd coś dostanie[/srodtytul]

Z bonami towarowymi i paczkami świątecznymi jest podobnie. I jedne, i drugie nie stanowią podstawy wymiaru składek ZUS.

Jeśli chodzi natomiast o podatek, to w przypadku bonów towarowych odprowadzamy go od pełnej ich wartości, bo nie są one świadczeniem rzeczowym w rozumieniu [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.[/link]; dalej updof). Co innego paczki dla dzieci. One korzystają ze zwolnienia dla świadczeń rzeczowych do kwoty 380 zł.

Pamiętajmy, że wartość bonów, paczki oraz biletu do kina to przychód wypłacany w naturze. Dlatego przy obliczaniu pensji do wypłaty trzeba wartość tych świadczeń odjąć. Paczkę i bon pracownik już dostał. Nie należy zatem jego wartości wypłacać jeszcze raz z pensją.

Nie odliczając wartości bonu towarowego od ogólnego przychodu, który rozliczamy do wypłaty, spowodujemy, że zatrudniony dostanie więcej pieniędzy, niż zakładano, i co gorsza nadpłacona różnica nie zostanie opodatkowana.

[ramka][b]Sprawdźmy teraz, jak tę teorię zastosować w praktyce. Załóżmy, że pracownik ma podstawowe koszty uzyskania przychodu (KUP) i złożył PIT-2.[/b]

Na jego liście płac znajdzie się: wynagrodzenie zasadnicze za jeden dzień pracy w wysokości 204,56 zł i chorobowe 3106,56 zł, zakładając, że średni przychód z poprzednich 12 miesięcy to 4500 zł.

Ponadto:

- 300 zł z tytułu paczek świątecznych dla dzieci,

- 700 zł z tytułu bonów towarowych,

- 15 zł za bilet do kina.

[b]WYNAGRODZENIE CHOROBOWE[/b]

Zwolnienie lekarskie wystawiono na okres od 2 do 31 grudnia 2010 r., tj. na 30 dni.

4500 zł x 13,71 proc. = 616,95 zł

4500 zł – 616,95 zł = 3883,05 zł

3883,05 zł : 30 = 129,44 zł

129,44 zł x 30 dni = 3883,20 zł

3883,20 zł x 80 proc. = 3106,56 zł

Wynagrodzenie chorobowe nie wchodzi do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne (art. 18 ust. 2[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=333804 ] ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych; DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.[/link]).

Odliczamy jednak od niego składki zdrowotne.

[b]POBORY ZA PRZEPRACOWANĄ CZĘŚĆ MIESIĄCA[/b]

4500 zł : 30 = 150 zł

150 zł x 30 = 4500 zł

4500 zł – 4500 zł = 0

4500 zł : 176 godzin roboczych w grudniu = 25,57 zł x 8 godzin

pracy = 204,56 zł za jeden dzień pracy w grudniu, tj. 1 grudnia

[b]KROK 1.[/b] Składki społeczne podstawa pomniejszona o wynagrodzenie chorobowe, tj. o 3106,56 zł, czyli 204,56 zł

emerytalna 204,56 zł x 9,76 proc. = 19,97 zł

rentowe 204,56 zł x 1,5 proc. = 3,07 zł

chorobowa 204,56 zł x 2,45 proc. = 5,01 zł

razem 28,05 zł

[b]KROK 2.[/b] Składki zdrowotne

podstawa wymiaru (3106,56 zł + 204,56 zł) = 3311,12 zł – 28,05 zł = 3283,07 zł

składka pełna 3283,07 zł x 9 proc. = 295,48 zł

składka odliczana od podatku 3283,07 zł x 7,75 proc. = 254,44 zł

[b]KROK 3. PODSTAWA OPODATKOWANIA[/b]

4011,12 zł – (28,05 zł + 111,25 zł) = 3871,82 zł;

po zaokrągleniu 3872 zł

[b]KROK 4.[/b] PODATEK I ZALICZKA DO US

podatek (3872 zł x 18 proc.) – 46,33 zł = 650,63 zł

zaliczka do urzędu skarbowego 650,63 zł – 254,44 zł = 396,19 zł;

po zaokrągleniu 396 zł

[b]KROK 5.[/b] DO WYPŁATY

4326,12 zł - (28,05 zł + 295,48 zł + 396 zł + 700 zł + 300 zł + 15 zł) = 2591,59 zł[/ramka]

[ramka][b]Trochę teorii, trochę praktyki[/b]

- Świąteczne prezenty są co do zasady oskładkowanym i opodatkowanym przychodem ze stosunku pracy. Wyjątek, gdy przepisy szczególne przewidują w określonej sytuacji zwolnienie.

W przypadku składek należy go szukać w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=31B019F49FC33A285F8323E568648851?id=77617]rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.)[/link]. Z kolei w zakresie podatków w art. 21 updof.

- Zwolnienia w odprowadzaniu składek ZUS od poszczególnych świadczeń dotyczą od 1 sierpnia br. także zleceniobiorców.[/ramka]