Status ubezpieczeniowy nauczyciela akademickiego zatrudnionego na umowę o pracę nie różni się od pracowniczego. Obydwaj podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu oraz zdrowotnemu, od dnia nawiązania do ustania stosunku pracy. Do ZUS zgłaszamy ich z kodem 01 10 xx (stosunek pracy), a w raporcie rozliczeniowym opatrzonym tym samym kodem rozliczamy za nich składki.
[b]Pewne odrębności występują, gdy profesor jest nieobecny na uczelni z przyczyn usprawiedliwionych, np. z powodu choroby, opieki nad dzieckiem, urlopu macierzyńskiego. [/b]
Innym zatrudnionym regulujemy w takiej sytuacji – zgodnie z art. 92 kodeksu pracy – 80 lub 100 proc. wynagrodzenia chorobowego za pierwsze 33 dni niedyspozycji zdrowotnej w roku, a od 1 lutego podwładnym powyżej 50 lat – za 14 dni. Potem dajemy im my lub ZUS 80-, 70- albo 100-proc. zasiłek chorobowy odpowiednio od 34 bądź 15 dnia nieobecności.
[b]Akademik, mimo że odprowadzamy za niego obligatoryjnie składki chorobowe, nie ma prawa do zasiłku chorobowego; za czas usprawiedliwionej absencji uiszczamy mu standardowe wynagrodzenie.[/b] Wynika tak z art. 154[link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=178901] prawa o szkolnictwie wyższym z 27 lipca 2005 r. (DzU nr 164, poz. 1365 ze zm.)[/link].
[srodtytul]Z powodu choroby[/srodtytul]
W podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników nie uwzględniamy wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną. Ustawodawca nie wskazuje przy tym podstawy prawnej, na podstawie której wypłacamy owo wynagrodzenie za czas choroby. Wobec tego [b]oskładkowaniu nie podlega wyłącznie wynagrodzenie za „czas choroby” określone w art. 92 kodeksu pracy, ale również przysługujące wykładowcom z tytułu zwolnienia lekarskiego w świetle art. 154 cytowanej ustawy.[/b] Dlatego też nie pobieramy od niego składek na ubezpieczenia społeczne, ale zdrowotną tak.
[srodtytul]Inna usprawiedliwiona nieobecność[/srodtytul]
Jeśli nauczyciel akademicki otrzymuje wynagrodzenie za czas usprawiedliwionej nieobecności z innej przyczyny niż własna choroba, np. z racji opieki nad chorym dzieckiem lub urlopu macierzyńskiego, to wchodzi ono do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Stanowi bowiem przychód ze stosunku pracy i nie zostało wyłączone z tej podstawy według [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=77617]rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.)[/link]. Wykładowca nie nabywa także prawa do zasiłku macierzyńskiego, zachowując prawo do wynagrodzenia za czas usprawiedliwionej nieobecności. Nie rozliczamy go jako osoby pobierającej zasiłek macierzyński w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA z kodem 12 40 xx, lecz z kodem 01 10 xx jako pracownika.
[ramka][b]Przykład[/b]
Pani Anna jest nauczycielem akademickim zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Od 26 stycznia 2009 r. przebywa na urlopie macierzyńskim. W styczniu otrzymała wynagrodzenie za pracę w wysokości 1500 zł oraz 700 zł wynagrodzenia za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Pracodawca powinien za nią złożyć za styczeń raport ZUS RCA z kodem 01 10 00, gdzie składki na ubezpieczenia społeczne nalicza od 2200 zł, a zdrowotną od 1898,38 zł (2200 zł – 301,62 zł składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych ze środków ubezpieczonego).[/ramka]
