Zgodnie z marcową specustawą, obywatele Ukrainy mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą w Polsce na takich samych zasadach jak obywatele polscy, pod warunkiem uzyskania numeru PESEL. Oznacza to, że obywatele Ukrainy mogą prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą i uzyskać wpis w CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej, czyli rejestr przedsiębiorców jednoosobowych), a także mogą być udziałowcami spółek kapitałowych i osobowych.
A. Informacje dla osób, które prowadzą działalność w Ukrainie – przeniesienie działalności gospodarczej z Ukrainy do Polski.
Ukraińscy przedsiębiorcy mają możliwość przeniesienia działalności gospodarczej z Ukrainy do Polski poprzez:
1) otwarcie oddziału spółki – przedsiębiorcy zagranicznego;
2) utworzenie spółki kapitałowej lub osobowej – w Polsce najbardziej popularną spółką jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i to ona zostanie omówiona w niniejszym poradniku;
3) nabycie gotowej spółki – spółka, która m.in. posiada już historię działalności, konto bankowe, numer NIP, numer REGON, numer KRS (czyli jest już zarejestrowana).
1. Otwarcie oddziału przedsiębiorcy zagranicznego
Osoby zagraniczne z Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą w Polsce na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Dla wykonywania działalności gospodarczej mogą tworzyć oddziały z siedzibą w Polsce. Przedsiębiorca ukraiński może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie, w jakim prowadzi tę działalność za granicą. Jest on także obowiązany ustanowić osobę upoważnioną w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego.
WAŻNE. Przedsiębiorca ukraiński może rozpocząć działalność w ramach oddziału po uzyskaniu wpisu oddziału do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Krajowy Rejestr Sądowy (KRS) i jest zobowiązany do:
1) używania do oznaczenia oddziału oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z formą prawną i dodaniem wyrazów „oddział w Polsce”;
2) prowadzenia dla oddziału oddzielnej rachunkowości w języku polskim zgodnie z przepisami o rachunkowości;
3) zgłaszania Ministrowi Rozwoju i Technologii wszelkich zmian stanu faktycznego i prawnego w terminie 14 dni od dnia ich wystąpienia, które dotyczą otwarcia likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył oddział, lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej.
WAŻNE. Minister Rozwoju i Technologii wydaje decyzję o zakazie wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę zagranicznego w ramach oddziału, jeżeli nastąpiło otwarcie likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył oddział lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej.
Aby zarejestrować oddział spółki zagranicznej w Polsce należy przedstawić m.in:
• decyzję organu zagranicznego w sprawie utworzenia oddziału oraz wyboru miejsca jego działalności;
• decyzję dotycząca wyznaczenia osoby reprezentującej przedsiębiorcę zagranicznego w oddziale;
• poświadczoną przez notariusza kopię umowy spółki zagranicznej wraz z tłumaczeniem przysięgłym;
• odpis z właściwego rejestru zagranicznego przedsiębiorcy wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem.
WAŻNE. Rejestrację oddziału przedsiębiorcy zagranicznego wykonuje się za pośrednictwem Portalu Rejestru Sądowego: https://prs.ms.gov.pl/. W tym celu należy zarejestrować się na portalu – założyć konto oraz posiadać profil zaufany e-PUAP lub podpis kwalifikowany. portal dostępny jest tylko w języku polskim.
Koszt rejestracji oddziału przedsiębiorcy zagranicznego:
• 500 zł – opłata sądowa za wpis do KRS;
• 100 zł – opłata za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (MSiG).
2. Utworzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Przedsiębiorcy z Ukrainy mają możliwość otworzenia w Polsce spółki. Najbardziej popularną i najszybszą do założenia jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o. o.).
Najważniejsze cechy sp. z o. o. (powstanie i rejestracja):
1) posiada osobowość prawną;
2) nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z o.o.;
3) założycielami mogą być osoby fizyczne i prawne bez względu na posiadane obywatelstwo;
4) minimalny kapitał zakładowy – 5000 zł (wnoszą wspólnicy);
5) należy zawrzeć umowę spółki;
6) powołać zarząd (zawsze) oraz radę nadzorczą (tylko w określonych przypadkach).
Spółkę z o. o. można zarejestrować w dwojaki sposób:
1) za pośrednictwem Portalu „S24” (https://ekrs.ms.gov.pl/s24/ ). W tym celu należy:
• zarejestrować się w Portalu S24;
• posiadać podpis elektroniczny lub profil zaufany e-PUAP, który jest niezbędny do złożenia wniosku o rejestrację spółki;
• utworzyć (zawrzeć) umowę spółki na odpowiednio przygotowanych w systemie formularzach – wzorze (umowa spółki nie wymaga wizyty u notariusza, jednak jej zapisy są okrojone do informacji zawartych w formularzu) i podpisać ją przez wspólników;
• opłacić wkłady pieniężne na pokrycie kapitału zakładowego (pokrycie kapitału tylko środkami pieniężnymi);
• złożyć dodatkowe oświadczenia takie jak: oświadczenie o pokryciu kapitału zakładowego, listę wspólników wraz z adresami do doręczeń, listę członków zarządu reprezentujących spółkę, oświadczenie o statusie cudzoziemca (dokumenty te podpisuje zarząd spółki);
• opłacić wniosek – koszt rejestracji spółki wynosi 600 zł (opłaty dokonuje się online – system S24 przekierowuje do bankowego systemu płatności);
• podpisany i opłacony wniosek wysyłać do sądu przez portal;
• rejestracja spółki powinna odbyć się w przeciągu 24 h, w praktyce są to 2-3 dni robocze.
2) za pośrednictwem Portalu Rejestru Sądowego (PRS) należy:
• zarejestrować się do Portalu: https://prs.ms.gov.pl/;
• posiadać podpis elektroniczny lub profil zaufany e-PUAP, który jest niezbędny do złożenia wniosku o rejestrację spółki;
• zawiązać spółkę poprzez podpisanie umowy spółki przed notariuszem (wymagana forma aktu notarialnego, umowa spółki może zawierać bardziej rozbudowane zapisy/regulacje). Ważne. Do systemu nie wgrywa się przedmiotowego aktu notarialnego a jedynie wpisuje numer CREWAN, który wydawany jest przez notariusza przy wydawaniu odpisu aktu;
• opłacić wkłady pieniężne na pokrycie kapitału zakładowego (może być gotówka lub wkład niepieniężny (aport) np. przeniesienie autorskich praw majątkowych do znaku towarowego);
• złożyć dodatkowe oświadczenia takie jak: oświadczenie o pokryciu kapitału zakładowego przez wszystkich wspólników, lista wspólników wraz z adresami do doręczeń, lista członków zarządu reprezentujących spółkę, oświadczenie o statusie cudzoziemca (dokumenty te podpisuje zarząd spółki);
• opłacić wniosek – koszt rejestracji spółki wynosi 600 zł (opłaty dokonuje się online – system przekierowuje do bankowego systemu płatności);
• podpisany i opłacony wniosek wysyłamy do sądu za pośrednictwem portalu;
• rejestracja spółki następuję w ciągu 7 dni roboczych.
WAŻNE. Przy rejestracji spółki w systemie S24 należy pamiętać o podatku o czynności cywilnoprawnych (PCC), który wynosi 0,5 %. Podstawę opodatkowania stanowi wysokość kapitału zakładowego i należy go uregulować do odpowiedniego Urzędu Skarbowego w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy spółki. Przy zawiązaniu spółki przed notariuszem, to notariusz pobiera od wspólników podatek PCC i wpłaca na konto właściwego urzędu skarbowego.
Czytaj więcej
Українські підприємці – перенесення підприємницької діяльності з України в Польщу, правила відкриття бізнесу в Польщі.
B. Informacje dla osób, które chcą założyć działalność w Polsce – zasady zakładania działalności gospodarczej (CEIDG)
Oprócz wspomnianej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, obywatel Ukrainy może także prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą, którą rejestruje się w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). CEIDG to rejestr, który zawiera informacje o przedsiębiorcach prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce.
Działalność gospodarczą najlepiej założyć:
1) poprzez wizytę w urzędzie (dowolny urząd miasta lub gminy, urzędy dzielnicowe m.s.t Warszawy). W tym celu:
a) należy wypełnić wniosek, który zostanie potwierdzony przez urzędnika (wniosek można wypełnić wcześniej i podpisać go w obecności urzędnika);
b) w urzędzie należy potwierdzić swoją tożsamość (np. poprzez okazanie paszportu).
2) elektronicznie (https://www.biznes.gov.pl/pl/e-uslugi/00_0736_00, strona dostępna jest w jęz. angielskim). W tym celu:
a) należy założyć konto na portalu;
b) wypełnić wniosek;
c) podpisać się wykorzystując profil zaufany e-PUAP;
WAŻNE. Nie ma możliwości złożenia elektronicznego wniosku o rejestrację do CEIDG przez pełnomocnika.
We wniosku o rejestrację jednoosobowej działalności gospodarczej znajdują się takie informacje jak:
• imię, nazwisko, imiona rodziców, data i miejsce urodzenia;
• rodzaj, seria i numer dokumentu tożsamości;
• numer PESEL;
• posiadane obywatelstwa;
• adres zamieszkania i inne adresy związane z zakładaną działalnością gospodarczą;
• firma (nazwa) działalności gospodarczej – musi zawierać imię i nazwisko przedsiębiorcy;
• kody PKD (skrót oznaczający rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej; wyszukiwarka kodów znajduje się pod linkiem: https://www.biznes.gov.pl/pl/tabela-pkd);
• liczba pracowników, których przedsiębiorca planuje zatrudnić;
• data rozpoczęcia działalności;
• informacje o ubezpieczeniu w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS);
• dane urzędu skarbowego właściwego ze względu na prowadzenia działalności.
Wraz ze złożonym wnioskiem o wpis do CEIDG można:
→ dokonać zgłoszenia rejestracyjnego do VAT (jeżeli przedsiębiorca będzie podatnikiem VAT);
→ złożyć wniosek o ubezpieczenie do ZUS;
→ podać informacje o rachunku bankowym dot. prowadzonej działalności.
CEIDG przesyła dane do urzędu skarbowego, który z urzędu nadaje firmie NIP oraz poinformuje ZUS o wpisie firmy do CEIDG i o nadanym numerze NIP.
WAŻNE. W przypadku gdy pobyt przedsiębiorcy – obywatela Ukrainy w Polsce przestanie być legalny (okres 18 miesięcy), przedsiębiorca podlega wykreśleniu z CEIDG. W przypadku chęci kontunuowania prowadzenia działalności gospodarczej, obywatel Ukrainy będzie musiał zalegalizować swój pobyt w Polsce.
Ważne informacje:
• zarejestrowanie działalności powinno nastąpić nie później niż następnego dnia roboczego po dniu wpływu wniosku do CEIDG, w przypadku obcokrajowców w praktyce czas oczekiwania wydłuża się do 3 dni roboczych;
• złożenie wniosku o wpis do CEIDG jest bezpłatne.
Za pomoc w przygotowaniu materiału dziękujemy:
Дивіться українську версію
Czytaj też:
I część poradnika:
Ukraińcy - pierwsze kroki w Polsce
II część poradnika:
Jak zatrudnić obywatela Ukrainy
III część poradnika:
Opiekun tymczasowy dla ukraińskiego dziecka – zasady i procedura
IV część poradnika: