Koronawirus a klauzula rebus sic stantibus: skuteczne remedium czy martwy przepis?

Klauzula rebus sic stantibus, czyli klauzula nadzwyczajnej zmiany stosunków, w dobie epidemii COVID-19 przechodzi swoisty test przydatności. Dotychczas pojawiło się sporo opinii sugerujących, że powołanie się na klauzulę może być dobrym rozwiązaniem dla podmiotów silnie odczuwających negatywne skutki aktualnej sytuacji gospodarczej. Czy rzeczywiście jest to obecnie skuteczny instrument prawny?

Aktualizacja: 02.04.2020 11:57 Publikacja: 02.04.2020 10:35

Koronawirus a klauzula rebus sic stantibus: skuteczne remedium czy martwy przepis?

Foto: Adobe Stock

Prawo a rzeczywistość

„Umów należy dotrzymywać" (z łac. pacta sunt servanda) to jedna z podstawowych i kluczowych zasad prawa zobowiązań, której celem jest zapewnienie bezpieczeństwa obrotu prawnego i nałożenie na strony kontraktu obowiązku dochowania złożonych oświadczeń woli. Problem w tym, że od zawarcia umowy do jej wykonania otoczenie prawno-gospodarcze, w którym funkcjonują strony zobowiązania, może ulec zmianie. Na przestrzeni ostatnich kilku miesięcy wielu przedsiębiorców się o tym przekonało. Konieczność zamknięcia lokalu gastronomicznego, masowa rezygnacja z zaplanowanych wyjazdów, objęcie kwarantanną całego zakładu pracy z powodu wykrycia koronawirusa u jednego pracownika – to tylko kilka przykładów paraliżujących działalność przedsiębiorców w tym trudnym okresie. Powstaje zatem pytanie, jak prawo reguluje tego typu sytuacje. Czy trzeba płacić czynsz za najem, skoro w lokalu nie można aktualnie świadczyć usług? Czy można żądać podwyższenia wynagrodzenia za wykonane dzieło, ponieważ ceny produktów potrzebnych do jego wytworzenia drastycznie wzrosły?

Pozostało jeszcze 86% artykułu

PRO.RP.PL tylko za 39 zł!

Przygotuj się na najważniejsze zmiany prawne w 2025 r.
Wszystko o składce zdrowotnej, wprowadzeniu kasowego PIT i procedury SME. Raporty biznesowe, analizy ekonomiczne, webinary oraz użyteczne kalendarium.
ABC Firmy
Czy można żądać wypłaty przed naprawą budowlanej fuszerki? Zdecyduje Sąd Najwyższy
ABC Firmy
„To nadregulacja, a nie deregulacja”. Transport odzieży w systemie SENT
ABC Firmy
Przydatna funkcja w mObywatelu dla wielu firm. Jak z niej skorzystać
ABC Firmy
Fundacja rodzinna. Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad ważną zmianą
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
ABC Firmy
Będą uproszczenia przy składaniu ofert przetargowych. Rząd przyjął projekt