W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym; dalej: u.s.g.). Gminy mogą tworzyć związki międzygminne, aby wspólnie wykonywać zadania publiczne.
Związek międzygminny może być tworzony również do wspólnej obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej, o której mowa w art. 10a u.s.g. Prawa i obowiązki gmin uczestniczących w związku międzygminnym, związane z wykonywaniem zadań przekazanych związkowi, przechodzą na związek z dniem ogłoszenia statutu związku. Obowiązek utworzenia związku może być nałożony tylko w drodze ustawy, która w takim przypadku określa zadania związku i tryb zatwierdzenia jego statutu (art. 64 ust. 1–4 u.s.g.).