- Rada gminy chce podjąć uchwałę określającą zasady i tryb przeprowadzenia konsultacji z mieszkańcami w jednej, konkretnej sprawie (konsultacje w tej sprawie nie są obligatoryjne). Czy taka uchwała będzie stanowić akt prawa miejscowego?

Tak.

W art. 5a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) przyjęto, że w sprawach ważnych dla gminy można przeprowadzić na jej terytorium konsultacje z mieszkańcami. Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji określa uchwała rady gminy (art. 5a ust. 2 u.s.g.). Podkreśla się, że rada gminy może podjąć jedną uchwałę, na podstawie której w gminie będą przeprowadzane konsultacje z mieszkańcami. Może także podjąć uchwałę określającą zasady i elementy trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami wspólne dla wszystkich konsultacji, które będą uzupełniane regulacjami odrębnych uchwał - zawierających zasady i elementy trybu swoiste dla konkretnych konsultacji. Kolejną możliwością jest ustalanie przez radę zasad i trybu przeprowadzania każdych konsultacji odrębną uchwałą. Zwraca się przy tym uwagę, że ustawodawca, przyznając radzie gminy omawiane uprawnienie, nie dokonał zawężenia kręgu podmiotów uprawnionych do wzięcia udziału w konsultacji. Jedynym ustawowym wymogiem jest fakt bycia członkiem danej społeczności, czyli pozostawania mieszkańcem gminy (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 13 kwietnia 2017 r., II SA/Ke 38/17, LEX nr 2289689).

Czytaj także: Nieopublikowany akt prawa miejscowego nie może wiązać adresatów

Dla zaliczenia uchwały rady do aktów prawa miejscowego decydujące znaczenie ma charakter zawartych w niej norm prawnych i kształtowanie przez te normy sytuacji prawnej adresatów. W sytuacji, gdy akt prawotwórczy (uchwała rady gminy) zawiera co najmniej jedną normę postępowania o charakterze generalnym i abstrakcyjnym, to jest to akt prawa miejscowego, który podlega obowiązkowi publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym (por. np. wyrok WSA w Gliwicach z 14 października 2015 r., I SA/Gl 787/15, LEX nr 1926301). Uchwała z zakresu prawa miejscowego, która podlega obowiązkowi ogłoszenia, a która nie zostaje przekazana do ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym, jest w całości nieważna (por. np. wyrok WSA w Krakowie z 5 lipca 2018 r., III SA/Kr 452/18, LEX nr 2513411).

W orzecznictwie wyrażany jest pogląd, że - mimo jednorazowego zastosowania – określone akty są aktami prawa miejscowego, jeżeli zawierają normy prawne, z których wynikają uprawnienia lub obowiązki dla danej kategorii podmiotów. Zasady i tryb przeprowadzenia konsultacji tworzą zespół norm, które określają uprawnienia i obowiązki mieszkańców gminy, a nie poszczególnych osób. Sama okoliczność, że dane normy mają mieć zastosowanie tylko w związku z konkretnym, jednostkowym zagadnieniem nie jest wystarczającym powodem do przyjęcia, że taka uchwała rady gminy nie jest aktem prawa miejscowego (por. np. wyrok WSA w Gdańsku z 1 sierpnia 2019 r., III SA/Gd 419/19, LEX nr 2712517).

Autorka jest radcą prawnym

podstawa prawna: art. 5a ust. 1-2, art. 42 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2019 r. poz. 506 ze zm.)