Istotą estońskiego CIT jest opodatkowanie dochodów spółki dopiero wtedy, gdy wypłaci dywidendę. Musi jednak odprowadzić podatek szybciej, jeśli przekaże ją w ukrytej formie. W niedawnej interpretacji fiskus stwierdził, że taką ukrytą formę wypłaty zysku stanowi przekazanie wynagrodzenia za umorzenie udziałów.
Wystąpiła o nią spółka zajmująca się wynajmem komercyjnych nieruchomości. Korzysta z estońskiego CIT (zwanego w polskiej wersji ryczałtem od dochodów). 100 proc. udziałów w jej kapitale zakładowym posiada wspólnik (osoba fizyczna), który wcześniej wniósł do niej aportem swoją jednoosobową działalność gospodarczą.
Wspólnik w przyszłości przeprowadzi ze spółką operację umorzenia udziałów aportowych. Zostanie dokonane zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych, tj. poprzez obniżenie kapitału zakładowego oraz kapitału zapasowego, w części nie pochodzącej z zysków.
Zdaniem spółki wynagrodzenie za umorzenie nie będzie opodatkowane ryczałtem. Nie stanowi bowiem dochodu z tytułu ukrytych zysków. Umorzenie udziałów jest formą zwrotu kapitału, powinno być neutralne na gruncie CIT. Dochodem z ukrytych zysków może być jedynie otrzymana przez wspólnika nadwyżka wynagrodzenia ponad zainwestowany kapitał.
Co na to fiskus? Przypomniał, że założeniem estońskiego CIT jest uwzględnienie w katalogu dochodów do opodatkowaniem także innych, alternatywnych niż dywidenda, świadczeń dokonanych na rzecz wspólników lub podmiotów powiązanych. Są to tzw. ukryte zyski, a ich wypłata oznacza powstanie dla spółki odpowiadającego im dochodu, podlegającego opodatkowaniu ryczałtem. Rozumie się przez nie świadczenia pieniężne, niepieniężne, odpłatne, nieodpłatne lub częściowo odpłatne, wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, inne niż podzielony zysk, których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest m.in. udziałowiec.
Jak podkreślono w interpretacji, wypłata wynagrodzenia z tytułu umorzenia udziałów jest bez wątpienia świadczeniem związanym z prawem do udziału w zysku, innym niż podzielony zysk, którego beneficjentem jest udziałowiec. A zatem stanowi, niezależnie od trybu i sposobu umorzenia, dochód z tytułu ukrytych zysków.
Fiskus przyznał natomiast, że jeśli wypłata wynagrodzenia z tytułu umorzenia udziałów aportowych dokonywana w okresie po zakończeniu rozliczeń w formie estońskiego CIT nie będzie uwzględniała dochodów z zysku spółki, nie zostanie opodatkowana ryczałtem. Skarbówka potwierdziła też, że „dokonanie umorzenia ze starych zysków i wypłacenie wynagrodzenia za umorzenie starych zysków, które zostały wygenerowane w roku podatkowym poprzedzającym okres opodatkowania ryczałtem, nie będzie stanowiło ukrytego zysku. Tym samym nie będzie podlegało opodatkowaniu ryczałtem” (interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 stycznia 2023 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.10.2022.1.IN).
