Oszustwo podatkowe polega na celowym uniknięciu opodatkowania lub zmniejszeniu wysokości podatku do zapłaty. Oszustwo na dużą skalę może mieć formę karuzeli podatkowej, w której bierze udział kilka, a nawet kilkadziesiąt firm. Do wyłudzenia podatku używany jest towar, który kilka razy jest wywożony z Polski i znowu do niej wraca. Innymi słowy, kręci się niczym w karuzeli. W karuzelę wplątywani są uczciwie działający przedsiębiorcy. Na ogół są to osoby nieuważne, które nie zachowały należytej staranności i nie zweryfikowały swojego kontrahenta. Zdarza się także, że są to przedsiębiorcy zachęceni atrakcyjnymi warunkami transakcji i możliwością szybkiego zysku, osiągniętego bez wielkiego wysiłku. Kiedy już przestępstwo podatkowe zostaje wykryte, okazuje się, że całe zyski trafiły do przestępców, natomiast osoba wciągnięta w nielegalną działalność zostaje z długiem wobec Skarbu Państwa i z groźbą poniesienia kary, nawet pozbawienia wolności.

Kluczem do ochrony przed wplątaniem się podatnika w karuzelę VAT jest weryfikacja kontrahentów. Systematyczne sprawdzanie partnerów biznesowych i dbanie o odpowiednią dokumentację mogą znacznie zminimalizować ryzyko zaangażowania podatnika w nielegalne transakcje. Podjęcie takich działań pozwoli podatnikowi – w przypadku ewentualnych kontroli lub sporów z organami podatkowymi – na wykazanie, że dochował należytej staranności i zrobił wszystko, aby w takim procederze nie uczestniczyć. Przed podjęciem współpracy z nowym kontrahentem warto zatem dokładnie sprawdzić jego wiarygodność. W tym celu można wykorzystać różne narzędzia, takie jak m.in. baza danych VAT–UE, Krajowy Rejestr Sądowy, CEIDG czy prowadzona przez Ministerstwo Finansów biała lista podatników. Szczegółowo na temat zastosowania tych narzędzi, gromadzenia odpowiedniej dokumentacji i wprowadzania w firmie odpowiednich procedur, które pomogą zminimalizować ryzyko zaangażowania firmy w nielegalne transakcje, piszemy w artykule: „Weryfikacja kontrahentów – klucz do ochrony przed karuzelą VAT”.

Należytą starannością należy się wykazywać nie tylko w odniesieniu do doboru kontrahentów. W dyrektywie CSDDD nałożono na duże przedsiębiorstwa obowiązek dochowania należytej staranności w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom prowadzenia działalności biznesowej na prawa człowieka i na środowisko. Nowo wprowadzona dyrektywa ma się przyczynić do udoskonalenia praktyk w zakresie ładu korporacyjnego, zwiększyć rozliczalność przedsiębiorstw za negatywne skutki prowadzonej działalności, a także poprawić dostęp do środków ochrony prawnej dla osób dotkniętych negatywnymi skutkami, powstałymi w wyniku działalności przedsiębiorstw. Szczegółowo na ten temat piszemy w tekście: „Unia nakłada na firmy obowiązek należytej staranności”.

Zapraszam do lektury.