Przedsiębiorcy, w szczególności ci mali i średni, mają szansę sięgnąć po bezzwrotne dotacje na tworzenie lub rozwój centrów badawczo-rozwojowych, które pozwolą w przyszłości kreować nowe produkty, usługi lub technologie. I wykorzystywać je na własne potrzeby przedsiębiorstwa lub przekazywać prawa do nich innym firmom lub instytucjom.

Takie możliwości zapewnia działanie 2.1 „Wsparcie inwestycji w infrastrukturę B+R przedsiębiorstw", które wchodzi w skład programu „Inteligentny rozwój". Właśnie został do niego ogłoszony konkurs, co oznacza, że już wkrótce firmy będą mogły składać wnioski o dofinansowanie. Celem konkursu jest wyłonienie projektów, które w największym stopniu przyczynią się do osiągnięcia celów całego programu „IR" oraz celów wspomnianego działania 2.1. Zostały one określone jako wsparcie tworzenia i rozwoju infrastruktury B+R przedsiębiorstw poprzez inwestycje w aparaturę, sprzęt, technologie i inną niezbędną infrastrukturę, która służyć będzie prowadzeniu prac badawczo-rozwojowych na rzecz tworzenia innowacyjnych produktów i usług. Przez niezbędną infrastrukturę rozumie się konieczne wydatki dotyczące tworzenia lub rozwijania działalności B+R związane z zakupem budowli i budynków, pod warunkiem, że ich nabycie pozostaje w bezpośrednim związku z celami projektu objętego wsparciem, która służyć będzie prowadzeniu prac badawczo-rozwojowych na rzecz tworzenia nowych/przełomowych produktów i usług (wydatki na zakup nieruchomości są limitowane).

W trzech postaciach

Powyższe cele, tj. tworzenie (rozwijanie) odpowiedniej infrastruktury w kontekście późniejszego tworzenia innowacyjnych produktów pozwala firmom skorzystać z kilku rodzajów pomocy. W grę wchodzi wykorzystanie regionalnej pomocy inwestycyjnej, pomocy na badania i rozwój, a także tzw. pomocy de minimis.

Czytaj także: Dofinansowanie: ponad 70 mln zł na badania, testy i produkcję nowych wyrobów

W zakresie tej pierwszej, do wydatków kwalifikowanych zalicza się koszty nabycia nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych (w tym prawa użytkowania wieczystego), jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

- nieruchomość jest niezbędna do realizacji projektu,

- przedsiębiorca przedstawi opinię rzeczoznawcy majątkowego potwierdzającą, że cena nabycia nie przekracza wartości rynkowej nieruchomości określonej na dzień nabycia,

- nieruchomość będzie służyła wyłącznie realizacji projektu, zgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie o dofinansowanie projektu,

- w przypadku nieruchomości zabudowanych przedsiębiorca dodatkowo przedstawi opinię rzeczoznawcy budowlanego potwierdzającą, że nieruchomość może być używana w określonym celu, zgodnym z celami projektu, lub określającą zakres niezbędnych zmian lub ulepszeń.

Oprócz powyższej pozycji, przedsiębiorca może rozliczyć z dotacji koszty:

- nabycia albo wytworzenia maszyn, aparatury, urządzeń itp. wraz z kosztem instalacji i uruchomienia,

- nabycia robót i materiałów budowlanych,

- nabycia wartości niematerialnych i prawnych w formie patentów, licencji, know-how oraz innych praw własności intelektualnej.

Do kosztów kwalifikowanych w zakresie pomocy na projekty badawczo-rozwojowe zalicza się koszty odpowiedniej wiedzy technicznej oraz koszty doradztwa i równorzędnych usług wykorzystywanych na potrzeby projektu (koszt wynagrodzeń nie jest w tym wypadku wydatkiem kwalifikowanym). Wreszcie pozostaje także wspomniana pomoc de minimis, z której można finansować inne wydatki niezbędne do realizacji projektu i osiągnięcia jego celów. Należy jednak pamiętać, że limit tej pomocy wynosi równowartość 200 tys. euro w trzyletnim okresie. Jeżeli przedsiębiorca w takim czasie nie korzystał z tej formy wsparcia, ma prawo korzystać z pełnego limitu. Jeżeli jednak ma świadomość, że z takiej pomocy już korzystał w ostatnim okresie (w grę mogą wchodzić np. ulgi lub zwolnienia z podatków, odroczenia terminu zapłaty należności publiczno-prawnych, poręczenia lub gwarancje wspierane tą formą pomocy itp.), musi sprawdzić górną granicę przysługującej mu dotacji.

Przełomowy charakter

Na dofinansowanie mogą liczyć ci przedsiębiorcy, którzy nie tyle co przygotują wniosek o dofinansowanie i złożą go w wyznaczonym terminie, co zrobią to i dodatkowo w największym stopniu wykażą, że spełnili wszystkie stawiane przed nimi oczekiwania. A są one wypunktowane w kryteriach wyboru projektu. Część z nich ma charakter obligatoryjny, czyli ich niespełnienie oznacza automatyczne odrzucenie wniosku, inne fakultatywny - patrz ramki.

Nie ma miejsca, aby je wszystkie szczegółowo opisać, ale przykładowo istotne będzie wykazanie, że przyszłe prace B+R, prowadzone dzięki nabytej, uruchomionej i wykorzystywanej infrastrukturze, będą miały przełomowy charakter. Co to oznacza? Mianowicie ocenie podlega, w jakim stopniu proponowane do przeprowadzenia w tworzonym centrum badawczo rozwojowym prace badawczo – rozwojowe i ich przewidywany wynik charakteryzują się przełomowością w stosunku do tego, co jest oferowane aktualnie na rynku. Co do zasady przełomowy charakter planowanych prac B+R rozumiany jest jako wywieranie znaczącego wpływu na rynek oraz na działalność gospodarczą firm na tym rynku funkcjonujących. Pojęcie innowacji przełomowej odnosi się do skutków innowacji, a nie do aspektu nowości. Może ona skutkować, m.in. zmianą struktury rynku, stworzeniem nowych rynków lub doprowadzeniem do sytuacji, w której istniejące produkty staną się przestarzałe.

Branże kluczowe

Wszystkie projekty muszą wpisywać się w tzw. krajowe inteligentne specjalizacje. Jednak większe szanse na uzyskanie pieniędzy będą miały te projekty inwestycyjne, które dodatkowo mieszczą się w sektorach strategicznych (branżach kluczowych) wybranych na podstawie Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Na potrzeby tego konkursu za takie uznaje się:

- sektor produkcji środków transportu (np. e-busy, pojazdy szynowe, statki specjalistyczne),

- elektronikę profesjonalną (np. inteligentne liczniki energii, falowniki, ładowarki do samochodów, sensory),

- sektor specjalistycznych technologii teleinformatycznych (np. fintech, automatyka maszyn i budynków, cyberbezpieczeństwo, gry komputerowe, bioinformatyka),

- sektor lotniczo-kosmiczny (np. drony, elementy satelitów),

- sektor produkcji leków, wyrobów medycznych i nowoczesnych usług medycznych (np. emedycyna, wyroby medyczne, terapie, leki biopodobne),

- sektor systemów wydobywczych (np. inteligentna kopalnia),

- sektor odzysku materiałowego surowców,

- sektor ekobudownictwa (np. budynki pasywne, pikoenergetyka, budownictwo drewniane),

- sektor żywności wysokiej jakości.

Ile do wzięcia

Na dofinansowanie najlepszych projektów przeznaczono 350 mln zł, z czego 315 mln zł na inwestycje realizowane poza województwem mazowieckim i 35 mln zł na projekty z tego regionu. Przedsiębiorcy, zgłaszający swoje przedsięwzięcia, muszą pamiętać o tym, że minimalna dopuszczalna wartość kosztów kwalifikowanych to dwa mln zł. W drugą stronę nie może ona przekraczać równowartości 50 mln euro.

Wnioski o dofinansowanie będzie można składać w okresie od 14 kwietnia do 11 maja b.r. Więcej informacji o konkursie, w tym jego regulamin, wzór wniosku o dofinansowanie wraz z instrukcją jego wypełniania, wykaz kryteriów oceny projektów wraz z ich opisem, można znaleźć na stronie www.funduszeeuropejskie.gov.pl.

Kryteria obligatoryjne

Są to kryteria, które obowiązkowo muszą zostać spełnione. Są one następujące:

- projekt polega na inwestycji w utworzenie lub rozwój centrum badawczo- -rozwojowego zlokalizowanego w Polsce,

- potencjał wnioskodawcy do prowadzenia prac badawczo-rozwojowych,

- projekt dotyczy inwestycji początkowej zgodnie z rozporządzeniem Komisji Europejskiej nr 651/2014,

- projekt wpisuje się w krajową inteligentną specjalizację,

- wnioskodawca nie podlega wykluczeniu z możliwości ubiegania się o dofinansowanie oraz jest przygotowany do realizacji inwestycji,

- w związku z realizacją projektu prowadzona będzie współpraca z podmiotami z sektora MSP, organizacjami badawczymi lub NGO (dotyczy wyłącznie przedsiębiorców innych niż MSP),

- projekt ma pozytywny wpływ na realizację zasady zrównoważonego rozwoju, o której mowa w art. 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1303/2013,

- projekt jest zgodny z zasadą równości szans, o której mowa w art. 7 powyższego rozporządzenia,

- finansowe założenia projektu potwierdzają jego opłacalność oraz trwałość finansową, a wnioskowana kwota wsparcia i planowane wydatki są zgodne z zasadami finansowania projektów,

- przedmiot projektu nie dotyczy rodzajów działalności wykluczonych z możliwości uzyskania wsparcia.

Kryteria fakultatywne

Te kryteria zwiększają szansę na uzyskanie wsparcia. Ich spełnienie oznacza dodatkowe punkty dla projektu. Te kryteria są następujące:

- projekt wpisuje się w branże kluczowe określone w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (punktacja 0 albo 4),

- przełomowy charakter planowanych prac badawczo-rozwojowych (0 albo 5),

- w projekcie przewidziano udokumentowaną współpracę z jednostkami naukowymi (0 albo 3 albo 5),

- udział nakładów na działalność B+R w całkowitych nakładach inwestycyjnych (0–6),

- przewidywana liczba nowych miejsc pracy dla pracowników B+R (0–3),

- wnioskodawca należy do sektora MSP (0 albo 3),

- wnioskodawca jest członkiem Krajowego Klastra Kluczowego (0 albo 2),

- w projekcie przewidziano sposoby ochrony własności intelektualnej (0 albo 2). ?