Ulga na powrót zachętą do podjęcia zatrudnienia przez cudzoziemca

Ulga na powrót to rozwiązanie, którego popularność wśród podatników będzie prawdopodobnie wzrastać. Coraz większa liczba pracujących i mieszkających w Polsce cudzoziemców, jak też Polaków powracających z emigracji spowoduje, iż więcej osób będzie kwalifikować się do skorzystania z tego rozwiązania.

Zwolnienie z podatku

Ulga ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. Umożliwia zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych kwoty 85 528 zł rocznie maksymalnie przez cztery kolejne lata podatkowe. Dotyczy to przychodów z pracy, umów zlecenia i działalności gospodarczej – we wszystkich formach opodatkowania poza kartą podatkową.

Ulga skierowana jest do osób, które po 31 grudnia 2021 r. przeniosły miejsce zamieszkania do Polski, wskutek czego podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w  Polsce, czyli stały się polskimi rezydentami podatkowymi.

Ponadto, dla skorzystania z ulgi konieczne jest łączne spełnienie dodatkowych warunków:

1. nieposiadanie miejsca zamieszkania na terytorium Polski przez okres obejmujący:

a) trzy lata kalendarzowe poprzedzające bezpośrednio rok, w którym podatnik zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Polski,

b) czas od początku roku, w którym podatnik zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Polski, do dnia poprzedzającego dzień, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Polski,

2. podleganie pod przynajmniej jedno z poniższych kryteriów:

a) posiadanie obywatelstwa polskiego, Karty Polaka lub obywatelstwa innego niż Polska państwa członkowskiego UE, EOG lub Szwajcarii,

b) zamieszkiwanie:

- nieprzerwanie przez okres co najmniej trzech lat w państwie członkowskim UE, EOG, Szwajcarii, Australii, Chile, Izraelu, Japonii, Kanadzie, Meksyku, Nowej Zelandii, Republice Korei, Wielkiej Brytanii, USA przed przeprowadzką do Polski lub

- nieprzerwanie przez co najmniej pięć lat w Polsce przed 3-letnim okresem poprzedzającym moment przeprowadzki do Polski,

3. posiadanie certyfikatu rezydencji lub innego dowodu dokumentującego miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia, oraz

4. niekorzystanie uprzednio, w całości lub w części, z tego zwolnienia – w przypadku podatników, którzy ponownie przeniosą miejsce zamieszkania na terytorium Polski.

Z uwagi na aktualną sytuację za naszą wschodnią granicą pojawiają się doniesienia o możliwym rozszerzeniu ulgi na osoby mające wcześniej miejsce zamieszkania w Ukrainie lub Białorusi. Na razie jednak brakuje propozycji konkretnych rozwiązań ustawowych w tym zakresie.

Na wniosek podatnika

Podstawą do stosowania ulgi przez płatnika jest otrzymanie od podatnika (pracownika, zleceniobiorcy) pisemnego oświadczenia o spełnianiu warunków do objęcia ulgą. Płatnik przyjmuje takie oświadczenie do wiadomości. Nie jest zobowiązany do weryfikacji, czy podatnik faktycznie spełnił warunki do objęcia ulgą.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzują, że takie oświadczenie jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia i zawiera klauzulę o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Ponadto oświadczenie musi wskazywać też rok rozpoczęcia i zakończenia stosowania zwolnienia przez płatnika.

Czytaj więcej:

Podatki

Firma nie może zapłacić z własnego konta PIT za pracownika - interpretacja podatkowa

Cudzoziemiec oddelegowany do pracy w...

Pro

Przepisy nie narzucają określonego wzoru oświadczenia. W praktyce zaleca się, by pracodawca/zleceniodawca przygotował i udostępnił wzory oświadczeń w swojej firmie. Będzie miał wtedy pewność, że oświadczenie zawiera wszystkie ustawowe wymogi oraz że pracownik ma świadomość ciążącej na nim odpowiedzialności i potencjalnych konsekwencji.

Płatnik stosuje zwolnienie najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał oświadczenie, nie dłużej niż do upływu terminu wskazanego przez podatnika. Jeżeli podatnik powiadomi płatnika o zmianie stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia, płatnik nie uwzględnia zwolnienia najpóźniej od kolejnego miesiąca, w którym otrzymał powiadomienie.

Po otrzymaniu oświadczenia płatnik musi się do niego zastosować. Jeśli informacje wskazane przez podatnika w treści oświadczenia były niezgodne z prawdą – a więc pracownik (zleceniobiorca) nie był faktycznie uprawniony do ulgi – powstanie konieczność dopłaty podatku.

Odpowiedzialność płatnika

Obowiązujące przepisy nie pozwalają na jednoznaczne rozstrzygnięcie, czy w tej sytuacji płatnik powinien ponieść konsekwencje powstania zaległości w zaliczkach na PIT wynikających z tego, że zatrudniony złożył nieprawdziwe oświadczenie bądź nie poinformował płatnika o zmianie okoliczności zawartych w złożonym oświadczeniu. Zgodnie z Ordynacją podatkową to płatnik odpowiada za niepobranie należnych zaliczek lub pobranie ich w nieprawidłowej wysokości. Co prawda, reguła ogólna przewiduje zwolnienie płatnika z  odpowiedzialności, gdy podatek nie został pobrany z winy podatnika, ale nie ma ona zastosowania m.in. do płatników wypłacających przychody ze stosunku pracy i umów zlecenia.

Kwestia odpowiedzialności płatnika m.in. w zakresie ulgi na powrót jest przedmiotem projektu nowelizacji ustawy o PIT, który zakłada jej wyłączenie, gdy zaniżenie lub nieujawnienie przez płatnika podstawy opodatkowania wynikało z zastosowania przez niego złożonych przez podatnika wniosków lub oświadczeń mających wpływ na obliczenie zaliczki.

Niezależnie od powyższego wydaje się, że rzetelna informacja pracodawcy o warunkach stosowania ulgi może być pomocna dla zmniejszenia ryzyka złożenia przez pracownika błędnego oświadczenia o uldze, które może być później źródłem niespodziewanej przez pracownika dużej dopłaty podatku. A duża dopłata podatku nigdy nie wywołuje zadowolenia u pracownika.

Miesięczne rozliczenia

Płatnik jest odpowiedzialny za prawidłowe miesięczne kalkulacje zaliczek podatkowych, z uwzględnieniem prawa podatnika do ulgi.

W trakcie roku obowiązki płatnika sprowadzają się do bieżącej kontroli wysokości skumulowanego, rocznego przychodu objętego zwolnieniem. Jeśli przychody nie przekroczą kwoty 85 528 zł, miesięczna zaliczka na podatek dochodowy wynosi 0 zł, chyba że pracownik (zleceniobiorca) w danym miesiącu otrzymuje przychody nieobjęte zwolnieniem (np. zasiłki z ubezpieczenia społecznego, które stanowią przychody z tzw. innych źródeł), w zakresie których obowiązek poboru zaliczki powstanie.

Warto pamiętać, że jeśli w wyniku zastosowania ulgi na powrót zaliczka należna wynosi 0 zł, nadal istnieje konieczność kalkulacji składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, tak jak w przypadku pracowników (zleceniobiorców) niekorzystających z ulgi na powrót.

Przekroczenie w danym miesiącu przez podatnika limitu rocznego przychodu objętego ulgą skutkuje koniecznością obliczenia przez płatnika zaliczki na PIT. Należna jest ona już za miesiąc przekroczenia limitu, jednak tylko od nadwyżki przychodów uzyskanych od początku roku ponad kwotę 85 528 zł. Wówczas płatnik oblicza zaliczkę stosując stawkę 17 proc. aż do momentu, gdy skumulowany dochód (niepodlegający zwolnieniu) przekroczy limit drugiego progu podatkowego – tj. 120 000 zł.