Kara umowna stanowi dodatkowe zabezpieczenie wykonania umowy. Jest uregulowana w kodeksie cywilnym w art. od 483 do 485, według których strony mogą zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy pieniężnej.
Zastrzeżenie w treści umowy odpowiedniej kary umownej posiada szereg zalet, zwłaszcza w porównaniu do ogólnych zasad regulujących odpowiedzialność odszkodowawczą. Przede wszystkim, w razie niewykonania lub nienależytego wykonania przez pracownika jego zobowiązania, które było objęte zastrzeżeniem o karze umownej, pracodawcy należy się przewidziana kara umowna w wysokości określonej w umowie. Kara ta przysługuje bez względu na faktyczną wysokość poniesionej przez pracodawcę szkody. Nawet brak szkody nie zwalnia z obowiązku zapłaty kary umownej. Zamieszczenie zapisu o karze umownej w istotny sposób wpływa także na ułatwienie dochodzenia zapłaty odszkodowania na drodze sądowej. Zastosowanie zapisu przewidującego karę umowną jest więc bardzo korzystne dla pracodawców.