Stosunek pracy zakończył się 31 stycznia 2014 r. Już po rozwiązaniu angażu i wypłacie płacy zatrudniony doniósł zwolnienie lekarskie za okres 29–30 stycznia 2014 r. Okazało się, że zakład nadpłacił mu wynagrodzenie za ?2 dni. Czy naddatek wolno pobrać z uiszczonego mu w lutym ?(z opóźnieniem) ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, bez akceptacji podwładnego? – pyta czytelniczka.
Tak.
Szef ma prawo odzyskać nadwyżkę wynagrodzenia z wypłaconego w lutym 2014 r. ekwiwalentu za niewykorzystany w naturze urlop wypoczynkowy.
Mamy tu do czynienia z tzw. uproszczonym trybem odzyskania nadpłaconego wynagrodzenia określonym w art. 87 § 7 k.p. Zgodnie z nim nienależnie wypłacone wynagrodzenie (choćby przez pomyłkę) za okresy niewykonywania pracy, za jakie nie przysługuje wynagrodzenie, pracodawca może potrącić w pełnej wysokości w następnym terminie płatności.
Jakie warunki
Aby z tego skorzystać, łącznie muszą być spełnione wymogi:
W trybie uproszczonym nie wolno odebrać więc nadwyżki nagrody jubileuszowej, wynagrodzenia zasadniczego czy pensji za urlop wypoczynkowy. Najczęściej dotyczy to nadwyżki za okresy nieobecności w pracy pod koniec miesiąca, kiedy:
– zatrudniony przedstawił zaświadczenie ZUS ZLA już po sporządzeniu i realizacji listy płac za dany miesiąc,
– kobieta urodziła już po sporządzeniu listy płac za dany miesiąc,
– strajk odbył się po sporządzeniu listy płac,
– nauczyciel rzucił pracę, ?a wynagrodzenie dostaje ?„z góry" (wyrok Sądu Najwyższego z 23 października 1996 r., ?I PRN 109-110/96).
Za następny termin płatności traktuje się kolejny termin uiszczenia pracownikowi czegokolwiek, a nie datę najbliższej wypłaty pensji wynikającą z układu zbiorowego pracy, regulaminu płacy, innych przepisów prawa pracy czy umowy o pracę.
W uproszczonym trybie nie wolno odzyskać nadpłaty wynagrodzenia z zasiłku czy z wynagrodzenia chorobowego.
Długa lista
Pojęcie wynagrodzenia za pracę w rozumieniu art. 87 k.p. jest jednak bardzo szerokie. Czy ekwiwalent za urlop należy poczytać za wynagrodzenie za pracę i czy w związku z tym można z niego odliczać pełną kwotę nadpłaty wynagrodzenia za okres niewykonywania pracy, za jaki nie przysługuje wynagrodzenie? Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Ani przepisy prawa pracy, ani orzecznictwo sądowe nie rozstrzygają go jednoznacznie.
Przykładowo, zgodnie z wyrokiem SN z 29 stycznia 2007 r. (II PK 181/06) z ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy nie mogą być potrącane bez zgody pracownika wyrażonej na piśmie inne należności niż określone w art. 87 § 1 k.p. Jednak już w wyroku SN z 12 maja ?2005 r. (I PK 248/04) czytamy: „...w orzecznictwie SN wyraźnie zarysowała się tendencja do szerokiego rozumienia przedmiotu ochrony w przepisach rozdziału II działu trzeciego kodeksu pracy. Dzieje się tak ?nie tyle poprzez rozszerzanie pojęcia wynagrodzenia za pracę, ile poprzez traktowanie na gruncie art. 87 k.p. niektórych świadczeń jak wynagrodzenia za pracę. Tak orzekł już SN ?w odniesieniu do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy [...]".
Podobnie za wynagrodzenie za pracę w tym sensie SN poleca też traktować odprawę z tytułu zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracownika (np. wyrok SN z 14 listopada 1996 r., I PKN 3/96) czy odprawę emerytalną (wyrok SN ?z 19 lutego 2004 r., I PK 217/03).
WNIOSEK
Uważam, że z ekwiwalentu za urlop wolno ująć nadpłatę w trybie uproszczonym uregulowanym w art. 87 § 1 k.p. Jeśli więc zostały spełnione podane warunki, to szef ma prawo pobrać pełną kwotę nadwyżki z ekwiwalentu za urlop i to bez zgody etatowca (wyrok SN z 11 października 1994 r., I PRN 81/94).