Rozporządzeniem z 11 września 2013 r. Rada Ministrów ustaliła kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2014 r. na 1680 zł brutto dla zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy (DzU z 2013 r., poz. 1074). To oznacza, że w portfelach zarabiających najniższe stawki z początkiem roku przybyło niewiele gotówki – 80 zł (brutto) w porównaniu z 2013 r., ale nie wszyscy dostali tyle samo.

Wzrost minimalnej pensji pociągnął za sobą podniesienie innych świadczeń i wskaźników:

Zasadnicza nie zawsze skoczy

Wzrost płacy minimalnej od 1 stycznia 2014 r. nie oznacza, że pracodawcy musieli podnieść wszystkie pensje zasadnicze. Owszem, mieli taki wymóg, ale tylko wtedy, gdy płaca pracownika składała się jedynie z wynagrodzenia zasadniczego i nie otrzymuje on żadnych innych składników (np. premii czy dodatków). W każdym innym wypadku, ustalając, czy zatrudniony ma co najmniej minimum ustawowe, szefowie sumują składniki wynagrodzenia i inne świadczenia ze stosunku pracy, które Główny Urząd Statystyczny zalicza do wynagrodzeń osobowych. Tak stanowi art. 6 ust. 4 ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (DzU nr 200, poz. 1679 ze zm.).

Na progu kariery

Młodym osobom, podejmującym swoją pierwszą etatową pracę w 2014 r., pracodawca w pierwszym roku zatrudnienia nie może dać mniej niż 1344 zł brutto miesięcznie. Jest to 80 proc. minimum ustawowego zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu.

Za nocną harówkę

Ze zmianą płacy minimalnej wzrósł także dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej. Zgodnie z art. 1518 § 1 k.p. wynosi on 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia. Obliczając jego wysokość, szef nie bierze więc pod uwagę faktycznej płacy zatrudnionego, a właśnie kwotę tego ustawowego limitu.

Przykład

W styczniu 2014 r. wymiar czasu pracy dla jednomiesięcznego okresu rozliczeniowego wynosi 176 godzin. Mamy 4 pełne tygodnie (4 x 40 godzin) + 3 dni wystające (1, 2 i 3 stycznia, czyli 24 godziny) – 1 dzień (Nowy Rok przypada w środę – czyli 8 godzin) – 1 dzień (święto Trzech Króli w środę) = 168 godzin do przepracowania.

Aby obliczyć godzinową stawkę nocnego dodatku, trzeba minimalną kwotę wynagrodzenia na 2014 rok podzielić ?przez ilość godzin do przepracowania w tym miesiącu i uzyskany wynik pomnożyć przez 20 proc.:

1680 zł : 168 godzin = 10 zł

10 zł x 20 proc. = 2 zł

W styczniu dodatek za godzinę nocnej pracy dla zatrudnionego na cały etat w jednomiesięcznych okresach rozliczeniowych wynnosi 2 zł (ile będzie to w innych miesiącach).

25 200 zł z grupówki

Kwota płacy minimalnej ma także znaczenie dla tracących etat w trybie tzw. ustawy o zwolnieniach grupowych. Maksymalna wysokość odprawy pieniężnej dla takich osób to równowartość 15 pensji minimalnych. W tym roku jest to 25 200 zł, czyli o 1200 zł więcej niż w 2013 r.

Od 1 stycznia szef płaci też więcej za tzw. postojowe. Stawka za czas przestoju nie może spaść poniżej minimalnej płacy, czyli 1680 zł.

Urzędowa podwyżka podnosi też odszkodowania dla pracownika, który rozwiązał umowę wskutek mobbingu lub który doświadczył nierównego traktowania i domaga się odszkodowania przed sądem. Kwota minimalna obu tych świadczeń równa jest kwocie minimalnego wynagrodzenia dla danego roku kalendarzowego, czyli w 2014 r. nie mniej niż 1680 zł.

Ujęcia z pensji

Od nowego roku pracodawca musi też inaczej ustalić wynagrodzenie podwładnych, którym potrąca udzielone wcześniej zaliczki. Zrobi to tak, aby pracownik otrzymał przynajmniej 75 proc. minimalnego wynagrodzenia netto. Przy ujęciach na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne (pełny etat) kwota netto podlegająca ochronie w 2014 r. nie może być niższa niż 1680 zł (czyli minimalna płaca). Przy potrącaniu kar pieniężnych granica ujęć wynosi 90 proc. wynagrodzenia minimalnego (art. 871 § 1 pkt 3 k.p.). W 2014 r. kwota ta wzrosła do 1512 zł z 1440 zł w 2013 r.

O tym, jakie są granice potrąceń, decyduje to, czy pracownik ma prawo do podstawowych czy podwyższonych kosztów uzyskania przychodu (KUP) i czy złożył PIT-2.

ZUS hojniejszy

W ślad za wzrostem minimalnego wynagrodzenia najniższa podstawa wypłaty zasiłków wypłacanych przez ZUS od 1 stycznia 2014 r. wynosi:

Podskoczyła też minimalna podstawa świadczenia rehabilitacyjnego i od początku tego roku jest to:

Drożej dla szefa

Wzrost płac oznacza też podniesienie tzw. kosztów zatrudnienia dla firm. Chodzi o wyższe składki odprowadzane do ZUS (na ubezpieczenia społeczne, wypadkowa, na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych). Całkowity minimalny koszt utrzymania zatrudnionego w pełnym wymiarze wzrósł o około 100 zł w stosunku do 2013 r. (bez uwzględnienia składki wypadkowej.

Wyższe daniny od przedsiębiorcy

Od stycznia nie jest też łatwiej początkującym biznesmenom. Muszą płacić wyższe składki społeczne. Chodzi o prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych szczególnych, którzy:

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla tych osób w 2014 r. stanowi zadeklarowana kwota, ale nie niższa niż 504 zł (30 proc. minimalnego wynagrodzenia w 2014 r.). To o 24 zł więcej niż w ubiegłym roku. W całym 2014 r. opłacający dobrowolną składkę chorobową zapłacą o 91,80 zł więcej niż w przednich 12 miesiącach, a ci którzy do niego nie przystąpili, zapłacą ponad 84 zł więcej niż ?w 2013 r.

Co wylicza GUS

Na liście wynagrodzeń osobowych GUS znajdują się m.in. te zasadnicze, dodatki do wynagrodzenia (np. stażowe czy za warunki pracy), premie i nagrody, wynagrodzenie chorobowe. Pamiętać jednak trzeba też o wyłączeniach przewidzianych w art. 6 ust. 5 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu. Przepis ten każe pomijać nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne i rentowe oraz wynagrodzenie za godziny nadliczbowe (mimo że są na liście GUS).