Pracownikom sfery budżetowej niebędącym nauczycielami lub nauczycielami akademickimi do podstawy wymiaru trzynastki przyjmuje się:

- elementy pensji wchodzące do ekwiwalentu za niewykorzystany w naturze urlop wypoczynkowy, z wyjątkiem wypłat wymienionych w § 6 ogólnego rozporządzenia urlopowego,

- wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy,

- wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przyznane przez sąd osobie przywróconej do pracy na dotychczasowych warunkach,

- ewentualnie wynagrodzenie za czas zwolnienia od pracy na okres kadencji w zakładowej organizacji związkowej.

Przykład

W 2012 r. pan Bartek, pracownik państwowej jednostki budżetowej, otrzymał od pracodawcy w kwietniu dodatek specjalny za opracowanie planu wdrożenia programu unijnego, a w październiku kolejny dodatek specjalny – za składanie rzetelnych i dokładnych raportów z etapów wprowadzania programu w życie.

W podstawie wymiaru trzynastej pensji nie można uwzględniać m.in. jednorazowych i nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź konkretne osiągnięcie (§ 6 pkt 1 ogólnego rozporządzenia urlopowego). Z braku interpretacji tego wyłączenia w sądowym orzecznictwie i urzędowych interpretacjach należy je tłumaczyć dosłownie. Właściwe wydaje się, by w podstawie wymiaru trzynastki pomijać wypłacone raz w roku lub nieregularnie świadczenia za spełnienie określonego zadania bądź konkretne osiągnięcie.

Dlatego opisane dodatki specjalne nie zwiększą trzynastki za 2012 r. Mają one bowiem charakter nieregularny i przysługują z tytułu realizacji konkretnego zadania.

Przykład

Pani Grażyna, pracownica budżetówki, otrzymywała w 2012 r. dodatek specjalny przez pół roku co miesiąc za zwiększenie w tym okresie obowiązków w związku z zastępowaniem nieobecnego w pracy kolegi.

Tak wypłacany dodatek specjalny wlicza się do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2012 r., ponieważ nie był on ani jednorazowy, ani nieperiodyczny (nie należał się za okresy o różnej długości).

Przykład

Pan Darek, pracownik gminy, chorował w czerwcu 2012 r. przez dziewięć dni. Obok zasiłku chorobowego uzyskał za ten okres dodatek za wieloletnią pracę. Miesięczny dodatek wynosi 345 zł.

Z podstawy wymiaru wynagrodzenia rocznego wprost wyłączono wynagrodzenia za czas choroby oraz za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy (§ 6 pkt 7 i 4 rozporządzenia urlopowego). Wykluczając wynagrodzenia za czas choroby z podstawy ekwiwalentu za urlop, ogólne rozporządzenie urlopowe nie odsyła do konkretnego przepisu, na podstawie którego to wynagrodzenie chorobowe przysługuje.

Należy więc uznać, że trzynastej pensji nie zwiększają wszystkie składniki płacowe, jakie pracownik otrzymuje za okres choroby na podstawie regulacji ustawowych czy wewnątrz- zakładowych (uchwała SN z 25 lipca 2003 r., III PZP 7/2003; OSNP 2004/2/26).

Dotyczy to również składników wypłacanych za czas urlopu macierzyńskiego. Opisany dodatek za wieloletnią pracę należy rozbić na dwie części: pierwszą przysługującą za czas przepracowany wliczaną do trzynastki i drugą – za okres zwolnienia lekarskiego, wykluczaną z tej podstawy.

Zgodnie z § 11 rozporządzenia MPiPS z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.) robi się to następująco:

dodatek za wieloletnią pracę za czas przepracowany w czerwcu 2012 r.:

345 zł miesięcznie : 30 = 11,50 zł

11,50 zł x 9 dni choroby = 103,50 zł

345 zł - 103,50 zł = 241,50 zł,

dodatek za wieloletnią pracę za okres choroby w czerwcu 2012 r.:

345 zł - 241,50 zł = 103,50 zł.

Do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2012 r. kwalifikujemy dodatek za wieloletnią pracę za czerwiec 2012 r. w kwocie 241,50 zł.

Przykład

Pani Krystyna, urzędniczka państwowa, w 2012 r. otrzymała od pracodawcy:

- 32500 zł wynagrodzenia zasadniczego,

- 2970 zł dodatków za wieloletnią pracę, w tym 834 zł za okres choroby,

- 3020 zł nagrody jubileuszowej,

- 1890 zł nagród uznaniowych.

- 4056 zł wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego.

Dodatkowe wynagrodzenie roczne za 2012 r. liczymy tak:

podstawa wymiaru: 32500 zł + (2970 zł - 834 zł)

= 32500 zł + 2136 zł

= 34636 zł

Wyłączamy nagrodę jubileuszową, nagrody uznaniowe oraz wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy.

kwota trzynastki: 34636 zł x 8,5 proc. = 2944,06 zł.