Oznacza to, że w przypadku wspólnych rozliczeń grupa VAT za pierwszy okres rozliczeniowy, w którym funkcjonuje, uwzględnia kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy wynikającą z ostatniej deklaracji podatkowej złożonej przez jej członka jako podatnika – czyli przed wejściem do grupy VAT. Uwzględniając, że kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy będzie występować w kilku deklaracjach, poszczególne wartości trzeba będzie zsumować, by móc je ująć w deklaracji grupy VAT.

Od momentu uzyskania statusu podatnika grupa VAT będzie składać jeden zbiorczy plik JPK_VAT z deklaracją, który zawiera w sobie deklarację VAT i ewidencję. Pliki JPK_VAT z deklaracją, w okresie funkcjonowania grupy VAT, składa w imieniu grupy VAT, przedstawiciel grupy.

Przykład

1 lutego 2023 r. została utworzona grupa VAT przez spółki z ograniczoną odpowiedzialnością: A, B i C. Przedstawicielem grupy VAT została spółka C. Za styczeń 2023 r. spółki te skdają ostatnie deklaracje VAT (JPK_V7M) jako samodzielni podatnicy. Spółka A. w JPK_V7M za styczeń 2023 r. wykazała tzw. kwotę do przeniesienia. Kwotę tę wykaże jako tzw. kwotę z przeniesienia w JPK_V7M grupa VAT (reprezentowana przez przedstawiciela grupy, tj. spółkę C.).

O tym warto pamiętać
Co z podatkiem naliczonym?

Grupa VAT ma prawo do odliczenia podatku naliczonego na zasadach wskazanych w ustawie o VAT, tj. w zakresie, w jakim zakupione towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Jeśli towary i usługi nabywane przez grupę VAT są wykorzystywane zarówno do sprzedaży opodatkowanej VAT, jak i do sprzedaży zwolnionej z VAT wykonywanej przez tę grupę, jest ona zobowiązana do przyporządkowywania dokonywanych zakupów do tych dwóch grup. Jest to realizacja zasady alokacji bezpośredniej – podstawowej zasady odliczania VAT.
Podobne zasady dotyczą również wykorzystania nabytych przez grupę VAT towarów i usług do działalności gospodarczej, jak i działalności pozostającej poza sferą VAT. 

Obowiązki do realizacji

Grupa VAT jest obowiązana złożyć deklarację podatkową za okres rozliczeniowy, w którym utraciła status podatnika (art. 8d ust. 2 ustawy o VAT).

Zatem utrata przez grupę VAT statusu podatnika skutkuje obowiązkiem złożenia deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym doszło do utraty tego statusu. W tym przypadku, kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikająca ze wspomnianej deklaracji, podlega zwrotowi na rzecz przedstawiciela grupy VAT lub odliczeniu w rozliczeniu za następny okres rozliczeniowy przedstawiciela grupy.

Uwzględniając, że na tym etapie nie ma już grupy VAT, występująca w tym przypadku nadwyżka podatku naliczonego nad należnym podlega zwrotowi na rzecz przedstawiciela grupy VAT lub odliczeniu w rozliczeniu za następny okres rozliczeniowy przedstawiciela grupy. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu Polskiego Ładu „(…) W przypadku gdy przedstawicielem grupy zostałby ustanowiony oddział podmiotu mającego siedzibę poza terytorium kraju powyższy zwrot lub odliczenie nastąpią na rzecz podmiotu mającego siedzibę poza terytorium kraju, którego część stanowi ten oddział. Należy mieć bowiem na względzie, że oddział po ustaniu grupy VAT ponownie będzie traktowany z perspektywy VAT jako całość z podmiotem mającym siedzibę poza terytorium kraju jak miało to miejsce przed powstaniem grupy VAT. (…)”.

Uwaga!

Kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikająca z deklaracji, o której mowa w art. 8d ust. 2 ustawy o VAT, podlega zwrotowi na rzecz przedstawiciela grupy VAT lub odliczeniu w rozliczeniu za następny okres rozliczeniowy przedstawiciela grupy. Przepisy art. 87 ustawy o VAT stosuje się odpowiednio (art. 8d ust. 3 ustawy o VAT).

Po utracie przez grupę VAT statusu podatnika przedstawiciel grupy VAT może dokonywać korekt rozliczeń podatku za okresy rozliczeniowe, w których grupa VAT była podatnikiem (art. 8d ust. 4 ustawy o VAT).

Gdy potrzebna jest korekta

Przedstawiciel grupy VAT jest zobowiązany do wypełniania obowiązków spoczywających na grupie VAT, w tym do składania deklaracji. Zatem w sytuacji gdy po utracie bytu przez grupę VAT wystąpiłaby potrzeba skorygowania jej rozliczeń czynności tej konsekwentnie może dokonać przedstawiciel grupy VAT.

Jak czytamy w uzasadnieniu projektu Polskiego Ładu „(…) mając na uwadze, że status przedstawiciela grupy VAT jest nabywany w drodze konsensusu podmiotów wchodzących w skład (przedstawiciel jest określany/wybierany w umowie o utworzeniu), zmiany w zakresie reprezentacji, wynikające np. z likwidacji podmiotu będącego przedstawicielem grupy, będą musiały zostać ustalone między podmiotami, które wchodziły w skład grupy VAT. (…)”.

Odpowiedzialność solidarna

W okresie posiadania statusu podatnika przez grupę VAT oraz po utracie przez tę grupę VAT tego statusu członkowie grupy VAT odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania z tytułu podatku (art. 8e ustawy o VAT). Odpowiedzialność ta będzie występować również po zakończeniu funkcjonowania grupy VAT .

Przykład

Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością: A, B i C w latach 2023 – 2025 tworzyły grupę VAT. W okresie posiadania statusu podatnika przez grupę VAT oraz po utracie przez tę grupę VAT tego statusu członkowie grupy VAT (tj. spółki A B i C) odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania z tytułu podatku VAT.

Autor jest doradcą podatkowym