JPK_VAT: ewidencja musi zawierać dodatkowe oznaczenia

- Czy GTU należy oznaczać także sprzedaż używanych towarów, co do których wymagane jest zastosowanie tych kodów?

Tak. Oznaczenia mają również zastosowanie do towarów używanych (np. pojazdów samochodowych).

Uwaga! Jeżeli towary używane byłyby sprzedawane w procedurze VAT marża (zob. art. 120 ustawy o VAT), to dodatkowo ujmując w nowym JPK_VAT fakturę dokumentującą tę sprzedaż, należy wpisać wartość „1" przy oznaczeniu „MR_UZ".

Czytaj także: JPK_VAT: firmy muszą już oznaczać towary na nowych zasadach

- Gdzie szukać definicji pojęć na potrzeby oznaczenia GTU_12 w przypadku usług o charakterze niematerialnym, tj. usług doradczych, księgowych, prawnych, zarządczych, szkoleniowych, marketingowych, firm centralnych (head offices), reklamowych, badania rynku i opinii publicznej oraz w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych?

Zarówno w ustawie o VAT, jak i w obowiązujących na jej podstawie rozporządzeniach brak jest definicji wymienionych w pytaniu usług o charakterze niematerialnym, które trzeba oznaczać GTU_12. Zapis ten należy rozumieć względnie szeroko, uwzględniając faktyczną treść świadczonej usługi. Pomocne w tym przypadku może być, że przez nie można rozumieć usługi:

- doradcze (w tym doradztwo prawne i podatkowe, doradztwo związane z zarządzaniem): 62.02.01, 62.02.02, 66.19.91, 69.10.11, 69.10.12, 69.10.13, 69.10.14, 69.20.3, 70.22.11, 70.22.12, 70.22.13, 70.22.14, 70.22.15, 70.22.16, 70.22.3, 71.11.24, 71.11.42, 71.12.11, 71.12.31, 74.90.13, 74.90.15, 74.90.19

- księgowe: 69.20.2

- prawne: 69.1

- zarządcze: 62.03.11, 62.03.12, 63.11.12, 66.11.19, 66.30.11, 66.30.12, 68.32.11, 68.32.12, 68.32.13, 69.20.4, 70.22.17, 70.22.2, 90.02.19.1

- marketingowe: 73.11.12

- firm centralnych: 70.1

- reklamowe: 73.1

- badania rynku i opinii publicznej: 73.2

- badań naukowych i prac rozwojowych: 72

- szkoleniowe: 85.

- Czy refakturowanie usług, do których zastosowanie miałoby oznaczenie GTU gdyby usługi były świadczone przez podatnika samodzielnie, także trzeba oznaczać odpowiednimi GTU?

Tak. W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Oznaczaniu GTU podlega więc także refakturowanie usług.

Przykład:

Firma A refakturowała na firmę B usługi marketingowe. Ujmując tę refakturę w nowym JPK_VAT firma A powinna zaznaczyć przy niej oznaczenie GTU_12.

- Czy transakcję dostawy towarów wraz z transportem jako elementem cenotwórczym, gdy z warunków dostawy wynika, że dostawca musi dostarczyć towar w określone miejsce, należy oznaczyć GTU_13?

Nie. W takim przypadku podatnik nie świadczy odrębnej usługi transportu towarów tylko dostawę towarów, a usługa transportu towarów jest dodatkowym kosztem tej dostawy. Dlatego w tym przypadku oznaczenie GTU_13 nie ma zastosowania.

Może być natomiast konieczne zastosowanie innych oznaczeń, w szczególności GTU (np. przedmiotem dostawy jest alkohol – GTU_01) czy oznaczeń typu TP, MPP.

- Faktura została wystawiona przed dostawą leków. W terminie wystawienia faktury leki nie były wymienione na liście produktów zagrożonych niedoborem. Natomiast w dacie dostawy są już na tej liście. Czy w nowym JPK_VAT, oznaczając faktury GTU_09, należy kierować się datą wystawienia faktury czy datą dostawy?

Oznaczenie GTU_09 dotyczy dostawy leków oraz wyrobów medycznych - produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 ustawy z 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2019 r. poz. 499 ze zm.). Jeżeli zatem konkretne towary będące przedmiotem dostawy są objęte obowiązkiem zgłoszenia w rozumieniu ww. przepisu ustawy - Prawo farmaceutyczne, to w nowym JPK_VAT należy je oznaczyć GTU_09. Termin wystawienia faktury nie ma w tym przypadku znaczenia.

- Czy usługi budowlane podlegają pod oznaczenie GTU_10, tj. budynki, budowle i grunty?

Nie. Oznaczenie GTU_10 dotyczy dostawy budynków, budowli i gruntów. Usługi budowlane nie podlegają więc oznaczeniu GTU_10.

- Czy oznaczenie GTU_10 należy stosować również do leasingu finansowego budynków, budowli, gruntów?

Tak. Oznaczenie GTU_10 dotyczy dostawy budynków, budowli i gruntów. Skoro zatem nastąpiło przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel w ramach leasingu finansowego, to należy zastosować to oznaczenie.

- Czy sprzedaż prawa wieczystego użytkowania gruntu, przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu na własność oraz ustanowienie prawa wieczystego użytkowania gruntu należy w nowym JPK_VAT oznaczać GTU_10?

Tak. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym sprzedaż prawa wieczystego użytkowania gruntu, przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu na własność oraz ustanowienie prawa użytkowania wieczystego gruntu. W nowym JPK_VAT nalży zatem do faktury dokumentującej takie dostawy zastosować oznaczenie GTU_10.

- Czy możliwe jest stosowanie kilku oznaczeń GTU dla jednej faktury, np. w wtedy gdy na fakturze występuje kilka towarów, z których każdy kwalifikuje się do innego GTU lub gdy jeden towar kwalifikuje się do kilku GTU?

Tak. Struktura nowego JPK_VAT przewiduje możliwość stosowania wielu oznaczeń GTU dla jednej faktury bez dzielenia jej na kilka wpisów.

Przykład:

Przedmiotem dostawy są napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe. W ewidencji powinny być zastosowane symbole GTU_01 i GTU_03. Jeżeli dostawa byłaby zrealizowana na rzecz podmiotu powiązanego, to dodatkowo należałoby także zastosować oznaczenie „TP".

- Czy w nowym JPK_VAT oznaczenia GTU mają zastosowanie również do faktur z oznaczeniem „FP" wystawianych do paragonów na rzecz podatników?

Tak. Oznaczeniu GTU podlegają również wykazywane w pliku JPK_VAT faktury z oznaczeniem „FP".

- Czy GTU służą do oznaczania nieodpłatnego przekazania towarów, o którym mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT?

Nie. Oznaczenia dostaw towarów i świadczenia usług GTU nie dotyczą zbiorczych informacji o sprzedaży nieudokumentowanej fakturami (także w sytuacji gdy w danym okresie wystąpiło tylko jedno takie przekazanie).

- Czy faktury zaliczkowe należy oznaczać GTU?

Tak. Oznaczenia GTU_01-13 dotyczą również faktur zaliczkowych.

- Czy w związku z wdrożeniem nowego JPK_VAT oznaczenie GTU_01-13 należy umieszczać także na wystawianych fakturach?

Nie. Nie ma obowiązku, aby na fakturze umieszczać oznaczenia GTU_01-13. Przepisy w  zakresie wystawiania faktur nie zmieniły się. Nie ma jednak przeszkód, aby podatnicy umieszczali takie informacje na fakturach. Zamieszczenie stosownej informacji na fakturze może ułatwić pracę służbom księgowym. Jeżeli podatnik zdecyduje się na zamieszczanie tych informacji na fakturach, to musi jednak pilnować, aby informacje te były zamieszczane starannie i prawidłowo.

- Czy kody grup towarów i usług GTU, które służą do oznaczenia pozycji w ewidencji sprzedaży, należy stosować również do transakcji zakupu skutkujących pojawieniem się VAT należnego (np. WNT, importu usług)?

Nie. Kody grup towarów i usług, które służą do oznaczania w nowym JPK_VAT pozycji w ewidencji sprzedaży (od GTU_01 do GTU_13), nie mają zastosowania do nabyć, które u podatnika – nabywcy skutkują zapisami po stronie sprzedażowej (np. WNT czy import usług).

- Czy kody grup towarów i usług GTU, które służą do oznaczenia pozycji w ewidencji sprzedaży, należy stosować również do korekty wykonanej w ramach ulgi na złe długi?

Nie. W przypadku korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego, wykonanej zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy o VAT, nie stosuje się oznaczeń kodów grup towarów i usług GTU.

- Czy przy wprowadzaniu do nowego JPK_VAT miesięcznego raportu sprzedaży z kasy rejestrującej należy odznaczać poszczególne grupy towarów i usług według symboli GTU_01- GTU_13?

Nie. Oznaczenia dostaw towarów i świadczenia usług GTU nie dotyczą zbiorczych informacji o sprzedaży ewidencjonowanej na kasie rejestrującej.

- Czy w przypadku eksportu lub dostaw wewnątrzwspólnotowych (transakcji z zerowym VAT), np. paliw, istnieje obowiązek stosowania kodów GTU?

Tak. W przypadku eksportu lub dostaw wewnątrzwspólnotowych (transakcji ze stawką zero proc. VAT), np. paliw czy napojów alkoholowych należy stosować oznaczenia GTU.

- Czy w przypadku eksportu usług, np. niematerialnych, trzeba stosować kody GTU?

Tak. W przypadku eksportu usług o charakterze niematerialnym - wyłącznie: doradczych, księgowych, prawnych, zarządczych, szkoleniowych, marketingowych, firm centralnych (head offices), reklamowych, badania rynku i opinii publicznej, w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych należy stosować oznaczenia GTU_12.

- Czy w przypadku importu lub wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, np. paliw lub wyrobów tytoniowych trzeba stosować kody GTU?

Nie, podatnik musi stosować oznaczenia GTU jedynie do krajowych i transgranicznych dostaw towarów, dokonanych przez siebie. W przypadku importu lub wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, np. paliw lub wyrobów tytoniowych, nie stosuje się kodów GTU.

- Czy w przypadku importu usług, np. niematerialnych, jest obowiązek stosowania kodów GTU?

Nie, podatnik musi stosować oznaczenia GTU jedynie do krajowych i transgranicznych usług, świadczonych przez siebie. W przypadku importu usług, np. niematerialnych, nie stosuje się więc kodów GTU.

- Jakie oznaczenia dotyczą importu towarów od podmiotu powiązanego rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy o VAT?

W ewidencji sprzedaży taką transakcję należy oznaczyć „TP". W ewidencji zakupu należy natomiast wskazać oznaczenie „IMP".

- Czy oznaczenia procedur (np. TP, MPP) dotyczą (podobnie jak oznaczenie GTU) wyłącznie transakcji sprzedażowych, czy mogą dotyczyć także transakcji zakupowych, które powodują wykazanie podstawy opodatkowania w ewidencji sprzedaży?

Oznaczenia te należy stosować do wszystkich dowodów, które wpisuje się w ewidencji dotyczącej podatku należnego, jeżeli w danym dowodzie wystąpi transakcja/procedura objęta obowiązkiem oznaczania.

Uwaga! Oznaczenia procedur, podobnie jak oznaczenia GTU, są stosowane do całego dokumentu, a nie do poszczególnych wymienionych w nim transakcji.

- Czy oznaczenia wprowadzone w nowym JPK_VAT, np. MPP, MK, FP, TP, GTU, dotyczą również faktur wystawionych w okresach przed wdrożeniem nowej struktury, lecz z powodu np. momentu powstania obowiązku podatkowego są wykazywane w okresie obowiązywania nowej struktury?

Tak. Oznaczenia wprowadzone w nowej strukturze dotyczą także dokumentów wykazywanych w czasie jej obowiązywania, ale wystawionych wcześniej. Dotyczy to również np. faktur zakupowych wystawionych przed okresem obowiązywania nowej struktury, gdy podatnik będzie korzystać z prawa do odliczenia w okresie jej obowiązywania.

Marcin Szymankiewicz doradca podatkowy

Podstawa prawna: art. 99 ust. 11c i art. 109 ust. 3 –3i ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.)

§ 1 – § 11a rozporządzenia ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2019 r. poz. 1988 ze zm.)