O tym, jak uniknąć zarzutów o uczestnictwo w karuzelach VAT, dyskutowano w czwartek na konferencji zorganizowanej przez kancelarię Ożóg Tomczykowski. Chociaż liczne wyroki sądów polskich i europejskich potwierdzają, że to fiskus powinien udowodnić niestaranność podatnika – w praktyce to ten ostatni musi na różne sposoby tłumaczyć, że nie chciał uczestniczyć w oszustwie.
Dobierając partnerów, trzeba się mieć na baczności niezależnie od tego, jaki biznes się prowadzi. Przekonywała o tym sędzia NSA Beata Sobocha. – Ostatnio rozpoznawałam sprawę pustych faktur, jakie wystawiano w branży pogrzebowej – przyznała, wskazując równocześnie na korzystne dla podatnika orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE. Luksemburscy sędziowie w szeregu wyroków (np. C-454/98) wysnuli regułę, że podatnik może skorygować wadliwą fakturę, o ile zapobiegł uszczupleniu podatku.
Sprawami swobody działań państwa w pościgu za oszustami zajmował się także Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Na konferencji zwracano uwagę np. na jego wyrok z 22 stycznia 2009 r. w sprawie nr 3391/03. Trybunał stwierdził wówczas, że ingerencja państwa nie może wykraczać poza to, co jest niezbędne do ochrony interesu fiskalnego państwa.
Eksperci z kancelarii Ożóg Tomczykowski zauważali, że choć kontrole podatkowe często podważają istnienie nawet najlepiej udokumentowanych transakcji, warto dopełnić wielu formalności weryfikujących partnera handlowego. – To może być argument w sporze sądowym, chodzi o wykazanie dobrej wiary – powiedział Paweł Tomczykowski, doradca podatkowy i organizator konferencji.
Wśród takich zabiegów jest m.in. weryfikacja siedziby kontrahenta – osobiście lub poprzez internetową mapę Google Street View. – Warto też sprawdzić, czy dana firma dysponuje infrastrukturą potrzebną do handlu, w tym magazynami – przestrzegał doradca podatkowy Jacek Matarewicz. Sugerował również stworzenie wewnętrznego regulaminu weryfikacji kontrahentów przewidującego uzyskanie rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji o danych podmiotach gospodarczych.
Listę „dobrych praktyk" w weryfikowaniu kontrahenta ma wkrótce opracować także Ministerstwo Finansów (piszemy o tym na str. >C1). —Paweł Rochowicz