Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 9 lutego 2016 r. (I SA/Po 1431/15).
Spółka prowadzi działalność w zakresie szkoleń w systemie e-learningowym i nie jest jednostką oświatową. Na podstawie umowy z uczelnią spółka stworzyła materiały niezbędne do przeprowadzenia studiów podyplomowych. We wniosku o interpretację przepisów podatkowych spółka spytałam, czy opisane usługi świadczone w związku z umową zawartą z uczelnią będą podlegać zwolnieniu z VAT. Zdaniem spółki odpowiedź powinna być twierdząca. Tego rodzaju usługi są bowiem związane z projektami kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego.
Organ podatkowy uznał, że nie zostały spełnione przesłanki uprawniające do skorzystania ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Spółka nie jest podmiotem, który świadczy usługi kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zawodowego. Takim podmiotem w rozpatrywanej sprawie jest uczelnia. Spółka świadczy natomiast usługi na rzecz uczelni, czyli na rzecz podmiotu, który wykonuje usługi podstawowe.
WSA w Poznaniu podzielił stanowisko fiskusa. Kwestia formy świadczenia usług e-learningu nie determinuje oceny, jaki podmiot – spółka czy uczelnia – usługi te faktycznie wykonuje. Nawet gdyby uznać, że udział uczelni przy świadczeniu usługi jest znikomy i umieszcza ona na stronie internetowej pewien produkt przygotowany przez spółkę, to jednak z punktu widzenia finalnego nabywcy usługi szkoleniowej szkolenie prowadzi uczelnia, a nie spółka. Zwolnienie z VAT usług edukacyjnych, które ma swoje źródło w dyrektywie 2006/112/WE, jest szerokie i obejmuje również dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane. W opinii WSA w Poznaniu organ słusznie rozważał, czy usługi e-learningu należy uznać za usługi ściśle związane z usługą główną (usługa kształcenia) i w związku z tym, czy można je objąć zwolnieniem. W tym zakresie organ zasadnie odniósł się do ustępów 17 i 17a w art. 43 ustawy o VAT. Zdaniem sądu nie można jednak było objąć tymi przepisami sytuacji prawnej i faktycznej, w jakiej znalazła się spółka, gdyż to nie spółka, ale uczelnia świadczy usługi, które mogą podlegać zwolnieniu. Należy więc uznać, że dla usług spółki zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT nie ma zastosowania.
—Joanna Lis
współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Komentarz eksperta
Michał Malesa, konsultant w warszawskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.
Wyrok WSA w Poznaniu odnosi się do zwolnienia z VAT usług edukacyjnych i usług ściśle z nimi związanych. Podatnik we wniosku interpretacyjnym wskazał, że w związku z czynnościami wykonywanymi na rzecz uczelni chciałby skorzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem zwolnieniu podlegają usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:
a) prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub
b) świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
c) finansowane w całości ze środków publicznych
– oraz świadczenie usług i dostawa towarów ściśle z tymi usługami związane.
W omawianej sprawie zasadnicza kwestia odnosi się do tego, który podmiot może z tego zwolnienia skorzystać.
Polski ustawodawca, implementując Dyrektywę Rady z 28 listopada 2006 r. 2006/112/WE, wprowadził ograniczenie w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT. Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 17a tej ustawy zwolnienie to ma zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.
Organ podatkowy w interpretacji, a następnie sąd administracyjny w wyroku podkreślali zgodnie, że usługę podstawową kształcenia zawodowego świadczy uczelnia. W konsekwencji, tylko usługi świadczone przez uczelnię, związane z usługą kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, mogą korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT. Tym samym nie mogła z niego korzystać spółka. Wyrok w podobnej sprawie o podobnej treści został wydany 11 września 2015 r. również przez WSA we Wrocławiu (I SA/Wr 1001/15).
W niniejszej sprawie ciekawe wydaje się być to, że – jak wynika ze stanu faktycznego – dostawcą materiałów szkoleniowych była spółka, natomiast rolą uczelni było jedynie umieszczenie ich na swojej platformie e-learningowej. Mimo to, ponieważ to uczelnia była względem odbiorcy końcowego dostawcą usługi podstawowej, na podstawie art. 43 ust. 17a ustawy o VAT, zdaniem organu i sądu administracyjnego, tylko uczelnia mogła korzystać ze zwolnienia z VAT w stosunku do świadczonych usług. W tym zakresie literalna interpretacja przepisu art. 43 ust. 17a ustawy o VAT okazała się niekorzystna dla spółki.