Jednym z obowiązków przedsiębiorców zatrudniających pracowników jest pobór zaliczek na podatek dochodowy z tytułu wypłacanych lub pozostawianych do ich dyspozycji wynagrodzeń. Działając jako płatnik, przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność zarówno za właściwe obliczenie, pobranie, jak i odprowadzenie pobieranego podatku z tego tytułu.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. Są to w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Oznacza to zatem, że przychody pracownika to nie tylko jego wynagrodzenia o charakterze pieniężnym, ale także te, które mają charakter świadczeń nieodpłatnych bądź częściowo odpłatnych.

Skoro zatem do przychodów pracownika zalicza się także wartość pieniężną świadczeń w naturze, to za taki przychód niewątpliwie należałoby zostać także wartość świadczenia polegającego na możliwości korzystania dla celów prywatnych przez pracownika z samochodu służbowego. Powstaje zatem pytanie o sposób ustalania wartości tego przychodu.

W tym szczególnym przypadku regulacje ustawy o PIT przewidują pewne uproszczenie. Polega ono na ustaleniu tego typu przychodów w sposób ryczałtowy. Mianowicie, w myśl art. 12 ust. 2a ustawy o PIT, wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych ustala się w wysokości:

- 250 zł miesięcznie – dla samochodów o pojemności silnika do 1600 cm3,

- 400 zł miesięcznie – dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1600 cm3.

Dodatkowo przepisy przewidują także zasady ustalania tego typu przychodu w sytuacji, gdy samochód jest wykorzystywany przez pracownika także dla celów prywatnych przez okres krótszy niż miesiąc. Wartość świadczenia na rzecz pracownika ustala się wtedy za każdy dzień wykorzystywania samochodu do celów prywatnych w wysokości 1/30 jego miesięcznej wartości (art 12 ust. 2b ustawy o PIT). Co więcej, w razie ponoszenia przez pracownika częściowej odpłatności z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego dla celów prywatnych przychód pracownika wynikający z tego świadczenia ustala się, odejmując od wartości ryczałtowej wartość tej odpłatności (art 12 ust. 2c ustawy o PIT). Opisane rozwiązanie dotyczy wyłącznie świadczenia polegającego na udostępnieniu pracownikowi pojazdu dla celów prywatnych. Nie obejmuje więc ewentualnych kosztów paliwa zużytego dla celów prywatnych, jeżeli te pokrywa pracodawca, a którego wartość w takim przypadku należy ustalać odrębnie.

Przedsiębiorca musi zatem uwzględniać te reguły przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy z tytułu uzyskiwanych przez pracowników przychodów ze stosunku pracy. Zgodnie bowiem z art 31 ust. 1 ustawy o PIT pracodawcy są obowiązani jako płatnicy do obliczania i pobierania w ciągu roku zaliczek na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od nich przychody m.in. ze stosunku pracy. Ustalając wartość przychodu osiągniętego przez pracownika korzystającego dla celów prywatnych z samochodu służbowego, a w konsekwencji wartość podlegającej pobraniu zaliczki na podatek dochodowy, trzeba zatem doliczyć do wynagrodzenia także ryczałtowe przychody (ustalane na podstawie art. 12 ust. 2a–2c ustawy o PIT) z tytułu korzystania z takiego samochodu. Należy również pamiętać, że przychody takie, kwalifikowane jako przychody ze stosunku pracy, są także podstawą dla naliczania składek ZUS.

Autor jest doradcą podatkowym