Odsprzedaż towarów spółkom z grupy kapitałowej – stawka VAT

Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z 14 grudnia 2015 r. (IBPP3/4512-738/15/MN).

Podatnik należy do grupy kapitałowej. Grupa planuje restrukturyzację procesu zarządzania zakupami, która ma na celu podniesienie siły negocjacyjnej w stosunkach z dostawcami, uzyskanie oszczędności z tytułu niższych cen nabywanych towarów i usług oraz bardziej efektywną alokację kupowanych świadczeń w ramach grupy. W rozważanym modelu wnioskodawca miałby przejąć rolę zarządczą w procesach zakupów, tj. nabywać – od innego podmiotu z grupy, który ma wyższą wiarygodność wśród kontrahentów – i redystrybuować towary i usługi na rzecz poszczególnych podmiotów z grupy, w których akurat występowałoby takie zapotrzebowanie. Tym samym wnioskodawca będzie odsprzedawał (refakturował) towary i usługi na rzecz spółek z grupy lub będzie wykorzystywał nabyte towary i usługi do działalności opodatkowanej VAT (przykładowo, będzie odpłatnie udostępniał nabyte towary na podstawie czynności cywilnoprawnych).

Wnioskodawca zapytał po pierwsze, czy ze względu na nabywanie towarów i usług, do których stosuje się obniżone stawki VAT, będzie miał prawo ich odsprzedaży również przy zastosowaniu obniżonych stawek, a po drugie, czy będzie uprawniony do odliczenia VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług odsprzedawanych następnie na rzecz spółek z grupy lub wykorzystywanych do czynności opodatkowanych VAT na rzecz spółek z grupy. Przedstawiając swoje stanowisko, wnioskodawca udzielił na obydwa pytania odpowiedzi twierdzącej.

Organ uznał stanowisko podatnika za prawidłowe, wskazując, że w przypadku odsprzedaży towarów i usług podatnik – na podstawie odpowiednio art. 7 ust. 8 oraz art. 8 ust. 2a ustawy o VAT – jest uznawany jednocześnie za nabywcę oraz za dostawcę tych towarów lub za świadczącego te usługi. Taka dostawa towarów lub świadczenie usług powinny być traktowane jak każda inna sprzedaż i opodatkowane stawkami właściwymi dla odsprzedawanych towarów i usług. Jednocześnie organ uznał, że z okoliczności sprawy wynika, iż nabywane towary i usługi będą wykorzystywane do odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług na rzecz spółek z grupy, a zatem wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo do odliczenia VAT naliczonego przy ich nabyciu.

Komentarz eksperta

Mateusz Ziaja, aplikant radcowski, konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC

Przychylając się do stanowiska wyrażonego przez organ, chciałbym zwrócić uwagę na kilka kwestii, o których w kontekście komentowanej interpretacji należy pamiętać.

Po pierwsze, interpretacja ta została wydana w oderwaniu od dostaw konkretnych towarów i świadczenia konkretnych usług. Trzeba mieć to na uwadze zwłaszcza w świetle – będącej przedmiotem licznych interpretacji i wyroków sądów administracyjnych – kwestii refakturowania kosztów mediów na rzecz najemców lokali mieszkalnych bądź użytkowych. Konieczne jest bowiem zawsze rozstrzygnięcie, czy odsprzedaż stanowi samodzielne świadczenie opodatkowane według właściwej dla niego stawki VAT, czy jest ona jedynie elementem świadczenia kompleksowego. W tym drugim przypadku podatnik powinien bowiem zastosować stawkę VAT właściwą dla świadczenia dominującego w takim „pakiecie". W tym kontekście warto również zauważyć, że stawka VAT dla refakturowanych świadczeń może się różnić w zależności od zaistnienia określonych przesłanek podmiotowych, których podmiot refakturujący może nie spełniać.

Po drugie, pomimo że co do zasady – w przypadku świadczeń samodzielnych – organy wyrażają stanowisko analogiczne do zaprezentowanego w komentowanej interpretacji (przykładowo interpretacje IS w Warszawie z 13 stycznia 2015 r., IPPP1/443-1205/14-2/EK lub IS w Katowicach z 27 września 2012 r., IBPP1/443-682/12/AW), linia orzecznicza nie jest jednolita. 27 listopada 2015 r. Izba Skarbowa w Poznaniu wydała interpretację indywidualną, która, jak się wydaje, dotyczy tej samej grupy kapitałowej, jednak została wydana na wniosek innego podmiotu z grupy. Organ uznał w tym przypadku stanowisko podatnika za nieprawidłowe, podkreślając, że każdorazowo ustalenie stawki VAT ciąży na podatniku dokonującym świadczenia i nie może być określane poprzez „powielenie z dokumentów otrzymanych od kontrahenta".

Po trzecie, jeżeli chodzi o odliczenie VAT naliczonego, należy również wystrzegać się działania niejako automatycznego, tj. odliczania VAT zawsze, gdy refakturowane świadczenie jest przez naszego dostawcę opodatkowane VAT. Może się bowiem zdarzyć, że – niezależnie od stawki VAT stosowanej przez dostawcę – nasze świadczenie będzie podlegać zwolnieniu od VAT. Powodem tego może być spełnienie przez podatnika dokonującego odsprzedaży kryterium podmiotowego do zwolnienia od VAT lub uznanie, że odsprzedaż ta jest elementem świadczenia kompleksowego, które takiemu zwolnieniu podlega.