Podatnik przyznał kontrahentowi bonus za zakupy zrobione w III kwartale 2015 r. Czy przyznany bonus podatnik może udokumentować zbiorczą fakturą korygującą z załącznikiem, w którym zostaną wymienione faktury, których dotyczy bonus? – pyta czytelniczka.

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że tzw. bonusy (premie pieniężne) są najczęściej rodzajem rabatu (zob. przykładowo uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 czerwca 2012 r., I FPS 2/12 lub interpretację ogólną ministra finansów z 27 listopada 2012 r., PT3/033/10/423/AEW/12/PT-618). Co prawda od zasady tej istnieją pewne wyjątki (mają one miejsce w przypadkach, gdy w formie bonusu wynagradzane są jakieś świadczenia podmiotu otrzymującego bonus, a nie tylko sam fakt dokonywania zakupów), lecz z treści pytania nie wynika, aby dotyczyło to przedstawionej sytuacji. Zakładam w związku z tym, że przyznany przez podatnika bonus jest właśnie rodzajem rabatu.

Wystarczy pojedynczy dokument...

Rabaty przyznawane do sprzedaży udokumentowanej fakturami są dokumentowane fakturami korygującymi (zob. art. 106j ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT), a jednocześnie dopuszcza się wystawianie zbiorczych faktur korygujących. Jak czytamy w interpretacji Izby Skarbowej w Poznaniu z 18 lipca 2013 r. (ILPP2/443-391/13-4/SJ), „regulacja zawarta w art. 106j ustawy przewiduje możliwość wystawienia faktury korygującej, wskazując jednocześnie minimalny zakres danych, jakie taka faktura powinna zawierać. A zatem podatnicy mogą wystawić fakturę korygującą do wszystkich faktur wystawionych na rzecz jednego odbiorcy (kontrahenta) w danym okresie rozliczeniowym".

...ale to rozwiązanie ma wady

Wystawianie zbiorczych faktur korygujących obarczone jest jednak najczęściej istotną wadą, a mianowicie koniecznością wykazywania na nich wszystkich danych wymaganych dla faktur korygujących (dane te są określone wart. 106j ust. 2 ustawy o VAT). Jak wyjaśniła Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 7 maja 2014 r. (ILPP2/443-95/14-4/Akr): „przepisy nie ograniczają możliwości wystawiania faktur zbiorczych jedynie do przypadków, kiedy rabat dotyczy wszystkich dostaw towarów lub usług dokonanych dla jednego odbiorcy w danym okresie. Jednak tylko w takiej sytuacji faktura korygująca nie musi zawierać wszystkich informacji o fakturze pierwotnej. W pozostałych przypadkach również można wystawiać zbiorcze korekty, ale one muszą zawierać wszystkie elementy wskazane w art. 106j ust. 2 ustawy o VAT" >patrz tabela.

Możliwe uproszczenie

Istnieje jednak wyjątek od tej zasady. Na podstawie art. 106j ust. 3 ustawy o VAT. Jest bowiem możliwość wystawiania uproszczonych zbiorczych faktur korygujących. Takie zbiorcze faktury korygujące mogą być wystawiane, gdy podatnik udziela opustu lub obniżki ceny w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów lub usług dokonanych lub świadczonych na rzecz jednego odbiorcy w danym okresie. Uproszczony charakter tych zbiorczych faktur korygujących przejawia się w tym, że nie muszą one zawierać niektórych danych wymaganych dla „zwykłych" faktur korygujących, lecz w zamian muszą zawierać wskazanie okresu, do którego odnosi się udzielany opust lub obniżka >patrz tabela.

A zatem w przedstawionej sytuacji podatnik jak najbardziej może wystawić zbiorczą fakturę korygującą dokumentującą przyznany bonus. Dodatkowo, jeżeli bonus dotyczy całej sprzedaży dla jednego kontrahenta, zrealizowanej w III kwartale 2015 r., to może to być uproszczona zbiorcza faktura korygująca.

Dopuszczalny załącznik z niezbędnymi danymi

Teoretycznie na wystawionej przez podatnika zbiorczej fakturze korygującej powinny się znaleźć numery korygowanych faktur. Dotyczyłoby to również uproszczonej zbiorczej faktury korygującej, gdyż obecnie obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości rezygnacji z wykazywania na zbiorczych uproszczonych fakturach korygujących numerów korygowanych faktur (inaczej było do końca 2013 r.).

W praktyce jednak dopuszcza się, aby integralną częścią zbiorczych faktur korygujących był załącznik ze wszystkimi niezbędnymi danymi korygowanych faktur pierwotnych, w tym ich numerami (zob. przykładowo interpretacje Izby Skarbowej w Warszawie z 24 września 2013 r., IPPP1/443-815/13-3/MP oraz z 30 lipca 2014 r., IPPP1/443-586/14-3/ISZ). W omawianym przypadku jest zatem możliwe, aby numery korygowanych faktur zamiast w treści zbiorczej faktury korygującej zostały wskazane w załączniku do niej.

Autor jest doradcą podatkowym

Treść zbiorczych faktur korygujących

Zbiorcze faktury korygujące powinny zawierać:

1) wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA" albo wyraz „KOREKTA" (nie ma obowiązku dodawania wyrazu „ZBIORCZA"; nie ma jednak również zakazu dodawania tego wyrazu),

2) numer kolejny oraz datę wystawienia;

3) następujące dane zawarte w fakturach, których dotyczy zbiorcza faktura korygująca:

a) daty wystawienia,

b) numery faktur,

c) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,

d) NIP podatnika,

e) NIP (względnie zagraniczny numer VAT) nabywcy,

f) daty dokonania lub zakończenia dostaw towarów lub wykonania usług lub daty otrzymania zapłaty (jeżeli daty te zostały wskazane na korygowanych fakturach),

g) nazwy (rodzaje) towarów lub usług objętych korektą,

4) przyczynę korekty,

5) kwoty korekt podstawy opodatkowania lub kwoty korekt podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej (jeżeli korekty wpływają na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego) albo prawidłową treść korygowanych pozycji (w innych przypadkach).