Odwrócony VAT od laptopów od 1 lipca

Cena jest to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę. Jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym, to w cenie uwzględnia się te podatki. Wynika to wprost z ustawy z 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług.

Następnie sprzedawca będący podatnikiem VAT odprowadza do urzędu skarbowego VAT, który wcześniej został doliczony do ceny i przerzucony przez niego na nabywcę. Deklaruje to w swojej deklaracji VAT-7 w miesiącu sprzedaży.

Natomiast zgodnie z systemem odwróconego obciążenia od niektórych towarów, tj. wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o VAT, to standardowe rozliczanie ceny, czyli rozliczanie w sposób opisany wyżej, jest „odwrócone".

Cena netto

Zgodnie z tym systemem nabywca towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy VAT nie musi płacić sprzedającemu ceny brutto za ten towar, czyli ceny zawierającej VAT, lecz płaci mu cenę netto. I to mimo iż sprzedaż tego towaru wciąż podlega obciążeniu podatkiem i to stawką 23 proc. Nabywca płaci zatem sprzedawcy wyłącznie cenę netto danego towaru, natomiast VAT zapłacić musi bezpośrednio do urzędu skarbowego, deklarując go w swojej deklaracji VAT-7 w miesiącu zakupu.

Ten niestandardowy sposób rozliczenia ceny wynika z art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT, zgodnie z którym od towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o VAT podatnikiem VAT jest ich nabywca, a nie ich sprzedawca.

System ten początkowo obejmował wyłącznie złom, a po kilkukrotnych zmianach ustawy o VAT obecnie obejmuje już kilkadziesiąt towarów.

Coraz liczniejsza grupa towarów

Po ostatniej zmianie dokonanej ustawą z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych system ten zaczął dotyczyć także laptopów. Ustawa ta została opublikowana w DzU z 4 maja 2015 r. pod poz. 605.

Chodzi przy tym wyłącznie o laptopy o łącznej wartości – w ramach jednolitej gospodarczo transakcji – powyżej 20 000 zł. System ten (odwrotnego obciążenia) nie obejmuje zatem zakupu jednostkowych komputerów przenośnych, gdzie ich wartość sprzedaży/zakupu nie osiągnie jednorazowo tej kwoty.

Jeśli chodzi o laptopy sprzedawane po 1 lipca 2015 r. (rozszerzenie załącznika nr 11 dotyczy laptopów właśnie od tej daty), to cena ich sprzedaży nie powinna już uwzględniać podatku od towarów i usług. Ustawodawca zdecydował bowiem, że zamiast sprzedającego to kupujący będzie zobowiązany zapłacić urzędowi skarbowemu VAT od laptopów sprzedawanych przez sprzedawcę. Innymi słowy, nabywca będzie musiał rozliczyć VAT za sprzedawcę.

Nabywca laptopów otrzyma od sprzedawcy fakturę na ich zakup z dopiskiem „odwrotne obciążenie". Na podstawie tej faktury nabywca na jej odwrocie (może to też zrobić w osobnym dokumencie wewnętrznym lub nawet w używanej jeszcze fakturze wewnętrznej) wyliczy 23 proc. VAT dla celów jego zaewidencjonowania i zadeklarowania.

Ze stawką podstawową

Nabywca laptopów bez względu na to, w jakich celach je kupuje, musi je opodatkować stawką VAT 23 proc. Następnie w poz. 31 oraz w poz. 32 deklaracji VAT-7 składanej za miesiąc, w którym kupił laptopy, wpisuje odpowiednio cenę netto ich zakupu (tj. w kolumnie „podstawa opodatkowania" wpisuje przykładowo kwotę 100 000 zł) oraz w kolumnie obok (w poz. 32) wysokość należnego VAT (przykładowo: 23 000 zł).

U nabywcy laptopów będącego czynnym podatnikiem VAT wykazany w poz. 32 podatek należny od zakupu komputerów przenośnych może stać się również podatkiem naliczonym wykazywanym w poz. 42. Stanie się tak jednak tylko wówczas, gdy zakup ten będzie służyć (w całości lub w części) działalności opodatkowanej VAT. Jeśli przykładowo zakup laptopów został zrealizowany przez nabywcę dla celów wykonania ogólnej działalności, tj. zarówno opodatkowanej VAT, jak i zwolnionej z VAT, to odliczenie przysługuje zgodnie z roczną proporcją sprzedaży, wyliczoną na podstawie art. 90 ust. 2 i następne ustawy o VAT.

Przykład

Przedsiębiorca zamierza w drugiej połowie roku 2015 nabyć 50 laptopów. Ich cena wyniesie 100 000 zł. Ponieważ od 1 lipca 2015 r. to kupujący jest zobowiązany zapłacić bezpośrednio do urzędu skarbowego VAT od tego zakupu, a nie ich dostawca od ich sprzedaży, na przedsiębiorcy będzie ciążyć obowiązek wyliczenia i zapłacenia urzędowi skarbowemu podatku w wysokości 23 000 zł.

Elżbieta Rogala – niezależny ekspert i wykładowca VAT, www.elzbietarogala.pl