Rz: Czy pracodawca przekazujący z okazji świąt prezent pracownikowi może wydatki na jego zakup zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu?
Emil Kaczyński: Zaliczenie wydatków na zakup prezentów dla pracownika do kosztów uzyskania przychodu zależy od źródła ich finansowania. Pracodawca finansujący wydatki na zakup prezentów ze środków obrotowych będzie mógł ująć koszt zakupu prezentów w kosztach podatkowych. Takie upominki mogą zostać uznane za element wynagrodzenia za całokształt pracy i stanowić formę pozapłacowej motywacji do pracy. Oznacza to, że będą one spełniać wynikające zarówno z ustawy o PIT, jak i ustawy o CIT przesłanki do uznania ich za koszt podatkowy, tzn. zostaną poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.
Inaczej będzie w przypadku sfinansowania świątecznych zakupów z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS). Wydatki z tego funduszu nie są kosztem uzyskania przychodu pracodawcy, gdyż koszt jest rozliczany wcześniej, a dokładniej jest nim odpis na fundusz. Należy pamiętać, że fundusz służy pomocy socjalnej, która powinna być przyznawana w oparciu o ocenę indywidualną sytuacji pracowników. Możliwość przeznaczania tych środków na pomoc świąteczną w postaci prezentów jest więc ograniczona.
Pracodawca jako płatnik odpowiada też za pobór zaliczki na PIT od pracowniczych przychodów. Czy w przypadku paczek świątecznych ma obowiązek ich poboru?
Wartość otrzymanych przez pracowników prezentów będzie dla nich przychodem ze stosunku pracy. Pracodawca powinien więc pobrać od tej wartości zaliczki na PIT. Wyjątkiem od tej zasady są świadczenia z ZFŚS.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT zwolniona z podatku jest wartość świadczeń rzeczowych i pieniężnych, otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, sfinansowanych w całości ze środków ZFŚS lub funduszy związków zawodowych. Zwolnienie jest jednak ograniczone kwotowo, do łącznej wartości 380 zł w roku. Ustawa o PIT wyraźnie wskazuje, że rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.
Jak rozliczyć VAT od tego typu upominków?
Ustawa o VAT zrównuje z odpłatną, opodatkowaną dostawą towarów, przekazanie nieodpłatnie przez podatnika VAT towarów należących do jego przedsiębiorstwa m.in. jego pracownikom. Warunkiem uznania takiego nieodpłatnego świadczenia za zrównane z odpłatnym jest przysługujące podatnikowi prawo do odliczenia w całości lub w części VAT naliczonego z faktur dokumentujących zakup tych towarów.
W konsekwencji konieczność odprowadzenia VAT od przekazanych prezentów zależy od prawa do wcześniejszego odliczenia podatku. Od zasady opodatkowania nieodpłatnych dostaw ustawa przewiduje odstępstwo, stosowane do prezentów o małej wartości, jeśli są one przekazywane na cele związane z działalnością gospodarczą.
Potwierdzają to organy podatkowe, przykładowo dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z lipca 2013 r. (nr ILPP2/443-415/13-4/AD) potwierdził, że prezenty dla pracowników, motywujące ich do pracy powinny być uznane za związane z działalnością gospodarczą. Za prezent o małej wartości uważa się towary o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł, jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości obdarowanych. Natomiast w przypadku towarów, których cena jednostkowa nie przekracza 10 zł netto, nie trzeba prowadzić takiej ewidencji.
—rozmawiał Mateusz Maj
