- Nasza firma zawarła umowę współpracy z holenderską spółką z o.o. (kontraktorem) posiadającą w Polsce zarejestrowany oddział. Przedmiotem umowy jest sprzedaż drukarek na naszą rzecz. Umowa współpracy określa warunki sprzedaży, terminy płatności itp., przy czym faktyczne zakupy drukarek robione są od dilera (polskiej firmy) wskazanego nam przez kontraktora. Umowa z kontraktorem określa również, że po przekroczeniu kwotowego progu sprzedaży za kwartał należy się nam rabat (premia) za osiągniętą wielkość sprzedaży. Taką premię otrzymaliśmy we wrześniu. Z tym że:
- kwota premii w euro wpłynęła od polskiego oddziału holenderskiej spółki z o.o.,
- dokument credit note na kwotę przelewu został wystawiony przez firmę holenderską (z NIP holenderskim),
Czy otrzymaną kwotę rabatu (premii) należy opodatkować podatkiem od towarów i usług? Jeśli tak, to według jakiego kursu i według jakiej daty? Czy w CIT kwota ta powinna być wykazana jako zmniejszenie kosztów czy przychód i po jakim kursie? – pyta czytelniczka.
Odpowiedź należy rozpocząć od wyjaśnienia, że premie pieniężne otrzymywane ?z tytułu osiągnięcia określonej wielkości sprzedaży są rodzajem rabatu. Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny ?w uchwale z 25 czerwca 2012 r. (I FPS 2/12), stwierdzając, że „wypłata kontrahentowi bonusu warunkowego (premii pieniężnej) z tytułu osiągnięcia określonej wielkości sprzedaży lub terminowości regulowania należności stanowi rabat (...) zmniejszający podstawę opodatkowania".
Niepotrzebna faktura korygująca
W przedstawionej sytuacji czytelniczka otrzymała premię pieniężną nie od podmiotu, od którego zostały nabyte drukarki, lecz od podmiotu będącego ich dystrybutorem. Jest to zatem tzw. rabat pośredni. Przyjmuje się, że ?w tego typu sytuacjach przyznawane rabaty obniżają podstawę opodatkowania oraz – jeżeli wystąpił – podatek należny u podatników przyznających te rabaty (zob. przykładowo wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 24 października 1996 r. ?w sprawie C-317/94 czy ?z 15 października 2002 r. w sprawie C-427/98) bez konieczności wystawiania faktury korygującej (zob. przykładowo wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 stycznia 2009 r., I FSK 1653/07).
Konsekwentnie należy uznać, że bez otrzymania faktury korygującej do obniżenia podatku odliczonego ?w tego typu sytuacjach obowiązani są podatnicy otrzymujący rabaty, w tym rabaty udzielane w formie przyznania premii pieniężnej. Takie stanowisko zajmują organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach ?z 17 czerwca 2013 r. (IBPP1/443-218/13/ES) czy interpretacja Izby Skarbowej w Łodzi z 18 września 2013 r (IPTPP2/ 443-461/13-4/JS). W drugim ze wskazanych pism czytamy, że „w przedmiotowej sprawie wystawiona nota jest pisemnym dokumentem, który w świetle regulacji prawnych umożliwia udokumentowanie premii pieniężnej. Zatem na podstawie noty producent jest ?w stanie określić kwotę udzielonej wnioskodawcy premii i w związku z tym ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego z tytułu przyznanej wnioskodawcy premii pieniężnej od nabytych produktów. W konsekwencji powyższego należy zatem stwierdzić, że skoro producent na podstawie noty może obniżyć kwotę wykazanego przez siebie podatku VAT należnego, tym samym wnioskodawca na podstawie noty dokumentującej wartość przyznanej premii pieniężnej winien obniżyć swój podatek VAT naliczony o kwoty podatku VAT wynikające z wystawionej noty księgowej".
Żadnych skutków ?w VAT
Z treści pytania nie wynika, aby w przedstawionej sytuacji nota kredytowa (credit note) wystawiona przez holenderską spółkę zawierała VAT, zwłaszcza polski VAT. Dodatkowo nota ta została wystawiona w euro, a zakupy drukarek były – jak zakładam – dokonywane w złotych. W tej sytuacji zastosowanie się do wskazanego powyżej stanowiska odnośnie do rozliczania rabatów pośrednich przez nabywców jest niemożliwe. Uważam zatem, że w tej sytuacji czytelniczka nie ma obowiązku rozliczania w VAT otrzymanej premii jako rabatu.
Z treści pytania nie wynikają również informacje pozwalające uznać, że przedmiotowa premia pieniężna jest wynagrodzeniem z tytułu świadczenia przez firmę czytelniczki usługi dla holenderskiej spółki. Dlatego też uważam, że otrzymanie tej premii pieniężnej nie wywołało dla niej żadnych skutków na gruncie VAT (jej otrzymania nie trzeba moim zdaniem rozliczać dla celów VAT).
Przyznający ?ujmie w kosztach
Zupełnie inaczej rabaty pośrednie traktowane są dla celów podatku dochodowego. Jak bowiem orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku ?z 3 lipca 2012 r. (II FSK 2558/10), rabaty takie nie obniżają przychodów przyznających je podatników. Takie stanowisko wyrażają organy podatkowe, wskazując jednocześnie, że koszty rabatów pośrednich mogą być przez przyznających je podatników zaliczane do kosztów uzyskania przychodów (zob. przykładowo interpretację Izby Skarbowej w Warszawie ?z 21 maja 2013 r., IPPB5/423-140/13-4/MW, czy interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 22 października 2013 r., IBPBI/2/423-942/13/MO).
Konsekwentnie należy uznać, że rabaty pośrednie nie zmniejszają kosztów uzyskania przychodów otrzymujących je podatników, lecz są dla nich przychodami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Dla celów podatku dochodowego otrzymana przez firmę czytelniczki premia pieniężna stanowi więc przychód. Przychód ten powstał w dacie faktycznego otrzymania premii (zgodnie z art. 14 ?ust. 1i ustawy o PIT albo art. 12 ust. 3e ustawy o CIT) ?i należy go przeliczyć według kursu średniego euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień otrzymania premii (zgodnie z art. 11a ust. 1 ustawy o PIT lub art. 12 ust. 2 ustawy o CIT).
Na zakończenie trzeba wyjaśnić, że z punku widzenia udzielonej odpowiedzi nie ma znaczenia okoliczność, że holenderska spółka z o.o. posiada w Polsce zarejestrowany oddział. Nie wpływa to na wniosek, że otrzymanie przedmiotowej premii pieniężnej nie wywołuje dla firmy czytelniczki skutków w VAT.
Autor ?jest doradcą podatkowym