Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny ?w Warszawie w wyroku z 20 sierpnia 2014 r. (III SA/Wa 585/14).
Spółka, która świadczy usługi ubezpieczeniowe i leasingowe, po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) ?z 17 stycznia 2013 r. w sprawie BGŻ Leasing (C–224/11) złożyła wniosek o zwrot nadpłaty w VAT i należnego od niej oprocentowania. Zdaniem spółki podstawy do zwrotu nadpłaty wynikały z wyroku TSUE, w świetle którego usługa ubezpieczenia przedmiotu leasingu i usługa leasingu są od siebie odrębne. ?W związku z tym usługa ubezpieczenia powinna być samodzielnie opodatkowana, ?a spółka miała prawo do żądania nadpłaty ?i oprocentowania od samej usługi ubezpieczenia. W ocenie spółki dla zwrotu nadpłaty i oprocentowania bez znaczenia pozostawało to, że wyrok TSUE był wyrokiem interpretującym, a nie stwierdzającym niezgodność prawa krajowego ze wspólnotowym.
Organ podatkowy odmówił spółce zwrotu. Podnosił, że wykładnia art. 74 w zw. ?z art. 78 § 5 pkt 1 ordynacji podatkowej (dalej: o.p.) wskazuje, że podstawa do zwrotu nadpłaty i oprocentowania jest zależna od tego, czy wyrok TSUE odnosi się bezpośrednio do źródła. Dlatego też art. 74 o.p. ma zastosowanie tylko do orzeczeń TSUE stwierdzających niezgodność przepisów prawa krajowego ze wspólnotowym. Wyrok TSUE w sprawie BGŻ Leasing miał zaś charakter interpretujący.
Sąd uchylił decyzję w całości. Wskazał, że dla zastosowania art. 74 o.p. nie ma znaczenia charakter wyroku TSUE. Z linii orzeczniczej sądów administracyjnych wynika bowiem, że art. 74 o.p. nie uzależnia zwrotu od podziału orzeczeń TSUE na interpretujące i stwierdzające niezgodność prawa krajowego ze wspólnotowym. Jednocześnie art. 74 o.p. ma uzupełnienie w art. 78 § 5 ?pkt 1 o.p., który określając oprocentowanie nadpłaty, uwzględnia sytuacje związane ?z opublikowaniem wyroku TSUE. W konsekwencji spółce przysługiwał zwrot nadpłaty i odsetek w związku z zapadłym wyrokiem TSUE.
—Natalia Matuszak, współpracowniczka zespołu zarządzania ?wiedzą podatkową firmy Deloitte
Katarzyna ?Mitelsztedt?-Hakenberg, konsultantka ?w warszawskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.
Komentowany wyrok jest kontynuacją trwającego od kilku lat sporu między podatnikami ?a organami dotyczącego właściwego opodatkowania usługi ubezpieczenia przedmiotu leasingu. Wątpliwości w tym zakresie rozwiał TSUE w wyroku z 17 stycznia 2013 r. w sprawie C-224/11 BGŻ Leasing, wskazując, że usługa ubezpieczenia jest usługą odrębną, a „koszty ubezpieczenia stanowią świadczenie wzajemne usługi ubezpieczenia związanej z przedmiotem leasingu, a nie świadczenie wzajemne samej usługi leasingu". W przedmiotowym wyroku TSUE zajął odmienne stanowisko od wyrażonego przez NSA w uchwale siedmiu sędziów ?z 8 listopada 2011 r. (I FPS 3/10), zgodnie ?z którym podmiot świadczący usługi leasingu powinien włączyć do podstawy opodatkowania tych usług koszty ubezpieczenia przedmiotu leasingu. Należy wskazać, że w praktyce po wyroku w sprawie C-224/11 BGŻ Leasing organy podatkowe powinny rozstrzygać zgodnie z wyrokiem TSUE, a nie uchwałą.
Po publikacji w Dzienniku Urzędowym UE przedmiotowego wyroku TSUE, w sprawach zakończonych niekorzystnymi ostatecznymi decyzjami, podatnicy zaczęli na podstawie ?art. 240 § 1 pkt 11 o.p. lawinowo występować ?o wznowienie postępowania. Natomiast podatnicy, którzy dobrowolnie uiścili należny podatek, na podstawie art. 74 o.p. zaczęli występować w trybie nadpłaty o zwrot nienależnie zapłaconego podatku wraz ?z oprocentowaniem, jednocześnie korygując poprzednie deklaracje.
Pomimo jednak korzystnego dla podatników wyroku TSUE, organy podatkowe zaczęły odmawiać zwrotu nadpłaty podatku, wskazując, że wyrok ten ma charakter interpretacyjny, ?a nie stwierdzający niezgodność prawa krajowego z unijnym. W konsekwencji zdaniem organów w takiej sytuacji nie ma zastosowania art. 74 ordynacji podatkowej dotyczący nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego lub orzeczenia TSUE.
WSA w Warszawie w komentowanym wyroku słusznie podzielił stanowisko podatnika, uznając, że art. 74 o.p. nie uzależnia zwrotu nadpłaty ?od podziału orzeczeń TSUE na interpretujące ?i stwierdzające niezgodność prawa krajowego ?ze wspólnotowym. Wyrok WSA w Warszawie wpisuje się w dotychczasową linię orzeczniczą sądów administracyjnych w tej kwestii. Tytułem przykładu można przywołać wyrok WSA we Wrocławiu z 9 kwietnia 2014 r. (I SA/Wr 158/14), w którym sąd wskazał, że przepisy ?art. 74 i nast. o.p. w sposób kompleksowy regulują tryb powstawania nadpłaty w wyniku orzeczenia TSUE i należy przyjąć, że zakres tego przepisu obejmuje nie tylko nadpłatę podatku ?w rozumieniu art. 72 o.p., lecz również zwrot podatku w rozumieniu art. 3 pkt 7 o.p. Wyrok interpretacyjny TSUE wyraźnie wskazuje, w jakiej sytuacji w przypadku refakturowania usługi ubezpieczeniowej podatek od towarów i usług nie powinien być uwzględniany. W konsekwencji dokonywane przez organy różnicowanie wyroków jest bezzasadne.
