Otrzymanie przez przedsiębiorcę prowadzącego podatkową księgę przychodów ?i rozchodów faktury korygującej dotyczącej nabytych dla potrzeb działalności gospodarczej towarów lub usług to zdarzenie na tyle powszechne, że jednoznaczne rozpoznanie jego podatkowych skutków nie powinno budzić większych wątpliwości. Nic bardziej mylnego. Wielu podatników ma w takich sytuacjach duże problemy z prawidłowym ujęciem tego dokumentu w dokumentacji księgowej i rozpoznaniem skutków podatkowych będących następstwem zaewidencjonowania takiej faktury. Podatnicy wiedzą, że otrzymana faktura korygująca zazwyczaj powoduje konieczność korekty kosztów uzyskania przychodów. Trzeba jednak ustalić, czy zmiana wartości kosztów powinna odnosić się do okresu, w którym faktura korygująca została wystawiona, czy okresu, ?w którym jako koszt została rozpoznana faktura korygowana (pierwotna). Z technicznego, a zarazem praktycznego punktu widzenia każdorazowe odnoszenie się do okresu, w którym jako koszt wykazana została faktura pierwotna, oznacza obowiązek ciągłego korygowania wartości kosztów ujawnionych w poprzednich okresach rozliczeniowych, a w efekcie konieczność korygowania uprzednio ustalonych i zapłaconych zaliczek na podatek dochodowy.

Ustawa o PIT nie przewiduje żadnych jednoznacznych reguł w zakresie ustalenia okresu, w którym powinna zostać ujawniona i rozliczona korekta kosztów wynikająca ?z otrzymanej przez podatnika faktury korygującej. W myśl art. 22 ust. 4 ustawy o PIT koszty uzyskania przychodów co do zasady są potrącane tylko w roku podatkowym, ?w którym zostały poniesione. Co więcej, w myśl art. 22 ?ust. 6b ustawy o PIT za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów (z pewnymi zastrzeżeniami) uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu będącego podstawą do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

Powstaje zatem pytanie, czy zasada z art. 22 ust. 6b może być stosowana również do faktur korygujących. Jej przyjęcie oznaczałoby, że korekta kosztów wynikająca z otrzymanej faktury korygującej ?w przypadku podatnika prowadzącego podatkową księgę powinna być rozpoznana ?w dniu wystawienia takiej faktury. Taką kwalifikację kwestionują jednak organy podatkowe, które podnoszą, że faktura korygująca w ujęciu kosztowym nie decyduje ?o powstaniu samoistnego zdarzenia, gdyż zawsze odnosi się do czynności udokumentowanej fakturą pierwotną. Powinna więc być odnoszona wstecz do okresu zaewidencjonowania faktur pierwotnych. Tak stwierdziła m.in. Izba Skarbowa w Łodzi ?w interpretacji z 30 lipca 2014 r. (IPTPB1/415-248/14-4/AP), wskazując, że korekta kosztów wynikająca z otrzymanego przez podatnika rabatu powinna zostać uwzględniona ?w wielkości kosztów uzyskania przychodów poprzez ich zmniejszenie/zwiększenie ?w okresie rozliczeniowym (miesiącu, roku podatkowym), w którym koszty te pierwotnie zostały zaksięgowane. Oznacza to konieczność korygowania kosztów wstecz. Warto jednak zauważyć, że również w tym względzie stanowisko organów podatkowych bywa rozbieżne. Przykładowo zdaniem Izby Skarbowej w Bydgoszczy (interpretacja z 12 października 2010 r., ITPB1/415-732/10/WM) kluczowe jest ustalenie przyczyn korekty. Jeżeli bowiem faktura dokumentuje stan faktyczny istniejący w chwili wystawienia faktury pierwotnej, to faktura korygująca powinna być księgowana wstecz. Jeżeli natomiast sporządzenie faktury korygującej jest konsekwencją zdarzeń, które miały miejsce już po sporządzeniu faktury pierwotnej, to należy ewidencjonować ją w dacie wystawienia.

Autor jest doradcą podatkowym