Panele fotowoltaiczne bez podatku od nieruchomości

Przedmiotem sporu, który został rozstrzygnięty przez WSA w Opolu ?w wyroku z 13 czerwca (I SA/Op 327/14), była interpretacja indywidualna, o którą wystąpił podatnik zamierzający zrealizować inwestycję polegającą na montażu w otwartym terenie paneli (ogniw) fotowoltaicznych. We wniosku skierowanym do wójta gminy, na której terenie wnioskodawca planował rozpocząć działalność, podatnik poprosił o wyjaśnienie, czy panele fotowoltaiczne powinny podlegać opodatkowaniu ?w całości jako budowle, czy może budowlą jest wyłącznie ich część budowlana, na którą składają się m.in. fundamenty, kotwy, palowanie oraz płyty betonowe. Podatnik domagał się potwierdzenia prawidłowości tego drugiego, korzystniejszego dla niego stanowiska, czego ostatecznie odmówił mu organ podatkowy.

Niejasny przepis

Źródłem sporu była budząca ?w praktyce znaczne wątpliwości interpretacja art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: ustawa), definiującego pojęcie budowli stanowiącej przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Przepis ten wyróżnia dwie grupy obiektów, które w rozumieniu ustawy uważane są za budowle.

1. ?Pierwsza z nich to obiekty budowlane w rozumieniu prawa budowlanego, niebędące budynkami ani obiektami architektury.

2. ?Druga to urządzenia budowlane (również w rozumieniu prawa budowlanego), które zapewniają możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.

Racja przedsiębiorcy kontra interes fiskalny gminy

Podatnik we wniosku przedstawił stanowisko, zgodnie z którym samych paneli fotowoltaicznych (będących generatorami energii elektrycznej) nie można uznać za budowle. Są to bowiem urządzenia techniczne, które nie powstają w drodze procesu budowlanego. Nie spełniają one tym samym przesłanek pozwalających na uznanie ich za obiekt budowlany ?w rozumieniu prawa budowlanego. Uniemożliwia to zakwalifikowanie ich jako budowli. Co więcej, podatnik powołał się na odrębność techniczną samych paneli oraz ich części budowlanych. Oprócz odmiennego charakteru tych części ich odrębność przejawiała się przede wszystkim w możliwości łatwego odłączenia paneli od części budowlanych bez uszczerbku dla inwestycji. Ten odmienny charakter części technicznej oraz budowlanej urządzenia powoduje, że tylko ta ostatnia powinna podlegać opodatkowaniu.

Stanowisko przedstawione przez podatnika oznaczałoby jednak znacznie mniejsze obciążenie podatkowe, na które wpływa wartość obiektów podlegających opodatkowaniu. Wójt nie zgodził się zatem na podejście korzystne dla podatnika, forsując tezę, zgodnie z którą do podstawy opodatkowania należy zaliczyć wartość nie tylko części budowlanych, ale również samych ogniw. Podstawą dla takiej interpretacji początkowo było stwierdzenie, że panele fotowoltaiczne są urządzeniami budowlanymi, które nie mogą funkcjonować bez części budowlanych.

Po uchyleniu tej interpretacji przez WSA w Opolu wójt wydał kolejną, również niekorzystną dla podatnika. Tym razem stwierdził, że panele posadowione na specjalnych mocowaniach stanowią całość techniczno-użytkową, będącą obiektem budowlanym na gruncie prawa budowlanego. Było to równoznaczne ze stwierdzeniem, że całość ta powinna podlegać opodatkowaniu jako budowla.

Zwycięstwo interpretacji TK

Sąd nie zgodził się z profiskalną interpretacją wójta, popierając tym samym stanowisko przedstawione przez podatnika. Wskazał jednak na poważne wątpliwości odnoszące się do kwalifikacji podatkowej specyficznego rodzaju obiektów składających się z części budowlanych oraz innych niż budowlane („technicznych"). Warunkiem opodatkowania całości takich obiektów jest jednak związek techniczno-użytkowy zachodzący pomiędzy obiema tymi częściami, który ?w przypadku ogniw fotowoltaicznych oraz ich części budowlanych nie wystąpił.

Chociaż WSA w Opolu nie powołał się bezpośrednio na to rozstrzygnięcie, to komentowane orzeczenie jest w pełni zgodne z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 13 września 2011 r. (P 33/09), będącego główną wytyczną dla takiej interpretacji przepisów ustawy.

Aleksander Jarosz, doradca podatkowy i menedżer ?w dziale prawno-podatkowym PwC

Rozstrzygnięcie ważne ?nie tylko dla branży

Mimo że komentowany wyrok dotyczy stricte paneli (ogniw) fotowoltaicznych, to wyrażone w nim tezy mogą się przekładać na korzystne opodatkowanie znacznie większej grupy obiektów. Przede wszystkim sąd wprost przyznał, że analogiczną interpretację zastosować można m.in. do elektrowni wiatrowych, których zasady opodatkowania do niedawna budziły nie mniejsze emocje. Stąd już z kolei tylko krok do zastosowania analogicznych zasad do podobnie zbudowanych, wymienionych w art. 3 pkt 3 ustawy – Prawo budowlane, bezpośrednio obok elektrowni wiatrowych – m.in. kotłów ?i pieców przemysłowych.

W rzeczywistości jednak komentowany wyrok jest kolejnym potwierdzeniem, że opodatkowanie ograniczone wyłącznie do części budowlanych dotyczy wszystkich urządzeń technicznych, których konstrukcja umożliwia ich łatwy demontaż. Urządzenia takie są natomiast typowe dla większości przedsiębiorstw działających w przemyśle zarówno lekkim, jak i ciężkim – w zasadzie we wszystkich jego gałęziach, w tym m.in. paliwowej, energetycznej, chemicznej czy elektromaszynowej. Wyrok WSA w Opolu jest zatem kolejnym ważnym rozstrzygnięciem utrwalającym korzystną dla podatników linię orzecznictwa w tym zakresie.