Czy otrzymaną od najemcy kaucję muszę wykazać w składanej przeze mnie deklaracji VAT?

– pyta czytelnik.

Aby być zobowiązanym do ujęcia otrzymywanych kwot ?w deklaracji VAT-7, podatnik musi móc przyporządkować otrzymaną należność albo do określonej stawki VAT (najczęściej będzie to 23 proc., ale może to być także 8 proc., ?5 proc. czy zero proc.), albo potraktować ją jako zwolnioną z VAT. Przy czym – co najważniejsze – stawki VAT lub zwolnienia z VAT dotyczą wyłącznie tych kwot, które są lub będą otrzymywane z tytułu wykonywania dwóch rodzajów czynności (transakcji), tj.:

- ?dostawy towarów (np. dostawy gruntów, lokalu, energii elektrycznej, cieplnej czy gazowej) lub

- ?świadczenia usług (np. budowlanych, najmu lokali lub budynków, dostaw wody, odbioru ścieków, dzierżawy gruntów).

Oznacza to, że część z otrzymywanych przez przedsiębiorcę kwot nie będzie wykazywana w deklaracji VAT-7. Są to bowiem kwoty niepodlegające VAT. Otrzymana kwota dotyczy wówczas czynności, które w ogóle nie podlegają VAT (obok czynności objętych stawką VAT i obok objętych zwolnieniem z VAT).

W deklaracji VAT nie będą więc umieszczane np. otrzymane opłaty sankcyjne (odszkodowania, kary umowne, odsetki karne), darowizny pieniężne, kaucje, odsetki bankowe, opłaty publicznoprawne itp. Nie są one bowiem ani należnościami za dostarczony towar, ani należnościami za świadczone usługi.

Przy czym „kaucja" – według SJP – jest to suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania umowy; zastaw; zabezpieczenie; gwarancja. Nie jest zatem należnością za dostarczony towar czy wykonaną usługę, która podlegałaby opodatkowaniu.

Uwaga! Czasami w deklaracji VAT należy wykazać zapłaconą kontrahentowi, a nieotrzymaną od niego kwotę. W przypadku nabycia towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o VAT (np. złomu, makulatury, pełnowartościowych towarów ze stali i miedzi) należna lub zapłacona opłata jest opodatkowana na zasadzie „odwrotnego obciążenia". Musi się ona znaleźć w deklaracji VAT-7 (w poz. 31 i 32) lub odpowiednio w deklaracji VAT-9M (w poz. 24 i 25), składanych przez nabywców tych towarów.

—Elżbieta Rogala, ?niezależny ekspert ?i wykładowca VAT, ?www.elzbietarogala.pl