Niedawna interpretacja Izby Skarbowej w Łodzi pokazuje, jak łatwo sprzedając prywatny majątek, zostać podatnikiem.

Sprawa dotyczy właściciela nabytej w 2007 r. działki. Parcela była przeznaczona pod zabudowę.

Sprzedawca działki nie wystawił faktury, nabywca nie odliczył więc VAT. Nowy właściciel w chwili transakcji był  już podatnikiem VAT z tytułu wynajmu lokalu użytkowego, nie prowadził jednak działalności gospodarczej zgodnie z ustawą o PIT. W ciągu kilku kolejnych lat wykonał uzbrojenie terenu. Po kilku latach kupił też działkę sąsiednią i scalił dwie nieruchomości. Od drugiego zakupu też nie odliczył VAT. Całość inwestycji traktował jako prywatną lokatę kapitału, bez skonkretyzowanych planów na przyszłość. Wystąpił o pozwolenie na budowę na scalonej działce, uzyskał je, ale domu nie postawił i pozwolenie wygasło. Nie odliczał VAT od żadnego wydatku związanego z działką.

W tym czasie zarejestrował działalność gospodarczą. Wydatków związanych z nieruchomością nie zaliczał jednak do kosztów uzyskania przychodów. Przyznał, że po scaleniu przez trzy miesiące wynajmował działkę i dokumentował to fakturami VAT.

Po kilku latach zamierzał sprzedać działkę i zapytał o konieczność opodatkowania tej transakcji VAT.

Nabywców zamierzał szukać przez biuro nieruchomości i ogłoszenie w Internecie. Właściciel zaznaczył, że nie handluje działkami, a jedyną taką transakcję przeprowadził w 2003 r.

Uznał, że nie będzie musiał naliczać VAT od sprzedaży. Wniosek ten wysnuł m.in. z zasady neutralności VAT.

– Gdyby bowiem opodatkować sprzedaż majątków prywatnych, za każdym razem dochodziłoby do konieczności zapłacenia podatku, podczas gdy nabywca niebędący podatnikiem nie mógłby tego podatku odliczyć. W ten sposób ta sama nieruchomość, która kilkakrotnie może zmienić właściciela, byłaby opodatkowana wiele razy, a nikt podatku VAT nie mógłby odliczyć – argumentował.

Właściciel wskazał też na definicję podatnika zawartą w art. 15 ustawy o VAT i wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z września 2011 r. (sygn. C-180/10 i C-181/10). Trybunał zaakceptował stanowisko, że sprzedaż majątku prywatnego nie jest działalnością opodatkowaną, jeśli sprzedawca nie angażuje środków podobnych do używanych przez profesjonalistów.

Ten sam przepis i orzeczenie był podstawą zupełnie odmiennej oceny Izby Skarbowej. Organ uzasadnił, że zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza to także wykorzystywanie towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Działalność taka sprawia, że wynajmującego traktować należy jako podatnika, a więc sprzedaż działki jako sprzedaż opodatkowaną.

– Działania podejmowane przez wnioskodawcę nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym – przesądziła izba. Uzasadniła to stwierdzenie m.in. uzbrojeniem działki i wykorzystaniem podczas sprzedaży biura nieruchomości i Internetu. Wszystkie podejmowane przez kilka lat działania, zdaniem izby, świadczą o zorganizowanym charakterze sprzedaży.