Rz: Z początkiem roku weszło ?w życie wiele istotnych zmian do ustawy o VAT. Czy dotyczą one również małych podatników?
Łukasz Czekański:
Zasady rozliczania VAT przez małych podatników pozostały raczej bez zmian. Podobnie jak dotychczas, mały podatnik może skorzystać ?z metody kasowej, polegającej na tym, że obowiązek podatkowy będzie u niego powstawał z dniem otrzymania całości lub części zapłaty. Dotyczy to świadczenia usług lub dostawy towarów na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT czynnymi, np.: zwolnionymi z uwagi na wysokość obrotu. Obowiązek podatkowy powstaje wtedy ?z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, jednak ?nie później niż 180. dnia od wydania towaru lub wykonania usługi. Zatem, aby prawidłowo rozliczyć VAT, mały podatnik będzie musiał weryfikować status nabywcy towaru lub usługi.
Czy zmienił się zakres czynności, których nie można rozliczać metodą kasową?
Tak. Od 1 stycznia tego roku metoda kasowa nie ma zastosowania m.in. do wydania towarów przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu, przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej (lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu) własności towarów w zamian za odszkodowanie, jak również świadczenia usług zwolnionych od podatku ?o charakterze finansowym ?i ubezpieczeniowym. Ponadto, podobnie jak wcześniej, metody kasowej nie można stosować do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz do przemieszczenia towarów do składu konsygnacyjnego.
Czy zmiany dotyczą również odliczania podatku naliczonego przez małych podatników?
Obowiązujący w tym zakresie do końca 2013 r. art. 86 ust. 16 ustawy o VAT został zastąpiony przez art. 86 ?ust. 10e. Zgodnie z nowymi przepisami, prawo do odliczenia VAT w okresie stosowania przez małego podatnika metody kasowej, powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik zapłacił za towary i usługi. Obowiązujące do końca ?2013 r. przepisy wskazywały, że takie prawo przysługuje małemu podatnikowi ?w rozliczeniu za kwartał, ?w którym uregulował całość lub część należności wynikającej z otrzymanej faktury, nie wcześniej jednak niż z dniem jej otrzymania. Częściowe uregulowanie należności uprawniało do odliczenia podatku w takiej części, jaka odpowiadała części uregulowanej należności.
Przepisy obowiązujące od stycznia 2014 r. nie wskazują wprost na możliwość odliczenia VAT w przypadku częściowej zapłaty należności przez małego podatnika na rzecz jego kontrahentów. ?Tym samym istnieje ryzyko, ?że fiskus może twierdzić, ?że uregulowanie należności ?w części nie będzie uprawniało do odliczenia VAT, gdyż konieczne będzie uregulowanie należności w całości. Odnosząc się do kwestii prawa do odliczenia VAT należy podkreślić, że od początku tego roku przepisy ustawy ?o VAT wyraźnie wskazują, ?że w przypadku nierozliczenia podatku w ustawowym terminie, mały podatnik ?ma prawo odliczenia VAT ?w deklaracji za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
—rozmawiała ?Agnieszka Łukasiewicz
