Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 4 grudnia 2013r. (III SA/Wa 2514/13).

Spółka prowadzi działalność gospodarczą, na którą składa się działalność deweloperska oraz działalność w zakresie zarządzania nieruchomościami. Każda z prowadzonych działalności stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa – odpowiednio ZCP 1 ?i ZCP2. W związku z planowaną reorganizacją, spółka wystąpiła z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, w którym zapytała, czy wniesiona aportem ZCP 1 do spółki z o.o., z wyłączeniem niektórych składników, nadal będzie stanowiła zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT. Przedmiotem aportu miał być zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, obejmujący cały majątek przypisany do ZCP 1, z wyłączeniem niektórych lokali oraz udziału ?w gruncie.

W ocenie spółki odpowiedź na pytanie powinna być twierdząca. Uzasadniając swoje stanowisko, spółka wskazała na wyodrębnienie organizacyjne, finansowe i funkcjonalne oraz na to, że składniki majątku są przeznaczone do realizowania określonych zadań gospodarczych, a zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

Organ nie zgodził się ze stanowiskiem spółki. Stwierdził, że wyłączone składniki stanowią nieodzowny element do kontynuowania przez spółkę działalności gospodarczej. Jego zdaniem, mimo że wydzielona część przedsiębiorstwa mogłaby prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, to nie sposób w świetle ustawy o CIT uznać, by przedmiotowy aport stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

WSA podzielił jednak stanowisko spółki podkreślając, że w przypadku zorganizowanej części przedsiębiorstwa istotny jest element funkcjonalności i możliwość samodzielnego działania składników majątkowych. Sąd dodał, że z przepisów nie wynika, aby tylko przeniesienie całości składników, które składały się na ZCP 1, uprawniało do tego, aby uznać je za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

—Elżbieta Wójcik, współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Michał ?Piecuch, konsultant ?w Deloitte Doradztwo Podatkowe Sp. z o.o. (biuro w Warszawie)

W komentowanym wyroku WSA rozstrzygnął spór pomiędzy podatnikiem a organami podatkowymi dotyczący definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa na gruncie ustawy ?o CIT. Zgodnie z tą ustawą, co do zasady, wkład niepieniężny wniesiony przez podatnika do spółki kapitałowej generuje przychód po stronie tego podatnika ?w wysokości nominalnej wartości objętych w zamian za wkład udziałów (akcji). Istnieje jednak wyjątek od tej generalnej zasady – w przypadku wniesienia aportem przedsiębiorstwa ?lub ZCP wnoszący aport nie uzyskuje przychodu.

Zgodnie z definicją zawartą w ustawie ZCP to „organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, ?który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo ?samodzielnie realizujące te zadania".

Komentowany wyrok rozsądził, czy mamy do czynienia z ZCP również ?w sytuacji, gdy z tworzącego ją majątku wyłączone zostaną pewne składniki majątkowe – część wybudowanych ?lokali oraz udział w prawie wieczystego użytkowania gruntu. Zdaniem organu podatkowego takie wyłączenie pozbawia masę majątkową aktywów stanowiących element niezbędny do samodzielnego realizowania zadań gospodarczych ?i w związku z tym nie dochodzi do zbycia ZCP. WSA słusznie stanął jednak ?po stronie podatnika.

W ustawowej definicji ZCP brak jest stwierdzenia, że z ZCP mamy do czynienia wyłącznie w przypadku przeniesienia bezwzględnie wszystkich składników majątkowych w jakikolwiek sposób związanych z danym ZCP. Zgodnie z praktyką sądów administracyjnych kluczowym elementem niezbędnym do sklasyfikowania masy majątkowej jako ZCP jest funkcjonalne powiązanie jej poszczególnych elementów ?w ten sposób, aby umożliwiały one prowadzenie określonej działalności. Często się zdarza, że brak składnika majątkowego, który formalnie stanowi element ZCP, nie wpływa na tak rozumiane funkcjonalne połączenie pozostałych składników masy majątkowej i tym samym nie przekreśla możliwości podatkowego traktowania transakcji jako zbycia ZCP.

Co prawda organy podatkowe dość często interpretują ZCP restrykcyjnie, odmawiając uznania zbywanego majątku jako ZCP w przypadku zaistnienia jakichkolwiek wyłączeń, jednak podatnicy powinni być świadomi tworzącej się pozytywnej dla nich linii orzeczniczej sądów administracyjnych ?w tym zakresie. Chodzi przykładowo o: wyrok NSA z 10 lipca 2013 r. (II FSK 2288/11), czy wyrok NSA z 27 marca 2013 r. (II FSK 1896/11).