Rz: Jak od nowego roku będzie wyglądało odliczenie VAT naliczonego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów?
Jacek Matarewicz:
Dla odliczenia VAT, podobnie jak w przypadku większości pozostałych zakupów dających prawo do odliczenia, istotne będą dwie okoliczności, tj. powstanie obowiązku podatkowego – w tym przypadku u nabywcy oraz otrzymanie faktury.
Różnicą będzie jednak to, że prawo do odliczenia powstanie pod warunkiem faktycznego wykazania VAT należnego w deklaracji.
Ponadto ustawodawca uwzględnił fakt, że dostawcy z innych krajów UE dostarczają polskim nabywcom faktury sprzedażowe ze znacznym opóźnieniem. W konsekwencji, umożliwiono podatnikom warunkowe odliczenie podatku w tym samym miesiącu, w którym rozliczą VAT należny, nawet wówczas, gdy nie będą dysponować fakturą od zagranicznego sprzedawcy. Jeżeli jednak nie otrzymają faktury w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy, będą musieli skorygować wcześniejsze odliczenie.
Czyli bez faktury można odliczyć podatek, ale tylko do czasu?
Tak. Przykładowo, gdy podatnik rozliczy VAT należny i naliczony w deklaracji za marzec (np. dostawa będzie miała miejsce w lutym 2014 r.), to podatnik poczeka do końca czerwca. Jeśli do tego czasu nie otrzyma faktury, będzie miał obowiązek skorygowania in minus VAT odliczonego w deklaracji za czerwiec 2014 r. Jeżeli fakturę otrzyma w lipcu, to wówczas ponownie uwzględni VAT do odliczenia w deklaracji za lipiec 2014 r.
Korekty będzie się dokonywać na bieżąco, nie w deklaracji za miesiąc pierwotnego rozliczenia.
Jakie znaczenie ma termin wystawienia faktury przez kontrahenta?
Wpływa na moment powstania obowiązku podatkowego, co może prowadzić do komplikacji rozliczeń. Obowiązek podatkowy w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu dostawy.
Odnosząc to do powyższego przykładu, jeśli okaże się, że faktura była wystawiona w lutym 2014 r., podatnik będzie obowiązany do dokonania kilku korekt. W pierwszej kolejności skoryguje zarówno VAT naliczony, jak i należny wykazany w rozliczeniu za marzec, a następnie złoży korektę deklaracji za luty 2014 r., w której wykaże wyłącznie VAT należny (bez VAT naliczonego, gdyż nie było prawa do odliczenia, bowiem podatnik nie dysponował fakturą otrzymaną w terminie).
Korekty będzie wymagała również deklaracja za czerwiec 2014 r., gdzie podatnik pierwotnie zmniejszył kwotę VAT naliczonego, w związku z nieotrzymaniem faktury w 3-miesięcznym terminie. Podatek odliczy dopiero na bieżąco w miesiącu otrzymania faktury, czyli w rozliczeniu za lipiec 2014 r.
Czy istnieje jakieś rozwiązanie?
Wydawać by się mogło, że rozsądnym rozwiązaniem jest czekanie na otrzymanie faktury i wówczas korygowanie deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym powstał obowiązek podatkowy, wykazując w niej zarówno VAT należny, jak i naliczony, z zastrzeżeniem, że podatnik otrzyma fakturę w ww. 3-miesięcznym terminie (warunek odliczenia VAT).
Podejście to może jednak okazać się ryzykowne. Warunkiem odliczenia podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów jest uwzględnienie kwoty VAT należnego w deklaracji, w której podatnik jest obowiązany rozliczyć ten podatek. Innymi słowy, jeżeli np. w toku postępowania podatkowego organ je prowadzący zidentyfikuje, że podatnik nie wykazał nabycia towarów z innego kraju w deklaracji i wyda decyzję wymiarową w tym zakresie, to mogą pojawić się wątpliwości, czy na gruncie polskich przepisów podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego.
—rozmawiał Mateusz Maj
