Koszty: kursy dla członków rady nadzorczej

W spółce z o.o. działa rada nadzorcza. Spółka zapłaciła za szkolenie jej członków. Szkolenie dotyczyło podatków i rachunkowości. Czy taki wydatek spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów? Czy członkowie rady nadzorczej uzyskali z tego tytułu przychód podlegający opodatkowaniu?

– pyta czytelnik.

Umowa spółki z o.o. może ustanowić radę nadzorczą lub komisję rewizyjną albo oba te organy, przy czym w spółkach, w których kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500.000 złotych, a wspólników jest więcej niż dwudziestu pięciu, powinna być ustanowiona rada nadzorcza lub komisja rewizyjna (art. 213 § 1 i 2 kodeksu spółek handlowych).

Sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności (art. 219 § 1 k.s.h.). Rada nadzorcza składa się co najmniej z trzech członków powoływanych i odwoływanych uchwałą wspólników, przy czym umowa spółki może przewidywać inny sposób powoływania lub odwoływania członków rady nadzorczej (art. 215 k.s.h.).

Podniesienie kwalifikacji

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji. Wydatki na szkolenia członków rad nadzorczych, nawet jeśli tematyka tych szkoleń jest ściśle związana z działalnością i funkcjonowaniem spółki, nie mogą być zatem uznane za koszt uzyskania przychodów w spółce z o.o.

Sfinansowane przez spółkę szkolenia dla członków rady nadzorczej są wydatkami na cele osobiste tych osób i stanowią dla nich nieodpłatne świadczenia

Wydatki te mają charakter wydatków typowo osobistych na rzecz członków rady. Odbycie szkoleń przyczynia się do podnoszenia ich kwalifikacji i do zdobycia i poszerzenia wiedzy, którą te osoby te muszą posiadać, aby móc pełnić powierzone im funkcje w radzie nadzorczej spółki.

Zdobyta podczas szkolenia wiedza może być przez te osoby wykorzystana nie tylko podczas pełnienia przez nie funkcji w radzie nadzorczej tej spółki, która sfinansowała szkolenie, ale także w przyszłości – gdy np. będą zasiadać w innych organach innych podmiotów gospodarczych albo gdy będą wykonywać inną działalność.

Takie stanowisko zajęła także Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 17 listopada 2009 r. (IPPB3/423-546/09-2/KK), stwierdzając, że „nie można natomiast uznać za wydatki związane ogólnie z funkcjonowaniem spółki kosztów ponoszonych przez wnioskodawcę na uczestnictwo członków rady nadzorczej w seminariach/szkoleniach związanych z funkcjonowaniem rady i pełnieniem przez członków rady wyznaczonych im funkcji.

Wydatki te mają charakter wydatków typowo osobistych na rzecz członków rady – przyczyniają się do podnoszenia ich kwalifikacji, poszerzenia wiedzy, którą osoby te muszą posiadać, by pełnić powierzone funkcje, jak również zdobyta wiedza może być wykorzystana przez te osoby obecnie i w przyszłości nie tylko dla potrzeb zasiadania w radzie nadzorczej wnioskodawcy. W związku z powyższym wydatki te, na podstawie art. 16 ust.1 pkt 38a ustawy o CIT, nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów".

Działalność wykonywana osobiście

Skoro sfinansowane przez spółkę wydatki na szkolenia dla członków rady nadzorczej są wydatkami na cele osobiste tych osób, to wydatki te będą stanowiły dla nich nieodpłatne świadczenie zaliczane do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 7 ustawy o PIT.

Przepis ten mówi, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych. W opisanej w pytaniu sytuacji członkowie rady nadzorczej otrzymali od spółki przysporzenie majątkowe. Uzyskane w ten sposób kwoty nie zostały wymienione wśród przychodów zwolnionych z PIT, co oznacza, że są one opodatkowane tym podatkiem.

Nieodpłatne świadczenie

Stanowisko takie zajęła również Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 17 marca 2010 r. (ILPB1/415-1396/09-4/AMN). Czytamy w niej, że „za przychody należy uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie należy natomiast rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne (tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu) przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy.

Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Warunkiem uznania nieodpłatnych świadczeń za przychód jest jego otrzymanie lub postawienie do dyspozycji podatnika. (...) finansowane przez spółdzielnię koszty szkolenia członka rady nadzorczej będą stanowiły nieodpłatne świadczenie, które należy zakwalifikować do przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 7 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako przychód z działalności wykonywanej osobiście niepodlegający zwolnieniu od podatku dochodowego".

Podobnie stwierdziła Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 2 marca 2010 r. (IBPBII/1/415-956/09/BJ): „Finansowane przez bank koszty szkolenia członków rady nadzorczej będą stanowiły nieodpłatne świadczenia, które należy zakwalifikować do przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 7 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako przychód z działalności wykonywanej osobiście niepodlegający zwolnieniu od podatku dochodowego.

Świadczenia te (uczestnictwo w szkoleniu) osoby te otrzymają tylko dlatego, że są członkami rady nadzorczej, a zatem źródłem tych świadczeń będzie działalność wykonywana osobiście. Skoro ww. świadczenia członkowie rady nadzorczej otrzymują nieodpłatnie, gdyż koszty tych szkoleń są finansowane ze środków banku, oznacza to powstanie po ich stronie konkretnej korzyści finansowej. Otrzymanie oznacza przysporzenie w majątku w postaci tego, za co otrzymujący sam nie zapłacił".

Od przychodu tego spółka – jako płatnik – obowiązana jest naliczyć, pobrać i odprowadzić podatek dochodowy od osób fizycznych.