Co istotne, możliwość ta dotyczy nie tylko wypożyczalni samochodów, ale także firm, których podstawowym przedmiotem działalności jest zupełnie coś innego (np. handel), jeśli również zajmują się wynajmem samochodów. Ważne jest także to, że jeśli po pół roku przedsiębiorca zdecyduje o wykorzystywaniu auta w swojej działalności (czyli przestanie go wynajmować), to nie musi korygować odliczenia VAT (oczywiście jeżeli jego działalność jest opodatkowana VAT).

Coraz częstsze rozwiązanie

Wnioski o interpretacje kierowane w tej sprawie świadczą, że to rozwiązanie jest coraz bardziej popularne wśród przedsiębiorców. Przykładem odpowiedzi dotyczącej tego problemu jest pismo Izby Skarbowej w Łodzi z 30 sierpnia 2012 r. (IPTPP4/443-376/12-3/BM).

Wnioskodawca wskazał, że zamierza poszerzyć dotychczas prowadzoną działalność gospodarczą o wynajem samochodów osobowych. W tym celu zawrze umowy dzierżawy samochodów na okres 6 miesięcy z opcją dalszego wynajmu.

Zapytał, czy w sytuacji, gdy podatnik w ramach prowadzonej działalności będzie wykorzystywał samochody osobowe wyłącznie w ten sposób, że odda je w użytkowanie innemu podmiotowi na mocy umowy dzierżawy na okres nie krótszy niż 6 miesięcy, może odliczyć cały VAT?

Izba skarbowa potwierdziła, że podatnik ma do tego prawo. Wynika to z literalnego brzmienia art. 3 ust. 2 pkt 7 lit. b ustawy z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (DzU nr 247, poz. 1652 ze zm. – dalej nowelizacja). Zgodnie z nim ograniczenia w odliczaniu VAT nie dotyczą przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest oddanie w odpłatne używanie samochodów (pojazdów) na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze i te samochody (pojazdy) są przez podatnika przeznaczone wyłącznie do wykorzystania na te cele przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy.

Trzeba odpowiednio sformułować umowę

Okazuje się, że odpowiednio sformułowana umowa najmu pozwala także na odliczenie VAT od paliwa. Potwierdza to interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 23 maja 2012 r. (IPPP1/443-228/12-2/EK). Pytanie zadał przedsiębiorca, który samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą. Wyjaśnił, że jednym z przedmiotów tej działalności jest „wynajem i dzierżawa samochodów osobowych i furgonetek”. W styczniu kupił samochód osobowy.

Jego specyfikacja, co do zasady, nie pozwala odliczać całego VAT. Samochód ten już w chwili zakupu został jednak przez wnioskodawcę przeznaczony wyłącznie na oddanie w odpłatne używanie, zawarta została także umowa najmu na okres dłuższy niż 6 miesięcy. Z umowy tej wynika, że koszt paliwa używanego do napędu samochodu  zostanie wliczony w cenę świadczonej usługi najmu.

Faktury za paliwo zużyte przez najemcę są wystawiane na wnioskodawcę i zawierają numer rejestracyjny samochodu. Najemca samochodu jest uprawniony do  odbioru faktur za paliwo i ma je przekazywać bezpośrednio wnioskodawcy. Całkowity koszt wynajmu samochodu, obejmujący również koszt zużytego w danym okresie rozliczeniowym paliwa, będzie podstawą opodatkowania VAT.

Wnioskodawca zaznaczył, że po zakończeniu obowiązywania umowy najmu samochód albo zostanie nadal przeznaczony na ten cel, albo będzie wykorzystywany również (tzn. oprócz jego przeznaczenia na wynajem) do prowadzenia innej działalności opodatkowanej np. w celu odbywania podroży służbowych.

Wnioskodawca zapytał, czy będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego od zakupionego samochodu oraz od  paliwa kupowanego do jego napędu w trakcie jego wyłącznego przeznaczenia na oddanie w odpłatne użytkowanie?

Chciał się też upewnić, że późniejsze przeznaczenie samochodu do innej działalności nie spowoduje konieczności korekty VAT odliczonego przy jego zakupie.

Na oba pytania Izby Skarbowej w Warszawie odpowiedziała w sposób korzystny dla podatnika. Wskazała, że art. 3 ust. 2 pkt 7 lit. b nowelizacji „jednoznacznie wskazuje, że ograniczenie wynikające z art. 3 ust. 1 nowelizacji nie dotyczy sytuacji, gdy przedmiotem działalności podatnika jest wynajem pojazdów na okres nie krótszy niż sześć miesięcy.

Ponadto ustawodawca wskazuje, obok przeznaczenia samochodów na cele określone w tym przepisie, również na konieczność ich wykorzystywania, tj. fizycznego używania przez podmiot trzeci. Samochody przez ww. okres muszą być przeznaczone wyłącznie na ten cel. Powyższe oznacza, że po okresie 6 miesięcy podatnik może przeznaczyć pojazd, oprócz najmu, również na pozostałe cele prowadzonej działalności, zachowując pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego”.

Co z paliwem

Odpowiadając na pytanie dotyczące odliczenia VAT od  paliwa, izba powołała się na  art. 4 nowelizacji. Wynika z niego, że od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 3 ust. 1 nowelizacji.

Dalej izba zauważyła, że zakaz odliczania VAT od paliwa nie dotyczy sytuacji, gdy jest ono wykorzystywane do napędu „samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 3 ust. 1 nowelizacji (tj. pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej  3,5 tony). Jeżeli samochód korzysta z wyłączenia z tej grupy pojazdów poprzez spełnienie przesłanek zawartych w art. 3 ust. 2 pkt 7 lit. b ustawy nowelizującej, wówczas od zakupu paliwa do przedmiotowego samochodu przysługuje prawo do  odliczenia.”

Warto jednak pamiętać, gdy samochód nie jest już przeznaczony na wynajem, to zdaniem fiskusa podatku naliczonego zawartego w cenie paliwa nie można odliczać. Problemem tym zajmowała się Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 4 czerwca 2012 r. (ITPP2/443-310/12/EB).

Pytanie zadał przedsiębiorca, który zamierza poszerzyć zakres działalności gospodarczej o wynajem i dzierżawę samochodów osobowych i furgonetek. Planuje więc kupić samochód osobowy, który zostanie przeznaczony wyłącznie na wynajem osobom trzecim przez 6 miesięcy. Po  tym okresie pojazd będzie nadal użytkowany w firmie, lecz przeznaczony na bieżące potrzeby związane z wykonywaną działalnością gospodarczą (nie będzie już przeznaczony na wynajem).

Przedsiębiorca zapytał, czy po okresie wynajmu samochodu będzie mógł pomniejszać podatek należny o kwotę podatku naliczonego z tytułu paliwa kupionego do jego napędu. Izba uznała, że nie będzie miał do tego prawa. W tym okresie samochód nie będzie już bowiem pojazdem, o którym mowa w art. 3 ust. 2 pkt 7 lit. b nowelizacji.

Rozliczenia wynajmującego

Jeśli przedsiębiorca przeznaczy samochód na wynajem dla innej firmy, to musi ona pamiętać o ograniczeniach w odliczeniu VAT. W takiej sytuacji najemca może odliczyć 60 proc. VAT zawartego w fakturach wystawianych przez wynajmującego, nie więcej jednak niż 6000 zł.

Jeśli umowa przewiduje, że koszt paliwa używanego do napędu samochodu wliczony zostanie w cenę świadczonej usługi najmu, to związany z nim VAT również może zostać odliczony przez najemcę w ramach tych limitów.