Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną fiskusa, który domagał się zapłaty podatku od... spłaty podatku (sygnatura akt: I FSK 1663/11).
Uznał, że czynność przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych w zamian za wygaśnięcie długu podatkowego nie podlega VAT.
W sprawie chodziło o szczególną procedurę wygaszania zobowiązań podatkowych. Najczęściej dług podatkowy wygasa, czyli przestaje istnieć przez zapłatę w pieniądzu. Procedura podatkowa zna też jednak inne sposoby. Jednym z nich jest spłacenie długu podatkowego w formie rzeczowej. Podatek pobierany jest przez przeniesienie własności rzeczy bądź praw majątkowych – w zależności od tego, czyj dochód stanowi – na rzecz Skarbu Państwa lub gminy, powiatu czy województwa.
Podatnik, regulując podatek, nie uzyskuje nic w zamian
W opisywanym wypadku spółka chciała spłacić zobowiązanie w podatku od nieruchomości przez przeniesienie na gminę (tu ona była wierzycielem) prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej.
Spółka postanowiła się upewnić, czy na gruncie nowej ustawy o VAT fiskus nie zażąda od niej podatku. Stanowisko korzystne dla podatników na tle starej ustawy z 1993 r. potwierdził NSA w uchwale z 8 października 2007 r. (sygn. I FPS 2/07).
Fiskus się tym nie przejął. Podkreślał, że obecnie opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa związana z przeniesieniem prawa rozporządzenia towarami jak właściciel. W wypadku spółki odpłatnością będzie kwota zaległości podatkowych, która zostanie skompensowana „wartością nieruchomości".
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach nie podzielił tego stanowiska. To samo stwierdził NSA.
Jak wyjaśnia sędzia NSA Grażyna Jarmasz, w razie przeniesienia własności w zamian za długi podatkowe nie można mówić o ekwiwalentności. Dlatego taka czynność także na gruncie nowej ustawy nie podlega VAT. Wyrok jest prawomocny.
