Jeśli wykazane w roku podatkowym koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, to podatnik ponosi stratę. O wysokość straty poniesionej w danym roku podatkowym można obniżyć dochód w najbliższych pięciu latach podatkowych.
Wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może jednak przekroczyć połowy straty. Takie same zasady obowiązują zarówno w ustawie o CIT, jak i ustawie o PIT. W tej ostatniej zawarto jedynie zastrzeżenie, że stratę można rozliczać tylko z dochodami z tego samego źródła.
Przepisy pozostawiają więc pewną swobodę w rozliczeniu straty. Jeśli podatnik osiągnie odpowiednio wysokie dochody, to może zdecydować się na rozliczenie całości straty już w dwóch kolejnych latach podatkowych (po połowie kwoty straty w każdym z nich). Ma również prawo wydłużyć okres rozliczenia i rozbić przy tym stratę na nierówne części.
Warto też zauważyć, że żaden przepis nie nakazuje podatnikowi obniżenia dochodu o część poniesionej wcześniej straty dopiero w rocznym zeznaniu podatkowym. Możliwe jest jej uwzględnienie w trakcie roku podatkowego przy obliczaniu zaliczek na podatek. Co więcej, odpowiednia część straty przypadająca na bieżący rok podatkowy może w całości pomniejszyć dochód osiągnięty w styczniu.
Przykład
W 2011 r. spółka z o. o. wykazała 20 tys. zł straty. Jej dochód za 2012 r. może więc zostać pomniejszyć o 10 tys. zł (50 proc. x 20 tys. zł).
Załóżmy, że dochód spółki za styczeń wyniesie 8 tys. zł. W takiej sytuacji nie musi ona odprowadzać zaliczki za styczeń.
Pozostałą część straty, czyli 2 tys. zł, może rozliczyć przy obliczaniu zaliczki za luty. Jest jednak jeden warunek – aby rozliczyć stratę trzeba wcześniej złożyć zeznanie za 2011 r.
Możliwość takiego rozliczenia straty potwierdzają pisma organów podatkowych, np. interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 20 grudnia 2010 r. (IPPB5/423-645/10-4/AS) oraz pismo dyrektora Departamentu Podatków Bezpośrednich z 12 kwietnia 2006 r. do Izby Skarbowej w Łodzi (PB3-IP-8213-49/481/ 06).
Warto przy tym wspomnieć o wyroku NSA z 12 lipca 2002 r. (I SA/Łd 1362/2000). Sąd zgodził się ze stanowiskiem fiskusa i zakwestionował postępowanie podatnika polegające na obniżeniu dochodu w trakcie roku (o stratę z roku poprzedniego), bez uprzedniego złożenia zeznania podatkowego za ten rok.
Sąd wskazał, że „podstawę do obniżenia dochodu daje dopiero wykazanie straty w zeznaniu rocznym CIT-8”, a prawo do odliczenia poniesionej straty od osiągniętego dochodu podatnik uzyskuje dopiero w dniu złożenia tego zeznania.
Chcąc obniżyć dochód osiągnięty w styczniu o stratę za 2011 r., należy pamiętać, aby zeznanie złożyć do 20 lutego.
—Przemysław Bogusz, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego TuboTax
