Tak orzekł WSA w Łodzi 21 grudnia 2011 r. (I SA/Łd 1343/11).
Spółka akcyjna prowadzi działalność w branży informatycznej. Na mocy umowy z zagranicznym kontrahentem udostępniła należące do niej pomieszczenie, które zostało zaadaptowane na serwerownię. Serwery kontrahenta miały być obsługiwane przez pracowników spółki, którzy byli zobowiązani do nadzorowania ich prawidłowego funkcjonowania.
We wniosku o interpretację spółka zapytała, czy opisane usługi powinny podlegać opodatkowaniu VAT w Polsce, czy też w kraju, w którym kontrahent spółki ma swoją siedzibę. Zgodnie z art. 28b ustawy o VAT miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę. Kontrahent jest podmiotem, który posiada swoją siedzibę poza granicami Polski, dlatego zdaniem spółki usługi te nie powinny zostać w Polsce obciążone VAT.
Organ podatkowy uznał takie stanowisko za nieprawidłowe. Powołał się na art. 28e ustawy o VAT. Zgodnie z nim miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami jest miejsce położenia nieruchomości. Spółka udostępniła należące do niej pomieszczenie na podstawie zawartej umowy najmu.
Organ stwierdził, że opisane we wniosku usługi informatyczne mają charakter dodatkowy i są bez wątpienia związane z usługą zasadniczą, jaką jest udostępnienie pomieszczenia na podstawie umowy najmu. Dlatego cała kompleksowa usługa powinna być opodatkowana w miejscu położenia udostępnianej nieruchomości, a więc w Polsce.
Sąd podzielił argumenty zaprezentowane w interpretacji. W jego opinii, gdyby opisane usługi były świadczone przez spółkę dla kontrahenta w oderwaniu od zawartej umowy najmu pomieszczenia, to podlegałyby opodatkowaniu w kraju, w którym kontrahent ma swoją siedzibę.
Usługi te wchodziły jednak w skład zawartej umowy najmu pomieszczenia. Należy więc przyjąć, że są one związane z faktem udostępnienia pomieszczenia, a więc zgodnie z art. 28e ustawy o VAT powinny być opodatkowane w miejscu położenia nieruchomości.
—Krzysztof Węgrzyn współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Aleksandra Pacowska-Brudło
Komentuje Aleksandra Pacowska-Brudło, doradca podatkowy, menedżer w dziale doradztwa podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)
Omawiając ten wyrok, warto zwrócić uwagę na dwie kwestie. Pierwsza z nich to rozumienie pojęcia „usługa związana z nieruchomością”, którym posługuje się art. 28e ustawy o VAT. Przepis ten mówi, że w przypadku tego rodzaju usług miejscem świadczenia jest miejsce położenia nieruchomości.
Jak stwierdził Europejski Trybunał Sprawiedliwości w sprawie Rudi Heger GmbH (C-166/05), „sprzeczne z systematyką (...) dyrektywy byłoby dopuszczenie, aby w zakresie tej zasady szczególnej mieściło się każde świadczenie usług, które pozostaje w jakimkolwiek, nawet niewielkim związku z nieruchomością, ponieważ znaczna liczba usług jest mniej lub bardziej związana z nieruchomością”. ETS podkreślił, że związek z nieruchomością ma być bezpośredni, czyli innymi słowy, dana nieruchomość musi być funkcjonalnie związana ze świadczoną usługą.
Pojawia się też pytanie, co w przypadku, gdy podatnik świadczy kompleksową usługę, w której wykorzystanie konkretnej nieruchomości jest istotnym elementem, ale nie jedynym. W tym miejscu warto wspomnieć o wyroku NSA z 16 grudnia 2011 r. (I FSK 220/10), w którym stwierdził on, że kompleksowe usługi magazynowania towarów, mimo iż obejmują szereg elementów obsługi logistycznej wspierającej dystrybucję towarów, w dalszym ciągu pozostają usługą magazynowania (a nie ma usługi magazynowania bez konkretnego magazynu). W ustnym uzasadnieniu wyroku NSA stwierdził, że usługę magazynowania, choćby bardzo kompleksową, należy uznać za usługę związaną z nieruchomością i opodatkować w miejscu położenia nieruchomości.
W opisywanym wyroku WSA również stwierdził, że kompleksowe usługi świadczone przez skarżącego należy uznać za związane z nieruchomością. Przy ogłaszaniu wyroku sąd nie wykluczył jednak, że gdyby wniosek został sformułowany inaczej i wynikałoby z niego, że przeważają usługi niezwiązane z samym najmem, to być może ocena sprawy byłaby inna.
I tu właśnie należy zwrócić uwagę na drugą kwestię, a mianowicie sposób przedstawiania stanu faktycznego we wniosku o interpretację. Zgodnie z ordynacją podatkową składający wniosek jest zobowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jest to istotne dla prawidłowego określenia skutków podatkowych, a co za tym idzie – dla wypełnienia funkcji ochronnej interpretacji.
Warto więc poświęcić czas na dokładne opisanie stanu faktycznego i uwypuklenie wszystkich istotnych jego elementów, bo przy rozstrzyganiu złożonych spraw mogą one mieć duże bądź nawet decydujące znaczenie.
