Organy podatkowe zgadzają się, że rekompensaty, których wypłatę nakazał pracodawcy sąd, korzystają ze zwolnienia od PIT. Przykładem jest m.in. zadośćuczynienie za zbyt niską emeryturę, co potwierdza m.in. interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 2 listopada 2011 r. (nr IBPBII/1/415-715/11/HK).
Błąd popełniła firma
Sprawa dotyczyła mężczyzny, który zgodnie z postanowieniem sądu rejonowego otrzymał od byłego pracodawcy ponad 13 tys. zł odszkodowania. Sąd orzekł, że zakład nie wykonał należycie ciążących na nim obowiązków, bo w świadectwie pracy nie wykazał, iż mężczyzna wykonywał w latach 2001 – 2007 pracę górniczą. W rezultacie organ rentowy przyznał mu emeryturę według przelicznika 1,2, a nie 1,8, co spowodowało zaniżenie tego świadczenia.
Zwolnienie nie obejmuje odszkodowań za utracone korzyści
Dyrektor Izby Skarbowej przypomniał, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT wolne od podatku są odszkodowania lub zadośćuczynienia uzyskane na podstawie wyroku lub ugody sądowej. Wyjątkiem są rekompensaty otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz dotyczące utraty korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu danej szkody nie wyrządzono.
Dyrektor IS zwrócił też uwagę, że zgodnie z art. 471 kodeksu cywilnego dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Z kolei według art. 300 kodeksu pracy w sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego. W tej sytuacji nie ma wątpliwości, że mężczyzna nie zapłaci daniny.
Pracownicy, którym sąd przyznaje rekompensatę, muszą jednak pamiętać, że tylko ta kwota jest wolna od podatku. Jeśli dodatkowo dostali odsetki, muszą rozliczyć się z fiskusem. Mówi o tym pismo Izby Skarbowej w Łodzi z 19 września tego roku (nr PTPB2/415-459/11-2/AK). Zgodnie z nim wypłata odsetek stanowi przychód podlegający opodatkowaniu PIT.
Spółka nie płaci zaliczek
Te same zasady dotyczą wypłaconego przez pracodawcę odszkodowania z tytułu mobbingu, co potwierdza interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 4 listopada 2011 r. (nr IBPBII/1/415-735/11/AŻ). Była to odpowiedź na pytanie spółki, która zgodnie z wyrokiem sądu okręgowego musiała zapłacić swojemu byłemu pracownikowi 50 tys. zł. Firma zapytała, czy postąpiła prawidłowo, nie odprowadzając od tej kwoty zaliczki na podatek dochodowy. Organ potwierdził, że odszkodowanie z tytułu mobbingu stanowi dla byłego pracownika przychód ze stosunku pracy. Jednocześnie przychód ten na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy korzysta ze zwolnienia z PIT.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał też w interpretacji z 12 października 2011 r. (nr IPTPB2/415-409/11-2/KK), że wolne od podatku są ponadto zasądzone przez sąd odszkodowania z tytułu zaniżonej ilości akcji pracowniczych.
Sąd uznał, że spółka w nienależyty sposób wypełniła ustawowe obowiązki związane z nieodpłatnym nabyciem akcji przez uprawnionych pracowników skomercjalizowanego przedsiębiorstwa państwowego. W trakcie przydzielania akcji zakład niewłaściwie zakwalifikował pracę zatrudnionego, przez co otrzymał on za mało akcji. Zwolnienie z daniny nie dotyczy jednak odsetek od odszkodowań, od których pracownik musi zapłacić PIT.
Co ważne, zwolnienie nie dotyczy zadośćuczynienia mającego na celu pokrycie strat związanych z utraconymi korzyściami.
Świadczy o tym przykład byłej wiceprezes, której spółka nie udzieliła absolutorium za 2007 r. Kobieta otrzymała później zadośćuczynienie na podstawie ugody sądowej. Jednakże w opinii fiskusa zasądzona kwota mieści się w kategorii odszkodowań mających na celu pokrycie strat związanych z utraconymi korzyściami, które wnioskodawczyni mogłaby uzyskać w związku z udzieleniem jej absolutorium.
Kobiecie nie przysługuje więc zwolnienie z tego tytułu. Uznał tak dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 6 września tego roku (nr IPPB4/415-453/11-4/JS).
masz pytanie, wyślij e-mail do autorki m.pogroszewska@rp.pl
Opinia
Grzegorz Grochowina ekspert w firmie doradczej KPMG
Pracownicy, którzy dochodzą swoich praw przed sądem, nie muszą się martwić podatkiem od wypłaconych odszkodowań. Dotyczy to zarówno zadośćuczynienia z tytułu zaniżonej emerytury, zaniżonej liczby akcji pracowniczych, mobbingu, jak i wypadku przy pracy. Art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT wskazuje jednoznacznie, że wolne od daniny są odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej. Dotyczy to całej kwoty wskazanej w tym wyroku lub ugodzie. Niejednokrotnie sąd, który przyznaje danej osobie rekompensatę od pracodawcy, nakazuje też dodatkowo wypłatę odsetek. Trzeba jednak pamiętać, że nie korzystają one ze zwolnienia, co oznacza, że należy je wykazać w zeznaniu rocznym jako przychód z innych źródeł.
więcej w serwisie:
»
