Kiedy wspólnicy spółki uchwalają wypłatę dywidendy, powinni sprawdzić, czy w spółce są odpowiednie rezerwy gotówkowe. Jeżeli ich brak, a zarząd, chcąc się wywiązać ze zobowiązania wobec właściciela, zaciągnie kredyt lub pożyczkę na sfinansowanie dywidendy, to koszty obsługi tego zadłużenia nie będą kosztem uzyskania przychodów.
Kwestia uznania za koszty podatkowe odsetek od kredytu czy pożyczek na finansowanie wypłaty dywidend jest przedmiotem wieloletniego sporu skarbówki z podatnikami, z przewagą negatywnych rozstrzygnięć.
Do takich samych wniosków doszedł Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów w uchwale z 12 grudnia (sygn. II FPS 2/11). Jego zdaniem odsetki oraz inne wydatki związane z kredytem zaciągniętym przez spółkę na wypłatę dywidendy nie są kosztem uzyskania przychodów. Sąd dokonał analizy art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i stwierdził, że aby można było zaliczyć wydatki do kosztów podatkowych, muszą one zmierzać do osiągnięcia przychodów i być wyraźnie nakierowane na ich osiągnięcie. Ogólnie sformułowana konieczność zapewnienia płynności finansowej podatnika z pominięciem przyczyn niedostatku środków na sfinansowanie wypłaty dywidendy nie jest argumentem wystarczającym do uznania tych kosztów za podatkowe.
Sąd nie dokonał analizy możliwości uznania za koszt wydatków poczynionych w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, skupiając się wyłącznie na wydatkach mających na celu osiągnięcie przychodów. Sfinansowanie wypłaty dywidendy kredytem jest możliwe, gdy brakuje środków finansowych w spółce, a zbycie majątku grozi ograniczeniem działalności i utratą przychodów. Tak więc wydatek w postaci odsetek może zabezpieczyć spółkę przed realną utratą przychodów. Czyżby wtedy nie mógł być kosztem podatkowym?
Uchwała ugruntuje negatywne dla podatników stanowisko dotyczące odliczalności kosztów finansowania wypłaty dywidend. Przed dokonaniem wypłaty pozostaje analiza przepływów pieniężnych i takie zaplanowanie zapłaty, aby nie powstało ryzyko braku odliczalności części kosztów finansowych.
—oprac. mpa
Autorka jest doradcą podatkowym, partnerem w kancelarii Domański Zakrzewski Palinka
