- Głównym udziałowcem spółki z o.o. w Polsce jest spółka w Wielkiej Brytanii. Od 1 lutego 2011 oddelegowała swojego pracownika do pracy w polskiej spółce. Pracownik ten ma miejsce zamieszkania w Wielkiej Brytanii. Planowano, że zakończy pracę w Polsce w czerwcu 2011, ale na skutek nieprzewidzianych wcześniej okoliczności będzie pracował do końca 2011 r. W sierpniu minęło więc 183 dni jego pracy w Polsce. Wynagrodzenie wypłacane jest dla niego w Wielkiej Brytanii przez tamtejszą spółkę, która jest jego pracodawcą. Gdzie powinno być opodatkowane? Czy na polskiej spółce ciążą jakieś obowiązki jako płatniku?

– pyta czytelnik.

Pracownik oddelegowany przez pracodawcę z Wielkiej Brytanii do pracy w Polsce, który przebywa w naszym kraju dłużej niż 183 dni, musi sam rozliczać się w Polsce zaliczki na podatek dochodowy i złożyć zeznanie roczne.

Od dochodu może odliczyć zapłacone w swoim kraju składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne, a od podatku uiszczone tam obowiązkowe składki na ubezpieczenie zdrowotne. Ani polska, ani angielska spółka nie są w takiej sytuacji płatnikami zaliczek na podatek od jego dochodów z pracy w Polsce.

Istotne umowy międzynarodowe

Problem ten należy rozpatrywać opierając się na postanowieniach konwencji zawartej między Polską a Wielką Brytanią w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych (DzU nr 250, poz. 1840).

Art. 14 ust. 1 i 2 tej umowy wprowadza regułę, że pensje, płace i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Wielkiej Brytanii otrzymuje za pracę najemną, są opodatkowane tylko w Wielkiej Brytanii.

Jest też druga ogólna zasada: jeśli praca wykonywana jest w Polsce, to wynagrodzenie za nią może być opodatkowane także w Polsce. Będzie ono jednak nadal podlegało opodatkowaniu tylko w Wielkiej Brytanii, jeżeli:

- odbiorca będzie przebywał w Polsce przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni w okresie 12 miesięcy rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym i

- wynagrodzenie będzie wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Polsce, i

- wynagrodzenie to nie będzie ponoszone przez zakład, który pracodawca posiada w Polsce.

Jeżeli zatem zostanie przekroczony 183-dniowy okres przebywania pracownika w Polsce, to mimo spełnienia pozostałych przesłanek (z pytania wynika, że prawdopodobnie są one spełnione) pensja pracownika z Anglii będzie również opodatkowana w Polsce. Będzie na nim bowiem ciążył ograniczony obowiązek podatkowy.

Wynika to z art. 3 ust. 2a ustawy o PIT. Przepis ten mówi, że osoby fizyczne, jeżeli nie mają w Polsce miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na jej terytorium.

Według z kolei art. 3 ust. 2b pkt 1 tej ustawy za dochody (przychody) osiągane w Polsce uważa się m.in. dochody z pracy wykonywanej na terytorium kraju, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia.

Jak liczyć okres przebywania

Przy ustalaniu, czy osoba z zagranicy podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, należy zbadać, czy rzeczywiście przebywała w Polsce przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni podczas 12-miesięcznego okresu rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym.

Nie chodzi tu bowiem o czas, na który pracownik był oddelegowany do pracy w Polsce, lecz o liczbę dni, w których faktycznie przybywał w Polsce.

I tak, w interpretacji z 2 września 2010 (IPPB4/415-475/10-4/SP), opierając się na komentarzu do modelowej konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku (OECD), Izba Skarbowa w Warszawie stwierdziła, że „obliczanie długości pobytu w danym państwie jest dokonywane poprzez stosowanie metody opartej na dniach fizycznej obecności.

W ramach tej metody każda część dnia, nawet bardzo krótka, spędzona przez podatnika w danym państwie, liczy się jako dzień obecności w tym państwie przy obliczaniu okresu 183 dni.

Jako dzień obecności liczone są: dzień przybycia i wyjazdu, wszystkie inne dni spędzone w danym państwie, także soboty i niedziele, święta narodowe, urlopy przed, w czasie i po zakończeniu działalności, dni choroby. Nie bierze się pod uwagę dni spędzonych w tym państwie w czasie przejazdu między dwoma miejscami położonymi poza tym państwem.

Każdy pełny dzień spędzony natomiast poza danym państwem, czy to w celach wakacyjnych, służbowych czy z innej przyczyny, nie może być brany pod uwagę”.

Od kiedy zaliczki w Polsce

Według art. 44 ust. 3d ustawy o PIT nierezydenci uzyskujący z zagranicy dochody z pracy wykonywanej w Polsce na podstawie stosunku pracy muszą wpłacać zaliczki na zasadach określonych w art. 44 ust. 3a oraz 3c ustawy o PIT.

Obowiązek ten ciąży na nich po przekroczeniu okresu, który zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania jest warunkiem wyłączenia z opodatkowania tych dochodów w Polsce. Co istotne, przy obliczaniu pierwszej zaliczki podatnik ma obowiązek uwzględnić dochody uzyskane od początku roku podatkowego.

W związku z przekroczeniem 183-dniowego okresu przebywania w Polsce pracownik powinien rozpocząć wpłacanie zaliczek w Polsce. Obowiązek ten ciąży na podatniku, a nie na zagranicznym pracodawcy czy polskiej spółce. Przy obliczaniu pierwszej zaliczki musi uwzględnić dochody uzyskane od początku roku podatkowego.

Później zaliczkę płaci się od dochodu uzyskanego w ciągu miesiąca. Od przychodów podatnik może odliczyć zryczałtowane miesięczne koszty uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 lub 9 ustawy o PIT oraz zapłacone w danym miesiącu składki na ubezpieczenia społeczne - patrz tekst "Można odliczyć nie tylko polskie składki".

Ile wynoszą koszty uzyskania przychodów

Zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy o PIT koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej:

- wynoszą 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1335 zł; te kwoty obowiązują, gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej,

- nie mogą przekroczyć łącznie 2002 zł 05 gr za rok podatkowy, gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej,

- wynoszą 139 zł 06 gr miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1668 zł 72 gr, gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę,

- nie mogą przekroczyć łącznie 2502 zł 56 gr za rok podatkowy, jeśli podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy i pracy nakładczej, a miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, i podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.

W jaki sposób przeliczać waluty

Podatnik, który otrzymuje wynagrodzenie w walucie obcej, przed obliczeniem zaliczki musi przeliczyć je na złote. Trzeba to zrobić zgodnie z zasadami zawartymi w art. 11a ust. 1 i 3 ustawy o PIT.

Mówią one, że przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Natomiast kwoty uprawniające do odliczenia od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub obniżenia podatku wyrażone w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku z tego tytułu.

Jaka stawka

Od miesięcznego dochodu zagraniczny pracownik powinien obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy, stosując 18-proc. stawkę podatku. Może też zastosować wyższą stawkę podatkową określoną w skali podatkowej, tj. 32 proc. Pozwala na to art. 44 ust. 3a ustawy o PIT.

Przy obliczaniu miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy zagraniczny pracownik nie może potrącić kwoty wolnej od podatku (556 zł 02 gr). Wynika to z brzmienia art. 44 ust. 3a ustawy – nie zawiera on uprawnienia do potrącenia zaliczki o kwotę zmniejszającą podatek. Podatnik będzie mógł ją uwzględnić dopiero w rocznym zeznaniu.

Zaliczki należy wpłacać do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód był uzyskany, a za grudzień, w terminie złożenia zeznania podatkowego.

Decyduje to, kto ponosi odpowiedzialność i ryzyko

Zgodnie z komentarzem do modelowej konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku należy zbadać, czy rzeczywiście pracodawcą jest firma zagraniczna. Takie stanowisko wynika również z interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 2 września 2010 (IPPB4/415-475/10-4/SP).

Wskazuje ona, że „warunek określony w art. 14 ust. 2 konwencji polsko-angielskiej, zgodnie z którym wynagrodzenie musi być wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Polsce, należy interpretować zgodnie z komentarzem do art. 15 modelowej konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku.

Pkt 8 komentarza do tego artykułu stwierdza, iż pracodawcą w tym znaczeniu jest osoba mająca prawo do prowadzenia prac oraz ponosząca związane z tym ryzyko i odpowiedzialność.

W celu ustalenia, kto (zagraniczny pracodawca czy polski podmiot) powinien być uznany za pracodawcę w rozumieniu art. 14 ust. 2 umowy polsko-angielskiej, należy poddać analizie m.in. następujące okoliczności:

- kto ponosi odpowiedzialność lub ryzyko związane z wynikami pracy pracowników,

- czy na użytkowniku pracy spoczywa obowiązek instruowania pracownika,

- czy prace wykonywane są w miejscu znajdującym się pod kontrolą i odpowiedzialnością użytkownika pracy,

- czy wynagrodzenie pośrednika oblicza się na podstawie czasu wykorzystanego na pracę lub na podstawie jakiegoś związku między wynagrodzeniem pośrednika a pracą pracownika,

- czy narzędzia i materiały dostarczane są przez faktycznego użytkownika pracy,

- czy liczbę i kwalifikacje pracowników określa tylko pośrednik czy też faktyczny użytkownik pracy”.

Zobacz więcej w serwisie:

Dobra Firma

»

Podatki i księgi

»

Podatek dochodowy

»

Dochody pracownika i zleceniobiorcy

»

Dochody z pracy

»

Oddelegowanie do pracy za granicą

Dobra Firma

»

Podatki i księgi

»

Podatek dochodowy

»

Dochody pracownika i zleceniobiorcy

»

Koszty uzyskania przychodu

Dobra Firma

»

Podatki i księgi

»

Podatek dochodowy

»

PIT i CIT

»

Przychody

»

Zaliczki i zadatki